Dla nauczyciela

Metryczka

Tytuł

W jaki sposób można opisać przebieg reakcji syntezy?

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi

3.2. Reakcje syntezy

Przedmiot

Chemia

Etap edukacyjny

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Podstawa programowa

III. Reakcje chemiczne. Uczeń:

2) podaje przykłady różnych typów reakcji (reakcja syntezy, reakcja analizy, reakcja wymiany); wskazuje substraty i produkty;

3) zapisuje równania reakcji chemicznych w formie cząsteczkowej i jonowej; dobiera współczynniki stechiometryczne, stosując prawo zachowania masy i prawo zachowania ładunku.

Kompetencje kluczowe

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie

  1. porozumiewanie się w języku ojczystym;

  2. kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

  3. kompetencje informatyczne.

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia

Po zapoznaniu się z e‑materiałem uczeń:

  • wyjaśnia, na czym polega reakcja syntezy,

  • posługuje się pojęciami: substrat, produkt, reakcja syntezy,

  • zapisuje równanie reakcji i dobiera współczynniki reakcji,

  • podaje przykłady reakcji syntezy,

  • przedstawia za pomocą modeli przebieg reakcji syntezy na poziomie mikroświata.

Powiązanie z e‑podręcznikiem

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/ieq8MWEL3t#ieq8MWEL3t_d5e749

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/ieq8MWEL3t#ieq8MWEL3t_d5e949

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/is5HfNgXbF

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/is5HfNgXbF#is5HfNgXbF_d5e673

https://www.epodreczniki.pl/reader/c/153030/v/43/t/student-canon/m/im9vRymyBL#im9vRymyBL_d5e148

m55c1c839195c1921_1

Scenariusz

Autor

Learnetic

Temat zajęć

W jaki sposób można opisać przebieg reakcji syntezy?

Grupa docelowa

Szkoła podstawowa, klasy 7–8

Ogólny cel kształcenia

Poznanie i opis reakcji syntezy.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  1. porozumiewanie się w języku ojczystym;

  2. kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

  3. kompetencje informatyczne.

Cele (szczegółowe) operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśnia, na czym polega reakcja syntezy;

  • posługuje się pojęciami: substrat, produkt, reakcja syntezy;

  • zapisuje równanie reakcji i dobiera współczynniki reakcji;

  • podaje przykłady reakcji syntezy;

  • przedstawia za pomocą modeli przebieg reakcji syntezy na poziomie mikroświata.

Metody/techniki kształcenia:

  • dyskusja

  • pokaz multimedialny

  • ćwiczenia interaktywne

  • ćwiczenia manulane

Formy organizacji pracy:

  • indywidualna

  • zbiorowa

Do przeprowadzenia tej lekcji będą potrzebne:

  • plastelina;

  • odczynniki chemiczne, szkło i sprzęt laboratoryjny niezbędne do przeprowadzenia spalania fosforu: fosfor czerwony, łyżeczka do spalań, duża probówka.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  • Czynności organizacyjne.

  • Nauczyciel przedstawia temat lekcji „W jaki sposób można opisać reakcję syntezy?”.

  • Informuje uczniów, że podczas lekcji dowiedzą się, jak można przedstawić przebieg reakcji syntezy na kilka sposobów.

Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel inicjuje dyskusję o reakcjach chemicznych. Informuje uczniów, że obejrzą film, w którym powinni znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:

    Czym reakcja chemiczna różni się od zjawiska fizycznego? Jakie są typy reakcji chemicznych? Czym charakteryzuje się reakcja syntezy? Jak nazywamy substancje biorące udział w reakcji chemicznej? Jak można przedstawić przebieg reakcji chemicznej? Na jakie trzy sposoby pokazywano w filmie przebieg reakcji chemicznych?

  • Uczniowie oglądają film „W jaki sposób można opisać reakcję syntezy?”. Następnie odpowiadają na pytania zadane na początku lekcji. W razie konieczności nauczyciel pokazuje odpowiednie ekrany z filmu. Uczniowie rozwiązują także ćwiczenia interaktywne, aby sprawdzić zrozumienie materiału.

  • Nauczyciel pokazuje ujęcia z filmu prezentujące przebieg reakcji chemicznych jednocześnie w ujęciu makro, mikro i za pomocą równania reakcji chemicznej. Chwilę o nich dyskutują. Nauczyciel pyta, jakich informacji dostarcza każdy z tych sposobów i dlaczego zastosowanie jednej metody nie jest wystarczające?

  • Nauczyciel informuje uczniów, że ich zadaniem będzie przedstawienie przebiegu reakcji chemicznej spalania fosforu w tlenie w podobny sposób, jak w filmie, czyli na trzech różnych płaszczyznach: świata mikro, makro i symboliki chemicznej.

    W tym celu uczniowie:

    a) tworzą z plasteliny przestrzenne modele przedstawiające reakcję spalania fosforu w tlenie. Nauczyciel przypomina, że fosfor występuje w postaci cząsteczek czteroatomowych, a tlenek fosforu(V) w postaci PIndeks dolny 4OIndeks dolny 10. Może zapisać to na tablicy.

    b) zapisują równanie reakcji chemicznej, dobierają współczynniki stechiometryczne tak, aby liczby atomów poszczególnych pierwiastków po obu stronach równania były takie same. Wskazują substraty i produkty.

    c) planują doświadczalne przeprowadzenie tej reakcji i rysują szkic aparatury potrzebnej do jej wykonania. Sprawdzają, jakie środki ostrożności należy przedsięwziąć.

  • Uczniowie pracują indywidualnie lub w grupach 2–3 osobowych.

  • Na koniec lekcji wspólnie oglądają wyniki pracy; sprawdzają, czy wszyscy mają takie same równanie reakcji, porównują przedstawienie przebiegu reakcji za pomocą modeli. Na koniec omawiają projekt doświadczenia. Nauczyciel pomaga skomentować wyniki. Na podstawie otrzymanego projektu, w zależności od możliwości laboratorium, nauczyciel przeprowadza spalanie fosforu w sposób zaprojektowany przez uczniów.

Faza podsumowująca:

  • Nauczyciel podsumowuje lekcję, wykorzystując do tego ostatnią stronę „Podsumowanie”.

Praca domowa:

  1. Znajdź i opisz przykład reakcji syntezy w życiu codziennym.

Słowniczek