Autor: Paweł Kaniowski

Temat: Filozofia współczesna i jej zagadnienia

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Zapoznasz się z wybranymi propozycjami stanowisk współczesnych filozofów i filozofek.

• Rozpoznasz wybrane zagadnienia rozwijane we współczesnej filozofii.

• Przeanalizujesz fragmenty wybranych współczesnych tekstów z zakresu filozofii.

• Zastanowisz się nad rolą filozofii we współczesnym świecie.

Cele operacyjne. Uczeń:

• pojmuje rolę filozofii jako fundamentalnego składnika dziedzictwa kultury śródziemnomorskiej;

• dostrzega w poglądach filozofów paradygmaty myślowe, które są obecne w kulturze na przestrzeni wieków;

• wymienia ważniejsze pojęcia, zagadnienia i stanowiska głównych dyscyplin filozoficznych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• rozmowa kierowana;

• mapa myśli;

• film.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z medium w sekcji „Prezentacja TED”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformę i wyświetla na tablicy stronę tytułową e‑materiału. Przedstawia uczniom temat lekcji oraz jej cele, a następnie wspólnie z nimi określa kryteria sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Czy, waszym zdaniem, we współczesności filozofia ma jeszcze czym się się zajmować?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną porządkującą ten etap pracy, zadając pytanie: Jakimi zagadnieniami zajmują się współcześni filozofowie i filozofki?

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Prezentacja TED”. Odczytanie polecenia do multimedium: Który kierunek myśli filozofii współczesnej wydaje ci się najbardziej ciekawy i dlaczego? Na jakiego rodzaju kryzys jest odpowiedzią wybrany przez ciebie kierunek? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

3. Uczniowie wspólnie wykonują polecenie nr 3 z sekcji „Prezentacja TED”: Uporządkuj wiadomości o zagadnieniach współczesnej myśli filozoficznej na mapie myśli.

4. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia nr 1–7 z zakładki „Sprawdź się”. Następnie wskazane pary głośno odczytują rozwiązania.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania zajęć nauczyciel przypomina uczniom, czym zajmują się współcześni filozofowie. Następnie inicjuje dyskusję o tym, jakimi jeszcze zagadnieniami powinni się obecnie zająć filozofowie.

2. Zalogowany na platformę nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Każdy uczeń ma dokończyć zdanie, odwołując się do wyświetlonych treści: Zaczynam się zastanawiać…

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”: Zapoznaj się z poniższym fragmentem tekstu Jill Bennett pt. „Życie w antropocenie”. Antropocen jako epoka geologiczna ma charakteryzować się wysokim wpływem ludzkiej działalności na postępujące zmiany klimatyczne na całej Ziemi. Zastanów się nad swoimi codziennymi aktywnościami i wyborami, mającymi wpływ na trwanie życia na naszej planecie. Swoje przemyślenia zapisz w postaci krótkiej notatki.

Materiały pomocnicze:

• Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, Kraków 2009.

• Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, B. Dziobkowski, Warszawa 2017.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja TED” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.