Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Gejzery – występowanie i aktywność
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa:
IV. Dynamika procesów hydrologicznych: ruchy wody morskiej, wody podziemne i źródła, ustroje rzeczne, typy jezior.
Uczeń: 2) wyróżnia rodzaje wód podziemnych, w tym występujących w okolicy szkoły oraz wyjaśnia powstawanie źródeł; 3) przedstawia uwarunkowania występowania wód podziemnych oraz ich znaczenie gospodarcze;
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
definiuje pojęcie gejzerów,
wskazuje miejsca na świecie, w których występują gejzery,
analizuje etapy wybuchu gejzeru.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody nauczania: burza mózgów, miniwykład, pogadanka, dyskusja, plakaty/mapa myśli
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, atlas, mapa fizyczna świata, guma mocująca, arkusze papieru A2, pisaki, podręcznik, e‑materiał
Materiały pomocnicze:
L.K. Dawydow, A.A. Dmitrijewa, N.G. Konkina, Hydrologia ogólna, PWN, Warszawa 1979.
Z. Pazdro, Hydrogeologia ogólna, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1977.
Najbardziej niezwykłe gejzery na świecie, Turystyka.wp.pl.
G. Gawlik, Islandia. Kraj wulkanów i jednego gejzeru – Strokkur, GrzegorzGawlik.pl, 29.09.2014.
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Nauczyciel pokazuje uczniom dowolną fotografię gejzeru, pyta co przedstawia – krótka rozmowa (pogadanka) z uczniami.
Nauczyciel podaje temat i cele lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z tekstem wstępu do e‑materiału, a następnie zdefiniowanie (własnymi słowami) terminu: gejzer.
Uczniowie zapoznają się z tekstem i przedstawiają swoje definicje.
Nauczyciel przedstawia schemat gejzeru z części „Przeczytaj” w e‑materiale – krótko go omawia (miniwykład).
Następnie dzieli uczniów na pięć grup. Każda grupa wybiera lidera i opracowuje plakat na ten sam temat: Jak powstają i gdzie występują gejzery? Każda grupa wykonuje plakat innym kolorem. Uczniowie mogą korzystać z grafiki w e‑materiale.
Po przygotowaniu pracy uczniowie przekazują je następnej grupie, która weryfikuje zawarte tam informacje nanosząc zmiany, dopisując swoje informacje (kolorem grupy) lub nic nie zmienia i nie dodaje – jeżeli uważa, że grupa poprzednia wyczerpała temat.
Zmiany i weryfikacja informacji zachodzi do momentu aż plakaty wracają do grup, które je wykonały.
Grupy zapoznają się z uwagami innych (zapisanych na plakatach).
Grupa, która miała najmniej zmian, przedstawia odpowiedź na podane pytanie. Miejsca występowania gejzerów wskazuje na mapie świata. Inni uczniowie mogą dodawać, dopytywać – może wywiązać się krótka dyskusja.
Nauczyciel podsumowuje zebrane informacje w formie miniwykładu – korzysta ze schematu gejzeru i mapy występowania gejzerów na Ziemi zawartej w części „Przeczytaj” oraz z grafiki interaktywnej.
Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Dlaczego w Polsce nie występują gejzery? Krótka dyskusja.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami i wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału.
Uczniowie wykonują wybrane ćwiczenia z e‑materiału, po czym nauczyciel omawia wyniki ćwiczeń. Pyta o ewentualne trudności i o to, co było nową wiedzą dla uczniów. Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami.
Praca domowa
dla wszystkich:
Dokończ ćwiczenia z e‑materiału (np. ćwiczenia 5–8).
dla chętnych:
Przedstaw na kilku przykładach wpływ gejzerów na życie i gospodarkę człowieka.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
grafika interaktywna może zostać wykorzystana przy omawianiu wód podziemnych oraz zjawisk i procesów występujących na obszarach wulkanicznych.