Autor: Joanna Kalinowska

Przedmiot: Historia

Temat: Myśl społeczna i polityczna polskiego renesansu

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wskazuje inspiracje kulturą antyczną w renesansie;

• charakteryzuje główne idee renesansu;

• wyjaśnia, dlaczego rozpowszechnienie druku przyczyniło się do rozwoju myśli politycznej, społecznej i religijnej w XVI w.;

• omawia poglądy najważniejszych myślicieli polskiego renesansu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Myśl społeczna i polityczna polskiego renesansu”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel odczytuje wyświetlony na tablicy temat lekcji oraz cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i poleca uczniom lub wybranej osobie, aby sformułowała kryteria sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
   Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel odtwarza pierwszy z filmów. Uczniowie odczytują polecenie 2: „Opisz koncepcję ustroju politycznego zaproponowaną przez Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Która z jego propozycji wzbudzała u współczesnych największe kontrowersje i dlaczego?” i wykonują je w parach. Następnie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy. W podobny sposób wykonują polecenie 3. Nauczyciel w razie konieczności koryguje odpowiedzi i dodaje ważne informacje.

2. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem. Tym razem każdy uczeń pracując indywidualnie, samodzielnie przygotowuje odpowiedzi do polecenia 2: opisuje złotą wolność szlachecką według Stanisława Orzechowskiego. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje odpowiedzi. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

3. Nauczyciel poleca, aby uczniowie wymienili wydarzenia i nurty, które miały wpływ na polskich myślicieli doby odrodzenia. W razie potrzeby koryguje odpowiedzi uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenie 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Obejrzyj drugi film w sekcji „Film edukacyjny” poświęcony postaci Wawrzyńca Goślickiego i wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

Dzieje Polski, red. J. Topolski, Warszawa 1977.

S. Grzybowski, Wielka historia Polski, t. 4, Dzieje Polski i Litwy (1506–1648), Kraków 2000.

M. Markiewicz, Historia Polski 1492–1795, Warszawa 2004.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Film edukacyjny”, aby przygotować się do późniejszej pracy.