Imię i nazwisko autora:

Bartłomiej Klus

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

II zasada dynamiki

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe.
Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

II. Mechanika.
Uczeń:
6) stosuje zasady dynamiki do opisu zachowania się ciał.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe.
Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

II. Mechanika. Uczeń:
13 ) stosuje zasady dynamiki do opisu zachowania się ciał.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  1. zna przyczyny, dla których obiekty zmieniają swoją prędkość.

  2. wie, dlaczego jedne ciała łatwo wprawić w ruch a inne nie i jaki to ma związek z masą.

  3. analizuje oraz interpretuje układ sił, które nie równoważą się.

  4. wyjaśnia pojęcie masy bezwładnej.

Strategie nauczania:

IBSE (Inquiry‑Based Science Education - nauczanie/uczenie się przez odkrywanie/dociekanie naukowe)

Metody nauczania:

- burza mózgów,
- pokaz multimedialny,
- analiza pomysłów.

Formy zajęć:

- praca w grupach,
- praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

- tablety dla każdego ucznia,
- animacja obrazująca zachowanie się ciała na które działają siły zewnętrzne nie równoważące się,
- zestaw zadań.

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: II zasada dynamiki

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

- Zaciekawienie uczniów (wg „Czy to nie ciekawe?)
- Uzgodnienie z uczniami celów do osiągnięcia na lekcji.
- Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów i nawiązanie do tej wiedzy: (II zasada dynamiki Newtona, siła wypadkowa, ruch jednostajnie przyspieszony i jednostajnie opóźniony).

Faza realizacyjna:

- Uczniowie w grupie zapoznają się z treścią e‑materiału i analizują przykład ruchu samochodzika zabawki po stole. Wnioskują jaki będzie skutek zwiększenia ilości ciężarków oraz co stanie się po zwiększeniu masy zabawki.

- Uczniowie zapoznają się z animacją dotyczącą działania na ciało niezrównoważonej siły.

- Uczniowie zapoznają się ze zjawiskiem ruchu jednostajnie opóźnionego. W grupie analizują zmianę wektora prędkości pod wpływem niezrównoważonej siły hamującej.

Faza podsumowująca:

Uczniowie indywidualnie otrzymują zestaw zadań, które rozwiązują samodzielnie. Nauczyciel pełni rolę doradcy, obserwuje pracę uczniów i w razie potrzeby udziela wskazówek i podpowiedzi.

Nauczyciel podsumowuje pracę grup prosząc o krótkie relacje, by wszyscy uczniowie poznali obie zależności.

Uczniowie odnoszą się do postawionych sobie celów lekcji, ustalają które osiągnęli a które wymagają jeszcze pracy, jakiej i kiedy. W razie potrzeby nauczyciel dostarcza im informację zwrotną kształtującą.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i poszerzają rozumienie ponownie czytając tekst e‑materiału oraz oglądając animację i rozwiązując zadania 5‑7 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium bazowe może być wykorzystane przez uczniów przed lekcją i być motywem do dyskusji na temat obserwowanego zjawiska działania na ciało niezrównoważonej siły. Zadania z zestawu ćwiczeń od 1 do 5 powinny zostać rozwiązane i omówione na lekcji. Zadania 5‑7 mogą stanowić pracę domową.