Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Kości i stawy szkieletu człowieka
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Omówisz budowę szkieletu człowieka.
Przeanalizujesz główne cechy szkieletu człowieka.
Wskażesz miejsca występowania poszczególnych kości w szkielecie.
Scharakteryzujesz budowę poszczególnych stawów.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
gra dydaktyczna;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu;
model szkieletu.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.
Nauczyciel przynosi na zajęcia model szkieletu.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel prowadzi pogadankę, zadając pytania:
– Jakie są główne cechy szkieletu człowieka?
– Jakie trzy funkcje pełni szkielet człowieka?
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy i rozdaje im arkusze papieru A1 oraz flamastry. Omawia zasady tworzenia mapy myśli: uczniowie mają na podstawie e‑materiału w graficzny sposób uporządkować oraz zapisać informacje dotyczące budowy szkieletu człowieka. Nauczyciel kontroluje pracę grup, w razie potrzeby wyjaśnia wątpliwości uczniów. Po upływie wyznaczonego czasu chętne osoby prezentują mapy myśli wykonane przez swoją grupę.
Praca z multimedium („Gra edukacyjna”). Uczniowie w parach grają w grę edukacyjną (polecenie nr 1). Zespół, który poprawnie wykona zadanie jako pierwszy, wygrywa.
Uczniowie, pracując w parach, wykonują polecenie nr 3: „Podaj po jednym przykładzie stawu prostego i stawu złożonego występujących w szkielecie człowieka. Określ rodzaj każdego z nich”. Nauczyciel w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowe rozwiązanie.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenie interaktywne nr 7 (w którym mają za zadanie wskazać dwie cechy szkieletu kobiety, którymi różni się on od szkieletu mężczyzny, oraz uzasadnić, jak wpływają one na zdolność kobiety do porodu), a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.
Faza podsumowująca:
Uczniowie wskazują wymieniane przez nauczyciela kości na modelu szkieletu.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 6 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Nauczyciel może wykorzystać medium zamieszczone w sekcji „Gra edukacyjna” do podsumowania lekcji.