Dla nauczyciela

Scenariusz lekcji

Autor: Daria Reczyńska

Przedmiot: Biologia

Temat: Protisty – czym naprawdę są te organizmy?

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
VIII. Protisty. Uczeń:
1) przedstawia formy morfologiczne protistów;
2) przedstawia czynności życiowe protistów: odżywianie, poruszanie się, rozmnażanie, wydalanie i osmoregulację; zakłada hodowlę protistów słodkowodnych i obserwuje wybrane czynności życiowe tych protistów;
3) wykazuje związek budowy protistów ze środowiskiem i trybem ich życia (obecność aparatu ruchu, budowa błony komórkowej, obecność chloroplastów i wodniczek tętniących);
4) analizuje na podstawie schematów przebieg cykli rozwojowych protistów i rozróżnia poszczególne fazy jądrowe;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Scharakteryzujesz grupę protistów.

  • Omówisz procesy życiowe protistów.

  • Wyjaśnisz znaczenie protistów.

Strategie nauczania:

  • nauczanie wyprzedzające;

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem komputera;

  • ćwiczenia interaktywne;

  • praca z filmem;

  • rozmowa kierowana;

  • mapa myśli;

  • obserwacje mikroskopowe;

  • analiza tekstów źródłowych.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu;

  • arkusze papieru, flamastry;

  • szkiełka podstawowe i nakrywkowe, zakraplacze, mikroskopy, wata.

Przebieg zajęć

Przed lekcją:

  1. Każdy uczeń ma za zadanie pobrać i przynieść wodę z różnych dostępnych zbiorników, np.: z kałuży, wiadra z wodą, studni, ze stawu, z jeziora, rzeki, akwarium.

  2. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel rozpoczyna pogadankę, zadając pytanie: „Jakie są cechy organizmów żywych?”.

  2. Nauczyciel przedstawia uczniom temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie zapoznają się z filmem zawartym w e‑materiale, a następnie wykonują polecenia nr 1 i 2.

  2. Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe grupy. Każda z nich otrzymuje arkusz papieru i flamastry. Uczestnicy zajęć wykonują mapę myśli, której centralne miejsce zajmuje hasło: „Protisty – niezmiernie różnorodna grupa organizmów”. Na podstawie treści e‑materiału uczniowie wykazują na mapie różnorodność prostistów: pod względem budowy, odżywiania się, rozmnażania itp.

  3. Zespoły kolejno prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada potrzebne informacje lub koryguje błędy.

  4. Nauczyciel rozdaje każdej grupie zestaw zawierający: mikroskop, szkiełka podstawowe i nakrywkowe, watę, zakraplacze. Uczniowie wykonują zgodnie z instrukcją (zob. materiały pomocnicze) preparaty mikroskopowe, wykorzystując wodę pozyskaną z różnych miejsc, i prowadzą obserwację w celu znalezienia przedstawicieli protistów. Nauczyciel sprawdza, czy odnalezione gatunki są przedstawicielami protistów. Uczniowie wskazują, w której wodzie występuje najwięcej protistów, a w której nie zostały odnalezione.

  5. Uczniowie indywidualnie wykonują rysunek spod mikroskopu jednego z zaobserwowanych organizmów. Wybrane/chętne osoby przedstawiają swoją pracę na forum klasy.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenie nr 8, w którym mają za zadanie, na podstawie przedstawionych fragmentów oraz własnej wiedzy, ocenić prawdziwość sformułowania: „Protisty mogą być zaliczane do bioindykatorów”. Wybrane zespoły przedstawiają swoje rozwiązanie na forum klasy. Następnie wybrane osoby przedstawiają inne zastosowania protistów.

Praca domowa:

  • Wykonaj ćwiczenia od 1 do 6 w sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

RT7Hw9aNWT6Lg

Załącznik 1. Instrukcja wykonania doświadczenia.
Plik PDF o rozmiarze 80.88 KB w języku polskim

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • Uczniowie zapoznają się z filmem i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.

Sprawdź się