Autor: Anna Grabarczyk

Temat: Pozytywizm – powtórzenie wiadomości cz. 2

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• wyjaśni, czym jest praca organiczna i praca u podstaw;

• wymieni zasługi pozytywistów;

• omówi, na przykładzie fragmentu Lalki Bolesława Prusa, zróżnicowanie warstw społecznych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem e‑podręcznika;

• z użyciem komputera;

• praca z tekstem;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• e‑podręcznik;

• tablica interaktywna lub rzutnik;

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel przedstawia uczniom krótko postać Bolesława Prusa. Prosi o odszukanie w różnych źródłach informacji związanych z twórczością Prusa, które odnoszą się do tematyki pracy organicznej i pracy u podstaw.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Pozytywizm - powtórzenie wiadomości cz. 2”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstami w sekcjach „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”. Chętne osoby omawiają przeczytane informacje.

2. Chętne osoby prezentują prace, które wykonały przed lekcją. W ten sposób wprowadzamy uczniów w świat pozytywizmu.

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium. Nauczyciel poleca, aby wybrany uczeń przeczytał polecenia 1 i 2 z sekcji „Audiobook”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na grupy i opracowali odpowiedzi do poleceń. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

2. Uczniowie dobierają się w pary. Wykonują oba ćwiczenia zamieszczone w sekcji „Audiobook”.

3. Nauczyciel wyświetla na tablicy mapę myśli. Po jej analizie, zespół klasowy zostaje podzielony na 4‑osobowe grupy, które rozwiązują polecenia na czas. Najszybsza grupa przedstawia swoje propozycje i omawia je na forum klasy. Pozostali uczniowie weryfikują przedstawione odpowiedzi. Jeśli są one poprawne, grupa wygrywa.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel proponuje, aby uczniowie, w swobodnej dyskusji, odpowiedzieli na pytanie: Jakie są zasługi pozytywistów dla literatury oraz życia ludzi im współczesnych?

Praca domowa:

1. Przygotuj mapę myśli na temat pozytywizmu. Zapisz hasła ważne dla pozytywistów oraz istotne dla nowych czasów. Wypisz również nazwiska twórców, którzy je głosili.

Materiały pomocnicze:

• Leopold Mikulski, Aleksander Świętochowski, Praca u podstaw. (Ogólne jej pojęcie), [w:] „Przegląd Tygodniowy” 1873, nr 10.

• Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław 2002.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.