Imię i nazwisko autora:

Tomasz Gradowski

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak zinterpretować zagęszczenie linii pola elektrostatycznego?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.
III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
11) opisuje przebieg doświadczenia lub pokazu; wyróżnia kluczowe kroki i sposób postępowania oraz wskazuje rolę użytych przyrządów i uwzględnia ich rozdzielczość.
VII. Elektrostatyka. Uczeń:
3) posługuje się wektorem natężenia pola elektrycznego wraz z jego jednostką; ilustruje graficznie pole elektryczne za pomocą linii pola; interpretuje zagęszczenie linii pola jako miarę natężenia pola; rozróżnia pole centralne i pole jednorodne.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. opisuje własności pola elektrostatycznego;

2. wyznacza kształt linii pola centralnego i jednorodnego w eksperymencie;

3. analizuje gęstość linii pola centralnego oraz pola jednorodnego.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania:

wykład informacyjny, eksperyment

Formy zajęć:

praca w parach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

maszyna elektrostatyczna, zestawy elektrod, spodek z olejem i kaszą manną

Materiały pomocnicze:

-

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie, czym jest pole wektorowe oraz na czym polega źródłowość pola elektrostatycznego.

Faza realizacyjna:

Uczniowie przeprowadzają pod kierunkiem nauczyciela eksperyment, w którym dwie elektrody – zewnętrzna kolista i wewnętrzna punktowa – zanurzone w zawiesinie np. kaszy w oleju, ładowane są elektrycznie za pomocą maszyny elektrostatycznej.
Uczniowie powtarzają eksperyment dla dwóch równoległych podłużnych elektrod, a następnie opisują przebieg doświadczeń (kształt linii pola centralnego oraz jednorodnego). Potem, wspólnie z nauczycielem, omawiają zasady, według których przedstawiamy graficznie pole elektrostatyczne.
Nauczyciel wprowadza pojęcie gęstości linii pola i pokazuje ścisły związek między gęstością a natężeniem pola dla ładunku punktowego. Uczniowie robią notatki i rysunki w zeszytach. Następnie oglądają film samouczek i odpowiadają na postawione tam pytania. Wspólnie z nauczycielem, wyjaśniają ewentualne niejasności.

Faza podsumowująca:

Uczniowie w parach rozwiązują zadania 1‑4, a następnie prezentują rozwiązania. Nauczyciel ocenia notatki robione w czasie lekcji i określa w jakim stopniu osiągnięte zostały wyznaczone cele.

Praca domowa:

W ramach powtórzenia i utrwalenia wiadomości, uczniowie rozwiązują zadania 5‑8 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium może zostać wykorzystane przez uczniów jako praca domowa przed lekcją lub być wprowadzeniem do tematu.