Metryczka

Tytuł

W jaki sposób można opisać przebieg reakcji syntezy?

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi

3.2. Reakcje syntezy

Przedmiot

Chemia

Etap edukacyjny

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Podstawa programowa

III. Reakcje chemiczne. Uczeń:

2) podaje przykłady różnych typów reakcji (reakcja syntezy, reakcja analizy, reakcja wymiany); wskazuje substraty i produkty;

3) zapisuje równania reakcji chemicznych w formie cząsteczkowej i jonowej; dobiera współczynniki stechiometryczne, stosując prawo zachowania masy i prawo zachowania ładunku.

Kompetencje kluczowe

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie

1. porozumiewanie się w języku ojczystym;

2. kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

3. kompetencje informatyczne.

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia

Po zapoznaniu się z e‑materiałem uczeń:

• wyjaśnia, na czym polega reakcja syntezy,

• posługuje się pojęciami: substrat, produkt, reakcja syntezy,

• zapisuje równanie reakcji i dobiera współczynniki reakcji,

• podaje przykłady reakcji syntezy,

• przedstawia za pomocą modeli przebieg reakcji syntezy na poziomie mikroświata.

Powiązanie z e‑podręcznikiem

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/ieq8MWEL3t#ieq8MWEL3t_d5e749

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/ieq8MWEL3t#ieq8MWEL3t_d5e949

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/is5HfNgXbF

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/is5HfNgXbF#is5HfNgXbF_d5e673

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/im9vRymyBL#im9vRymyBL_d5e148

Scenariusz

Autor

Learnetic

Temat zajęć

W jaki sposób można opisać przebieg reakcji syntezy?

Grupa docelowa

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Ogólny cel kształcenia

Poznanie i opis reakcji syntezy.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

1. porozumiewanie się w języku ojczystym;

2. kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

3. kompetencje informatyczne.

Cele (szczegółowe) operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, na czym polega reakcja syntezy;

• posługuje się pojęciami: substrat, produkt, reakcja syntezy;

• zapisuje równanie reakcji i dobiera współczynniki reakcji;

• podaje przykłady reakcji syntezy;

• przedstawia za pomocą modeli przebieg reakcji syntezy na poziomie mikroświata.

Metody/techniki kształcenia:

• dyskusja

• pokaz multimedialny

• ćwiczenia interaktywne

• ćwiczenia manulane

Formy organizacji pracy:

• indywidualna

• zbiorowa

Do przeprowadzenia tej lekcji będą potrzebne:

• plastelina;

• odczynniki chemiczne, szkło i sprzęt laboratoryjny niezbędne do przeprowadzenia spalania fosforu: fosfor czerwony, łyżeczka do spalań, duża probówka.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

• Czynności organizacyjne.

• Nauczyciel przedstawia temat lekcji „W jaki sposób można opisać reakcję syntezy?”.

• Informuje uczniów, że podczas lekcji dowiedzą się, jak można przedstawić przebieg reakcji syntezy na kilka sposobów.

Faza realizacyjna:

• Nauczyciel inicjuje dyskusję o reakcjach chemicznych. Informuje uczniów, że obejrzą film, w którym powinni znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:

  Czym reakcja chemiczna różni się od zjawiska fizycznego? Jakie są typy reakcji chemicznych? Czym charakteryzuje się reakcja syntezy? Jak nazywamy substancje biorące udział w reakcji chemicznej? Jak można przedstawić przebieg reakcji chemicznej? Na jakie trzy sposoby pokazywano w filmie przebieg reakcji chemicznych?

• Uczniowie oglądają film „W jaki sposób można opisać reakcję syntezy?”. Następnie odpowiadają na pytania zadane na początku lekcji. W razie konieczności nauczyciel pokazuje odpowiednie ekrany z filmu. Uczniowie rozwiązują także ćwiczenia interaktywne, aby sprawdzić zrozumienie materiału.

• Nauczyciel pokazuje ujęcia z filmu prezentujące przebieg reakcji chemicznych jednocześnie w ujęciu makro, mikro i za pomocą równania reakcji chemicznej. Chwilę o nich dyskutują. Nauczyciel pyta, jakich informacji dostarcza każdy z tych sposobów i dlaczego zastosowanie jednej metody nie jest wystarczające?

• Nauczyciel informuje uczniów, że ich zadaniem będzie przedstawienie przebiegu reakcji chemicznej spalania fosforu w tlenie w podobny sposób, jak w filmie, czyli na trzech różnych płaszczyznach: świata mikro, makro i symboliki chemicznej.

  W tym celu uczniowie:

  a) tworzą z plasteliny przestrzenne modele przedstawiające reakcję spalania fosforu w tlenie. Nauczyciel przypomina, że fosfor występuje w postaci cząsteczek czteroatomowych, a tlenek fosforu(V) w postaci PIndeks dolny 4₄OIndeks dolny 10₁₀. Może zapisać to na tablicy.

  b) zapisują równanie reakcji chemicznej, dobierają współczynniki stechiometryczne tak, aby liczby atomów poszczególnych pierwiastków po obu stronach równania były takie same. Wskazują substraty i produkty.

  c) planują doświadczalne przeprowadzenie tej reakcji i rysują szkic aparatury potrzebnej do jej wykonania. Sprawdzają, jakie środki ostrożności należy przedsięwziąć.

• Uczniowie pracują indywidualnie lub w grupach 2–3 osobowych.

• Na koniec lekcji wspólnie oglądają wyniki pracy; sprawdzają, czy wszyscy mają takie same równanie reakcji, porównują przedstawienie przebiegu reakcji za pomocą modeli. Na koniec omawiają projekt doświadczenia. Nauczyciel pomaga skomentować wyniki. Na podstawie otrzymanego projektu, w zależności od możliwości laboratorium, nauczyciel przeprowadza spalanie fosforu w sposób zaprojektowany przez uczniów.

Faza podsumowująca:

• Nauczyciel podsumowuje lekcję, wykorzystując do tego ostatnią stronę „Podsumowanie”.

Praca domowa:

1. Znajdź i opisz przykład reakcji syntezy w życiu codziennym.