Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Zmiany udziału areału wybranych roślin uprawnych w Polsce na przestrzeni lat
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna
1. Poznawanie terminologii geograficznej.
2. Zaznajomienie z różnorodnymi źródłami i metodami pozyskiwania informacji geograficznej.
3. Poznanie zróżnicowania środowiska geograficznego, głównych zjawisk i procesów geograficznych oraz ich uwarunkowań i konsekwencji.
4. Poznanie podstawowych relacji między elementami przestrzeni geograficznej (przyrodniczej, społeczno‑gospodarczej i kulturowej) w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce
1. Korzystanie z planów, map fizycznogeograficznych i społeczno‑gospodarczych, fotografii, zdjęć lotniczych i satelitarnych, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych, technologii informacyjno‑komunikacyjnych oraz geoinformacyjnych w celu zdobywania, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.
3. Identyfikowanie relacji między poszczególnymi elementami środowiska geograficznego (przyrodniczego, społeczno‑gospodarczego i kulturowego).
4. Formułowanie twierdzeń o podstawowych prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska geograficznego.
5. Ocenianie zjawisk i procesów politycznych, społeczno‑kulturowych oraz gospodarczych zachodzących w Polsce i w różnych regionach świata.
9. Rozwijanie umiejętności komunikowania się i podejmowania konstruktywnej współpracy w grupie.
III. Kształtowanie postaw
1. Rozwijanie zainteresowań geograficznych, budzenie ciekawości świata.
2. Docenianie znaczenia wiedzy geograficznej w poznawaniu i kształtowaniu przestrzeni geograficznej.
3. Dostrzeganie aplikacyjnego charakteru geografii.
5. Rozumienie potrzeby racjonalnego gospodarowania w środowisku geograficznym zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, ochrony elementów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz konieczności rekultywacji i rewitalizacji obszarów zdegradowanych.
Treści nauczania
XV. Społeczeństwo i gospodarka Polski: rozmieszczenie ludności i struktura demograficzna, saldo migracji, struktura zatrudnienia i bezrobocie, urbanizacja i sieć osadnicza, warunki rozwoju rolnictwa, restrukturyzacja przemysłu, sieć transportowa, atrakcyjność turystyczna.
Uczeń:
7) wskazuje obszary o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju rolnictwa oraz analizuje wpływ czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych na możliwości przemian strukturalnych w rolnictwie Polski.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
komptencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
omawia zmiany areału upraw w Polsce,
wskazuje rodzaje zbóż o największej dynamice zmiany areału,
opisuje zróżnicowanie areału roślin uprawnych w podziale na województwa.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Formy pracy: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt, atlasy geograficzne, mapa Polski
Materiały pomocnicze
GUS, Użytkowanie gruntów i powierzchnia zasiewów w 2018 r., GUS, Warszawa 2019.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Nauczyciel rozmawia z uczniami na temat rodzajów roślin uprawnych w Polsce i ich znaczenia gospodarczego.
Nauczyciel podaje cele lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie, korzystając z atlasów geograficznych, omawiają zróżnicowanie przestrzenne rolnictwa w Polsce, wskazują obszary najintensywniej użytkowane rolniczo i charakteryzują je.
Uczniowie zapoznają się z symulacją interaktywną.
Nauczyciel przygotowuje zestaw pytań dla uczniów. Są to pytania, na które mają na bieżąco szukać odpowiedzi w symulacji interaktywnej. Pytania powinny być dostosowane do poziomu klasy. Jeśli jest taka możliwość, nauczyciel przygotowuje dla uczniów kartę do wpisania odpowiedzi. Uczniowie na forum klasy przedstawiają swoje odpowiedzi, a nauczyciel czuwa nad ich poprawnością. Uczniowie zaznaczają, ile pytań opracowali prawidłowo, a następnie nanoszą poprawki, tak aby zachować poprawnie opracowany materiał.
Uczniowie pracują w parach. Nauczyciel przydziela uczniom jeden rodzaj rośliny uprawnej. Zadaniem uczniów jest przygotowanie wypowiedzi na temat zmian areału wybranej rośliny w ujęciu przestrzennym (podział na województwa).
Uczniowie na forum klasy prezentują swoje prace. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonania zadania.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas zajęć, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości przedstawionych na lekcji.
Przygotowanie pracy pisemnej dotyczącej zróżnicowania przestrzennego areału roślin uprawnych (na podstawie symulacji interaktywnej).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Symulacja interaktywna może zostać wykorzystana podczas zajęć poświęconych strukturze użytków rolnych w Polsce (zakres podstawowy: X. 2).