Autor: Anna Juwan

Przedmiot: biologia

Temat: Szczepionki nowej generacji

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Wyjaśnisz, czym są szczepionki nowej generacji.

• Wskażesz rodzaje szczepionek nowej generacji i je scharakteryzujesz.

• Określisz zalety szczepionek nowej generacji w porównaniu ze szczepionkami konwencjonalnymi.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• praca z audiobookiem;

• mapa myśli.

• kula śniegowa;

• debata;

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu;

• arkusze papieru, flamastry.

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel prosi, by uczniowie w parach opracowali mapy myśli związane z tematem.

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium („Audiobook”). Uczniowie zapoznają się z audiobookiem, weryfikując jednocześnie informacje zawarte na mapach myśli i w razie potrzeby je uzupełniając.

2. Kula śniegowa. Uczniowie wykonują polecenie nr 2 („Udowodnij, że szczepionki molekularne mogą być wykorzystywane w terapii przeciwnowotworowej”) do audiobooka oraz ćwiczenie nr 7 („Wyjaśnij, dlaczego w przypadku szczepionek DNA nie istnieje ryzyko rewersji chorobotwórczego drobnoustroju do formy patogennej”) i ćwiczenie nr 8 („Wykaż, że szczepionki znakowane to rodzaj szczepionek delecyjnych”) z sekcji „Sprawdź się” metodą kuli śniegowej.
   Nauczyciel objaśnia wspomnianą wyżej metodę i wynikające z niej kolejne etapy pracy:
   1) najpierw uczniowie będą indywidualnie opracowywać odpowiedzi na zadane pytania;
   2) potem połączą się w pary i porównają swoje propozycje, a na osobnej kartce zapiszą wspólne odpowiedzi;
   3) kolejnym krokiem będzie połączenie się par w czwórki, które – jak poprzednio – skonfrontują swoje odpowiedzi;
   4) uczniowie utworzą 8‑osobowe zespoły i znów porównają swoje propozycje;
   5) przedstawiciele poszczególnych zespołów 8‑osobowych zaprezentują na forum klasy uzgodnione w grupie odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Debata. Uczniowie dzielą się na grupy. Jednej połowie grup nauczyciel przypisuje nazwę „zwolennicy szczepionek nowej generacji”, a drugiej połowie – „przeciwnicy szczepionek nowej generacji”. W przypadku gdy liczba grup jest nieparzysta, jednej z nich nauczyciel przypisuje nazwę „moderatorzy”. Jeśli liczba grup jest parzysta, uczniowie dwóch grup są moderatorami. Uczniowie przygotowują odpowiednie argumenty według przypisanych nazw (mogą korzystać z informacji wyszukanych w internecie). Po określonym przez nauczyciela czasie wybrani uczniowie (jeden z każdej grupy) uczestniczą w debacie. Pozostałe osoby na podstawie debaty głosują „za lub przeciw”.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia od 1 do 6 z sekcji „Sprawdź się”.

2. Wyszukaj w internecie informacje na temat obecnie wykorzystywanych szczepionek nowej generacji w terapii chorób autoimmunologicznych i nowotworowych.

Materiały pomocnicze:

• Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

• Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Audiobook” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.