Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Kurs logiki: lekcja 25. Uzasadnienie bezpośrednie: intuicja

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• rozumie istotę oraz główne typy intuicji, poddasz badaniu logiczną wartość powołania się na intuicję;

• ćwiczy rozpoznawanie uzasadnień intuicyjnych;

• filozofuje z Fryderykiem Nietzschem, Blaisem Pascalem i Henri Bergsonem na temat poznawczej wartości intuicji.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• animacja .

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel prosi uczniów o dokończenie zdania „Mam przeczucie, że…”

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenia”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel prosi wybranych uczniów o przedstawienie pracy domowej. Następnie pyta uczniów o to, czy podane zdania nadają się jako przesłanka w uzasadnieniu, a jeśli tak, to w jakich uzasadnieniach byłyby to dobre przesłanki. W zależności od charakteru odpowiedzi, nauczyciel prowadzi rozmowę kierowaną, której celem jest naprowadzenie uczniów na wątpliwy charakter powoływania się na intuicję w uzasadnieniu stwierdzeń.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie zapoznają się z treścią materiału. Nauczyciel komentuje najważniejsze punkty, upewniając się, czy uczniowie dobrze je rozumieją.

2. Nauczyciel dzieli uczniów w trzyosobowe grupy. Każda grupa ma za zadanie podanie przykładu rozbudowanego i wyglądającego wiarygodnie uzasadnienia, w którym kluczową rolę odgrywa powołanie się na intuicję w którymś z podanych w opracowaniu znaczeń. Jest ważne, żeby dana trójka uczniów potrafiła wskazać, który typ zastosowała. Nauczyciel prosi wybrane trójki o przedstawienie wyników swojej pracy. Komentuje krótko każdą taką prezentację, prosząc resztę klasy o komentarz dotyczący tego, czy zgadzają się z trafnością podanych przykładów.

3. Nauczyciel proponuje rozmowę kierowaną na temat podanych przykładów z naciskiem na analizę wartości powołania się na intuicję w uzasadnianiu oraz na wartość poznawczą niektórych rodzajów intuicji.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformę nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenia”. Każdy uczeń ma dokończyć zdanie, odwołując się do wyświetlonych treści: Zaczynam się zastanawiać…

Praca domowa:

1. Uczniowie ma za zadanie śledzić swoje bezpośrednie otoczenie, w tym własne procesy myślowe, i tropić w nich uzasadnienia z powołaniem się na intuicję. Przykłady powinny być spisane i poddane analizie pod kątem typu intuicji, jej wartości logicznej i poznawczej.

Materiały pomocnicze:

• Walczak P., Metody aktywizujące w nauczaniu filozofii, w: „Analiza i egzystencja” 10 (2009).

• Winkler M., Commichau A., Sztuka prowadzenia wykładów i lekcji, Kraków 2008.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Animacja” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.