Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic SA
Temat zajęć
Pakt Północnoatlantycki – historia i współczesność.
Grupa docelowa
III gimnazjum / VIII klasa szkoły podstawowej
Ogólny cel kształcenia
Uczeń analizuje współczesny ład międzynarodowy i wyjaśnia rolę różnych podmiotów zaangażowanych w jego stabilność lub zmianę w jego funkcjonowaniu.
Kształtowane kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje informatyczne,
umiejętność uczenia się,
kompetencje społeczne i obywatelskie,
inicjatywność i przedsiębiorczość,
świadomość i ekspresja kulturalna.
Cele (szczegółowe) operacyjne
Uczeń:
wyciąga wnioski z historii powstania NATO;
przedstawia zasady funkcjonowania, struktur i władz paktu;
rozpoznaje państwa członkowskie i kraje starające się o włączenie w struktury NATO;
przedstawia Polską drogę do NATO;
dostrzega rolę Polski w sojuszu;
podaje przykłady udziału naszych żołnierzy w operacjach wojsk sojuszu;
charakteryzuje historię operacji polskich wojsk w Iraku (Karbala) i innych miejscach;
wyjaśnia, jakiej problematyki dotyczyły ustalenia szczytu NATO w Warszawie – w lipcu 2016 r.
Metody/techniki kształcenia
burza mózgów,
dyskusja „za” i „przeciw”,
pogadanka.
Formy organizacji pracy
indywidualna,
grupowa,
zbiorowa.
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne. Nauczyciel podaje temat i cele zajęć.
W ramach wstępu do lekcji uczniowie oglądają fragment filmu (scena 1).
Faza realizacyjna
Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie okoliczności historycznych, w jakich doszło do powstania NATO. Zwraca szczególną uwagę na omówienie sytuacji politycznej panującej w Europie po II wojnie światowej. Wyjaśnia, że stała ona u podstaw decyzji podjętych przez aliantów podczas kolejnych konferencji wielkiej trójki, które okazały się impulsem dla władz ZSRS do podjęcia działań w celu powiększenia własnej strefy wpływów, kosztem obozu zachodniego i stojących na jego czele USA.
Uczniowie oglądają fragmenty filmu (sceny 2‑7).
Przed projekcją zapisujemy na tablicy pytania:
Jakie cele stawiała sobie Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego na początku istnienia oraz po upadku ZSRS i bloku wschodniego?
Jak Pakt Północnoatlantycki radzi sobie z zagrożeniami, z którymi zetknął się po 1991 roku?
Po projekcji uczniowie odpowiadają na pytania.
Wyjaśniamy, że przełom polityczny spowodowany upadkiem ZSRS postawił członków NATO przed istotnym zagadnieniem, czemu ma służyć ta organizacja w sytuacji, gdy zabrakło jej głównego oponenta. Odpowiedzią była z jednej strony zmiana strategii działania organizacji, a z drugiej zupełnie nowe zagrożenia, z jakimi zetknęły się państwa członkowskie po 1991 roku.
W kolejnej części lekcji zwracamy uwagę, że wydarzenia z lat 1989–1990 stworzyły na terenie Europy Środkowo‑Wschodniej wielką próżnię polityczną i wojskową, która prędzej czy później musiała zostać w jakiś sposób wypełniona. Skłoniło to Polskę i inne państwa regionu do rozpoczęcia starań o przyjęcie ich do NATO.
Informujemy uczniów, że kolejny fragment filmu będzie dotyczył właśnie polskiej drogi do NATO. Polecamy uczniom, aby w czasie projekcji wynotowali przełomowe – ich zdaniem – momenty tego procesu. Zachęcamy też, aby zwrócili uwagę na ewolucję stanowiska samego NATO wobec procesu rozszerzenia.
Uczniowie oglądają fragmenty filmu (sceny 8‑11).
Po projekcji nauczyciel inicjuje dyskusję o polskiej drodze do NATO.
Analizując wyniki badań statystycznych na temat członkostwa w NATO, pyta uczniów, czy również ich zdaniem decyzja polityczna o woli wstąpienia do tej organizacji była słuszna. W trakcie dyskusji zwraca uwagę, że członkostwo w NATO to przede wszystkim zobowiązania. Jako przykład podaje konieczność uczestnictwa wojsk polskich w operacjach wojskowych kierowanych przez Sojusz.
