Autorka: Dorota Czarny

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Partie polityczne reprezentowane w sejmie w poprzednich kadencjach

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

3) wyjaśnia, jak przeprowadzane są powszechne i bezpośrednie wybory organów władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej; na przykładzie wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej porównuje ordynację proporcjonalną i większościową; analizuje potencjalne wady i zalety każdego z tych systemów wyborczych;

4) przedstawia strukturę oraz organizację pracy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (prezydium, komisje, kluby i koła; quorum, rodzaje większości) oraz status posła, w tym instytucje mandatu wolnego i immunitetu; wymienia kompetencje Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Zgromadzenia Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.

V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

2) przedstawia źródła prawa w Rzeczypospolitej Polskiej – wykazuje szczególną moc konstytucji; przedstawia procedurę ustawodawczą.

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

5) przedstawia różne rozumienia pojęcia polityki; analizuje, na wybranych przykładach, zjawiska konfliktu i kompromisu politycznego;

6) porównuje założenia myśli liberalnej i konserwatywnej;

7) porównuje założenia myśli socjaldemokratycznej i katolickiej nauki społecznej;

11) analizuje kwestię pojmowania równości, wolności i sprawiedliwości w różnych nurtach myśli politycznej;

12) analizuje zjawisko populizmu obecne we współczesnej polityce i jego konsekwencje;

13) charakteryzuje główne fazy kształtowania się demokracji i upowszechniania praw wyborczych;

15) przedstawia niedemokratyczny charakter polskich rozwiązań polityczno‑ustrojowych z okresu tzw. Polski Ludowej (monizm, kierownicza rola gremiów decyzyjnych PZPR, system fikcji ustrojowych);

16) przedstawia – na wybranych przykładach – różne modele demokratyzacji; rozważa, na ile polska demokratyzacja przełomu lat 80. i 90. XX w. miała charakter reformy, a na ile – rewolucji.

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

9) analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – postawy społeczeństwa polskiego wobec instytucji publicznych i polityków;

11) analizuje – z wykorzystaniem danych o frekwencji wyborczej – problem absencji wyborczej; wyjaśnia przyczyny tego zjawiska; wyjaśnia, jakie czynniki wpływają na zmianę preferencji politycznych wyborców w Rzeczypospolitej Polskiej;

12) przedstawia – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – formy i poziom niekonwencjonalnej partycypacji politycznej (np. zgromadzenia i petycje) w Rzeczypospolitej Polskiej; rozważa, czy korzystanie z praw i wolności politycznych z nią związanych jest konieczne dla właściwego funkcjonowania demokracji.

VII. Rywalizacja o władzę.

Uczeń:

1) przedstawia proces ewolucji instytucjonalnej i ideologicznej partii politycznych; charakteryzuje funkcje partii politycznych;

2) wyjaśnia związki między partiami politycznymi a społeczeństwem; rozważa na wybranych przykładach zjawisko kryzysu partii politycznych i trafność kategorii „polityki bez ideologii”;

3) dokonuje charakterystyki partii politycznych działających współcześnie w Rzeczypospolitej Polskiej z punktu widzenia ideologii (np. przez zastosowanie „kompasu politycznego”);

6) charakteryzuje etapy rozwoju systemu partyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej;

10) porównuje typy systemów wyborczych i analizuje ich wpływ na systemy partyjne; porównuje systemy wyborcze obowiązujące w wyborach w Rzeczypospolitej Polskiej;

11) wyjaśnia cele i przedstawia formy marketingu politycznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących partii politycznych;

• ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń;

• wskazuje najważniejsze partie polityczne.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• analiza tekstu źródłowego;

• WebQuest.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• kartki do losowania z partiami.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Uczniowie mają za zadanie przypomnieć sobie wiadomości dotyczące partii politycznych reprezentowanych w Sejmie RP w poprzednich kadencjach z e‑podręcznika i dostępnych źródeł informacji w celu aktywnego uczestnictwa w lekcji podsumowującej.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Mapa myśli. Uczniowie wymieniają partie polityczne, które były reprezentowane w sejmie w poprzednich kadencjach.

Faza realizacyjna

1. Podział na pary lub trójki (zależy od liczebności klasy). Przedstawiciele grup losują kartki z partią polityczną, na temat której przygotują fragment prezentacji multimedialnej.

2. Praca z elementami WebQuestu. Na podstawie dostępnych materiałów z e‑podręcznika i zasobów internetowych pary gromadzą informacje, uwzględniając m.in.:

• czas powstania partii/przedział czasowy;

• założenia programowe ugrupowania;

• kto stał na czele partii lub osoby najbardziej dla niej zasłużone;

• zawierane przez partię koalicje;

• jakie partie powstały po jej rozpadzie.

3. Montaż prezentacji. Dwie chętne osoby po wyznaczonym czasie zbierają poszczególne części prezentacji, aby połączyć je w całość. W tym czasie pozostali uczniowie wykonują ćwiczenia 1–4 z sekcji „Sprawdź się”, następnie wspólnie omawiają odpowiedzi.

4. Uczniowie zapoznają się z przygotowaną przez nich prezentacją. W razie potrzeby osoby tworzące dany materiał wyjaśniają wątpliwości.

Faza podsumowująca

1. Chętne lub wskazane osoby wymieniają i wyjaśniają, co miało wpływ na gwałtowny spadek lub wzrost popularności danej partii.

2. Nauczyciel dokonuje oceny uczniów za aktywną pracę na lekcji.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia, których nie rozwiązali na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

Ustawa o partiach politycznych (tekst jednolity) z 27 czerwca 1997 r., isap.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Zasoby multimedium można wykorzystać do przeprowadzenia lekcji odwróconej; wybrane lub chętne osoby mogłyby przygotować krótki opis partii, którą reprezentują (element dramy – lider partii).