Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Zróżnicowanie długości okresu wegetacyjnego w Polsce
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III
Podstawa programowa
XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego.
Uczeń:
6) wyjaśnia zróżnicowanie klimatu oraz ocenia gospodarcze konsekwencje długości trwania okresu wegetacyjnego w różnych regionach Polski.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie okresu wegetacyjnego,
wymienia i omawia czynniki kształtujące okres wegetacyjny,
ocenia gospodarcze konsekwencje długości trwania okresu wegetacyjnego w różnych regionach Polski,
wyjaśnia zróżnicowanie długości trwania okresu wegetacyjnego w Polsce.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody nauczania: blended learning, IBSE, dyskusja
Formy pracy: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny
Materiały pomocnicze
Żmudzka E., Termiczny okres wegetacyjny w Polsce, „Geografia w Szkole” 2001, nr 4, s. 206–214.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Przestawienie celów lekcji.
Omówienie przebiegu lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wyjaśnia uczniom pojęcie okresu wegetacyjnego. Nauczyciel prosi uczniów o przeanalizowanie map zawartych w części „Przeczytaj” (Długość okresu wegetacyjnego w Polsce (według starszych opracowań), Średnie daty początku i końca okresu wegetacyjnego w okresie 1971–2010 w Polsce, Średnia długość okresu wegetacyjnego w okresie 1971–2010 w Polsce). Wskazani przez nauczyciela uczniowie bądź ochotnicy przedstawiają wnioski wynikające z analizy. Nauczyciel czuwa nad poprawnością odpowiedzi.
Nauczyciel wyjaśnia uczniom znaczenie poszczególnych czynników wpływających na długość okresu wegetacyjnego w Polsce (może posłużyć się grafiką interaktywną).
Jeśli nie zostało to wskazane przez uczniów na etapie analizy map, nauczyciel prosi ich o wskazanie odpowiednich regionów Polski ze względu na zróżnicowanie długości okresu wegetacyjnego. Uczniowie wykonują (indywidualnie lub w parach) polecenie do grafiki interaktywnej. Druga część polecenia (wpływ długości okresu wegetacyjnego na gospodarkę) może zostać omówiona w ramach dyskusji moderowanej przez nauczyciela.
Nauczyciel wyświetla uczniom slajdy z przykładami regionów rolniczych w Polsce. Zadaniem uczniów jest wskazanie nazwy regionu oraz omówienie długości okresu wegetacyjnego charakterystycznego dla danego regionu oraz wskazanie czynników kształtujących okres wegetacyjny.
Faza podsumowująca
Wykonanie ćwiczeń z części „Sprawdź się”.
Podsumowanie najważniejszych pojęć poznanych podczas lekcji, szczególnie tych, które sprawiły uczniom najwięcej trudności.
Ocena aktywności uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości zawartych w e‑materiale.
Każdy uczeń przygotowuje pracę pisemną prezentującą związki między okresem wegetacyjnym trzech regionów Polski a warunkami klimatycznymi i glebowymi oraz rodzajami upraw.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna może zostać wykorzystana przy omawianiu innych zagadnień związanych z rolnictwem (zakres podstawowy: X. 1), jak również podczas powtarzania materiału z działu „Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski” (zakres podstawowy: XIV).