Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Czy Ulisses Jamesa Joyce'a to dzieło nieudane, nieprzyzwoite i niemoralne?
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
zapoznaje się z lekturą Ulisses Jamesa Joyce'a;
opowiada o świecie przedstawionym w lekturze;
tworzy mapę myśli na temat tego, jakim dziełem jest Ulisses;
redaguje plan wydarzeń utworu;
wyjaśnia, co może symbolizować Dublin opisywany przez Joyce’a,
wyjaśnia, w jaki sposób Ulisses nawiązuje do Odysei.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
mapa myśli;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
e‑podręcznik;
tablica interaktywna lub rzutnik;
arkusze szarego papieru.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie w wyznaczonym wcześniej terminie zapoznają się z lekturą Ulissesa Jamesa Joyce'a
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel na podstawie tekstu z sekcji Przeczytaj, filmu oraz audiobooka w e‑materiale rozmawia z uczniami o świecie przedstawionym, bohaterach, fabule w utworze Ulisses Jamesa Joyce'a. Prosi, by uczestnicy lekcji zanalizowali wybrany fragment dzieła, który najbardziej zapadł im w pamięć i przedstawili swoje refleksje na ten temat.
Przedstawienie celu i tematu zajęć.
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel pisze na tablicy wyraz ULISSES. Uczniowie, pracując w grupach, na dużych arkuszach papieru zapisują wszystkie skojarzenia związane z lekturą. Zapisy na mapie myśli mają prowadzić do odpowiedzi na pytanie, czy Ulisses jest według uczniów dziełem nieudanym, nieprzyzwoitym i niemoralnym. Prezentują wyniki swojej pracy (np. w formie wystawy na ścianie). Ustalenia uczniów z danej grupy przedstawia przedstawiciel zespołu.
Uczniowie zapoznają się z tytułami rozdziałów lektury i informacjami na temat poszczególnych rozdziałów. Następnie w parach przygotowują plan wydarzeń utworu.
Na podstawie wybranego rozdziału wyjaśniają również, jak rozwiązania formalne zastosowane przez Joyce'a współgrają z treścią.
Faza podsumowująca:
Uczniowie w ramach podsumowania lekcji :
- wyjaśniają, w jaki sposób Ulisses nawiązuje do Odysei,
- wyjaśniają, co może symbolizować Dublin opisywany przez Joyce’a,
- opisują, którego dokładnie dnia dzieje się akcja powieści oraz jakie ma to znaczenie w interpretacji powieści.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują polecenia 1 i 2 z sekcji Audiobook
Materiały pomocnicze:
https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/2671525,Ulisses‑Arcydzielo‑ktorym‑James‑Joyce‑obrazil‑pol‑swiata
https://www.zeszytyliterackie.pl/italo‑svevo‑ulisses‑urodzil‑sie‑w-triescie/
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Film”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.