Scenariusz zajęć

Autor: Marcin Sz. Małecki, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: Czy można wykorzystać toksyczne działanie chloru?

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

X. Metale, niemetale i ich związki. Uczeń:

11) analizuje i porównuje właściwości fizyczne i chemiczne fluorowców.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wiąże właściwości chloru z jego zastosowaniem;

• pisze reakcję chemiczną chloru z wodą;

• wyjaśnia, dlaczego nie należy mieszać detergentów zawierających chlor z innymi detergentami o kwasowych właściwościach.

Strategie nauczania:

• asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka;

• dyskusja dydaktyczna;

• analiza materiału źródłowego;

• ćwiczenia uczniowskie;

• grafika interaktywna;

• mapa pojęć;

• technika bateria.

Formy pracy:

• praca zbiorowa;

• praca w parach;

• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• rzutnik multimedialny;

• tablica interaktywna/tablica i kreda/pisak.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wyświetla okładkę e‑materiału i zadaje uczniom pytania: Co ma wspólnego chlor z praniem? Czy zawsze toksyczne właściwości sprawiają, że nie można wykorzystywać danych substancji?

2. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują na kartkach i gromadzą w portfolio.

3. Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów. Uczniowie odpowiadają na pytanie: Jakimi właściwościami charakteryzuje się chlor? Nauczyciel może zapisywać propozycje uczniów na tablicy w formie mapy pojęć.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej układ okresowy pierwiastków chemicznych. Prosi uczniów o wskazanie chloru oraz podanie informacji, odczytanych z układu okresowego, dotyczących chloru.

2. Powrót do fazy wstępnej – uczniowie wyszukują informacje na temat właściwości fizykochemicznych chloru w dostępnych źródłach informacji, w tym w e‑materiale, po czym uzupełniają mapę pojęć na tablicy.

3. Nauczyciel omawia z uczniami toksyczne właściwości chloru i ich wykorzystanie (w oczyszczaniu wody pitnej i wody basenowej). Podkreśla, dlaczego proces chlorowania jest ostatnim procesem w oczyszczaniu. Wyjaśnia uczniom, dlaczego należy unikać kontaktu detergentów zawierających chlor z innymi o charakterze kwasowym. Wyświetla uczniom na tablicy interaktywnej piktogramy i pyta o ich znaczenie.

4. Nauczyciel proponuje uczniom pracę w parach z grafiką interaktywną. Uczniowie poznają kolejne właściwości chloru wykorzystywane w życiu codziennym. Zapoznają się z poleceniem zawartym w medium i wykonują ćwiczenia.

5. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując zawarte w e‑materiale w sekcji „Sprawdź się” ćwiczenia.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie na planszy z narysowaną baterią i zaznaczonymi poziomami jej naładowania (np. co 5‑10%), zaznaczają cenkami, w jakim stopniu opanowali zagadnienia wynikające z zamierzonych do osiągnięcia celów lekcji. W przypadku, gdy bateria nie jest naładowana w 100%, zastanawiają się, w jaki sposób podnieść swój poziom posiadanej wiedzy.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują w e‑materiale w sekcji „Sprawdź się” pozostałe ćwiczenia, których nie zdążyli wykonać na lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Grafika interaktywna może być wykorzystana w trakcie lekcji oraz jako pomoc przy odrabianiu zadania domowego, w przygotowywaniu się do lekcji czy pracy kontrolnej.

Materiały pomocnicze:

Nauczyciel przygotowuje planszę z narysowaną baterią i zaznaczonymi poziomami jej naładowania (np. co 5‑10%) do oceny stopnia opanowania zagadnień oraz cenki dla uczniów.