Zagadnienie to nauczyciel wykorzystuje do zainicjowania dyskusji na temat współczesnego znaczenia hasła „za wolność waszą i naszą”. W dyskusji uczniowie starają się przedstawić argumenty „za” i „przeciw” ingerencjom militarnym NATO w różnych częściach świata.
W podsumowaniu tej części lekcji nauczyciel pyta uczniów, jakie są ich zdaniem największe obecnie zagrożenia dla świata. Propozycje odpowiedzi zapisuje na tablicy, a następnie informuje, że ostatni fragment filmu pozwoli ustalić, czy ich wnioski są zgodne z tymi, które padły na jednym z ostatnich szczytów NATO, w 2016 roku w Warszawie.
Uczniowie oglądają fragment filmu (scenę 12).
Po projekcji uczniowie porównują uzyskane informacje z tymi, które zostały zapisane na tablicy. Następnie wspólnie starają się ustalić, czy kierunek polityki i działań podejmowanych przez NATO jest słuszny.
Faza podsumowująca
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne. Mają one usystematyzować ich wiedzę. Nauczyciel omawia wszystkie zadania, uczniowie podają odpowiedzi.
Nauczyciel inicjuje pogadankę w celu omówienia i utrwalenia zagadnień poruszonych w filmie i na zajęciach. Uczniowie oceniają, w jakim stopniu poszerzyli swoje wiadomości o historii i działalności Paktu Północnoatlantyckiego, a także o roli, jaką współcześnie odgrywa ta organizacja.
Nauczyciel podsumowuje lekcję, wykorzystując do tego ostatnią stronę „Podsumowanie”.
Praca domowa
Nauczyciel proponuje uczniom realizację projektu edukacyjnego na temat NATO. Jako propozycję zagadnień podaje następujące problemy:
Polskie misje w NATO.
Współczesne zagrożenia a odpowiedź NATO.
Metryczka
Tytuł
Pakt Północnoatlantycki – historia i współczesność.
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał sie odnosi
Razem bezpieczniej. Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego.
Przedmiot
WOS
Etap edukacyjny
III Gimnazjum, Szkoła podstawowa, klasa VIII
Podstawa programowa
6. Środki masowego przekazu. Uczeń:
4) uzasadnia, posługując się przykładami, znaczenie opinii publicznej we współczesnym świecie; odczytuje i interpretuje wyniki wybranego sondażu opinii publicznej.
19. Relacje Polski z innymi państwami. Uczeń:
1) przedstawia najważniejsze kierunki polskiej polityki zagranicznej (stosunki z państwami Unii Europejskiej i Stanami Zjednoczonymi, relacje z sąsiadami);
2) charakteryzuje politykę obronną Polski; członkostwo w NATO, udział w międzynarodowych misjach pokojowych i operacjach militarnych;
Nowa podstawa programowa
XII. Sprawy międzynarodowe. Uczeń:
1) wymienia cele i przejawy działania Organizacji Narodów Zjednoczonych i Organizacji Paktu Północnoatlantyckiego;
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006.
Kompetencje kluczowe:
porozumiewanie się w języku ojczystym (1),
kompetencje informatyczne (4),
umiejętność uczenia się (5),
kompetencje społeczne i obywatelskie(6),
inicjatywność i przedsiębiorczość(7),
świadomość i ekspresja kulturalna(8).
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczeń:
poznaje historię powstania NATO;
przedstawia zasady funkcjonowania, struktur i władz paktu;
zna państwa członkowskie i kraje starające się o włączenie w struktury NATO;
zapoznaje się z mapą państw sojuszu;
przedstawia Polską drogę do NATO;
rozumie, jaką rolę odgrywa Polska w ramach sojuszu;
podaje przykłady udziału naszych żołnierzy w operacjach wojsk sojuszu;
poznaje historię operacji polskich wojsk w Iraku (Karbala)i innych miejscach;
omawia ustalenia szczytu NATO w Warszawie – w lipcu 2016 r.;
przygotuje projekt edukacyjny/przeprowadzi dyskusję.
Powiązanie z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/248295/v/latest/t/student-canon/m/th6wTY4mo3
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/248295/v/latest/t/student-canon/m/th6wTY4mo3#th6wTY4mo3_0000001O
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/248295/v/latest/t/student-canon/m/th6wTY4mo3#th6wTY4mo3_0000002A