Dla nauczyciela
Autor: Paweł Kaniowski
Przedmiot: Filozofia
Temat: Filozofia współczesna i jej zagadnienia
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Zapoznasz się z wybranymi propozycjami stanowisk współczesnych filozofów i filozofek.
Rozpoznasz wybrane zagadnienia rozwijane we współczesnej filozofii.
Przeanalizujesz fragmenty wybranych współczesnych tekstów z zakresu filozofii.
Zastanowisz się nad rolą filozofii we współczesnym świecie.
Cele operacyjne. Uczeń:
pojmuje rolę filozofii jako fundamentalnego składnika dziedzictwa kultury śródziemnomorskiej;
dostrzega w poglądach filozofów paradygmaty myślowe, które są obecne w kulturze na przestrzeni wieków;
wymienia ważniejsze pojęcia, zagadnienia i stanowiska głównych dyscyplin filozoficznych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
rozmowa kierowana;
mapa myśli;
film.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z medium w sekcji „Prezentacja TED”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel loguje się na platformę i wyświetla na tablicy stronę tytułową e‑materiału. Przedstawia uczniom temat lekcji oraz jej cele, a następnie wspólnie z nimi określa kryteria sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Czy, waszym zdaniem, we współczesności filozofia ma jeszcze czym się się zajmować?
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną porządkującą ten etap pracy, zadając pytanie: Jakimi zagadnieniami zajmują się współcześni filozofowie i filozofki?
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Prezentacja TED”. Odczytanie polecenia do multimedium: Który kierunek myśli filozofii współczesnej wydaje ci się najbardziej ciekawy i dlaczego? Na jakiego rodzaju kryzys jest odpowiedzią wybrany przez ciebie kierunek? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.
Uczniowie wspólnie wykonują polecenie nr 3 z sekcji „Prezentacja TED”: Uporządkuj wiadomości o zagadnieniach współczesnej myśli filozoficznej na mapie myśli.
Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia nr 1–7 z zakładki „Sprawdź się”. Następnie wskazane pary głośno odczytują rozwiązania.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania zajęć nauczyciel przypomina uczniom, czym zajmują się współcześni filozofowie. Następnie inicjuje dyskusję o tym, jakimi jeszcze zagadnieniami powinni się obecnie zająć filozofowie.
Zalogowany na platformę nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Każdy uczeń ma dokończyć zdanie, odwołując się do wyświetlonych treści: Zaczynam się zastanawiać…
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”: Zapoznaj się z poniższym fragmentem tekstu Jill Bennett pt. „Życie w antropocenie”. Antropocen jako epoka geologiczna ma charakteryzować się wysokim wpływem ludzkiej działalności na postępujące zmiany klimatyczne na całej Ziemi. Zastanów się nad swoimi codziennymi aktywnościami i wyborami, mającymi wpływ na trwanie życia na naszej planecie. Swoje przemyślenia zapisz w postaci krótkiej notatki.
Materiały pomocnicze:
Gadacz T., Historia filozofii XX wieku, Kraków 2009.
Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, B. Dziobkowski, Warszawa 2017.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja TED” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.