Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: biologia
Temat: Szczepionki nowej generacji
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Wyjaśnisz, czym są szczepionki nowej generacji.
Wskażesz rodzaje szczepionek nowej generacji i je scharakteryzujesz.
Określisz zalety szczepionek nowej generacji w porównaniu ze szczepionkami konwencjonalnymi.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
praca z audiobookiem;
mapa myśli.
kula śniegowa;
debata;
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu;
arkusze papieru, flamastry.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel prosi, by uczniowie w parach opracowali mapy myśli związane z tematem.
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium („Audiobook”). Uczniowie zapoznają się z audiobookiem, weryfikując jednocześnie informacje zawarte na mapach myśli i w razie potrzeby je uzupełniając.
Kula śniegowa. Uczniowie wykonują polecenie nr 2 („Udowodnij, że szczepionki molekularne mogą być wykorzystywane w terapii przeciwnowotworowej”) do audiobooka oraz ćwiczenie nr 7 („Wyjaśnij, dlaczego w przypadku szczepionek DNA nie istnieje ryzyko rewersji chorobotwórczego drobnoustroju do formy patogennej”) i ćwiczenie nr 8 („Wykaż, że szczepionki znakowane to rodzaj szczepionek delecyjnych”) z sekcji „Sprawdź się” metodą kuli śniegowej.
Nauczyciel objaśnia wspomnianą wyżej metodę i wynikające z niej kolejne etapy pracy:
1) najpierw uczniowie będą indywidualnie opracowywać odpowiedzi na zadane pytania;
2) potem połączą się w pary i porównają swoje propozycje, a na osobnej kartce zapiszą wspólne odpowiedzi;
3) kolejnym krokiem będzie połączenie się par w czwórki, które – jak poprzednio – skonfrontują swoje odpowiedzi;
4) uczniowie utworzą 8‑osobowe zespoły i znów porównają swoje propozycje;
5) przedstawiciele poszczególnych zespołów 8‑osobowych zaprezentują na forum klasy uzgodnione w grupie odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Debata. Uczniowie dzielą się na grupy. Jednej połowie grup nauczyciel przypisuje nazwę „zwolennicy szczepionek nowej generacji”, a drugiej połowie – „przeciwnicy szczepionek nowej generacji”. W przypadku gdy liczba grup jest nieparzysta, jednej z nich nauczyciel przypisuje nazwę „moderatorzy”. Jeśli liczba grup jest parzysta, uczniowie dwóch grup są moderatorami. Uczniowie przygotowują odpowiednie argumenty według przypisanych nazw (mogą korzystać z informacji wyszukanych w internecie). Po określonym przez nauczyciela czasie wybrani uczniowie (jeden z każdej grupy) uczestniczą w debacie. Pozostałe osoby na podstawie debaty głosują „za lub przeciw”.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 6 z sekcji „Sprawdź się”.
Wyszukaj w internecie informacje na temat obecnie wykorzystywanych szczepionek nowej generacji w terapii chorób autoimmunologicznych i nowotworowych.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Audiobook” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.