Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Współczesne inspiracje secesją

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
7) odróżnia dzieła kultury wysokiej od tekstów kultury popularnej, stosuje kryteria pozwalające odróżnić arcydzieło od kiczu.
IV. Samokształcenie.
1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2) rozumie pojęcie tradycji literackiej i kulturowej, rozpoznaje elementy tradycji w utworach, rozumie ich rolę w budowaniu wartości uniwersalnych;
3) rozpoznaje w utworach cechy prądów literackich i artystycznych oraz odczytuje ich funkcje;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2) wykorzystuje teksty naukowe w interpretacji dzieła sztuki;
4) porównuje teksty kultury, uwzględniając różnorodne konteksty;
5) rozpoznaje i charakteryzuje główne style w architekturze i sztuce;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • przygotowuje prezentację na temat secesji;

  • podaje skojarzenia do słowa secesja;

  • omawia cechy stylu secesyjnego;

  • notuje przykłady motywów secesyjnych pojawiających się w polskiej architekturze przełomu XIX i XX wieku;

  • redaguje wypowiedź na temat tego, co sądzi o współczesnych wyrobach nawiązujących do stylu secesji.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • prezentacja multimedialna.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Współczesne inspiracje secesją”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstami w sekcjach „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”. Chętne osoby omawiają przeczytane informacje.

  2. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zapisuje na tablicy wyraz secesja. Uczniowie zapisują skojarzenia związane z tym słowem.

  2. Nauczyciel przywołuje ciekawostkę.
    Stanisław Wyspiański, gdy zaprojektowane przez niego wnętrze Domu Lekarskiego zostało nazwane secesyjnym, odpowiedział złośliwą fraszką:
    Stanisław Wyspiański
    Czas
    Wyuczono papugę wyrazów o sztuce
    przyznać trzeba, że łatwość miała w tej nauce;
    więc gdy wyraz „secesja” wymawiać pojęła,
    witała tym wyrazem wszystkie nowe dzieła.
    Więc styl mój krzeseł z lekarskiego domu
    nazwała „secesyjny” - płynnie i bez sromu.
    Czekać trzeba cierpliwie, aż po pewnym czasie
    nowy frazes papudze w pamięć wbić znów da się.
    Jakkolwiek rzecz ta kształtu Sztuki nie odmieni,
    frazes jednak wystarczy, by MYŚL diabli wzięni.

    Pyta uczniów, jak rozumieją fraszkę Wyspiańskiego.

  3. Przedstawienie celu zajęć i podanie tematu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie zapoznają się z fotografiami secesyjnych budowli z e‑materiału. Omawiają na tej podstawie cechy stylu secesyjnego. Następnie oglądają fotografie współczesnych odniesień i - jeśli znają - podają inne przykłady współczesnych odniesień do secesji. Mogą w tym celu poszukać inspiracji, korzystając z telefonów z dostępem do internetu.

  2. Nauczyciel przytacza fragment tekstu:
    David Bianco, Lucia Mannini, Anna Mazzanti
    Impresjonizm, postimpresjonizm, secesja
    Jednym z osiągnięć secesji było nowe wykorzystanie walorów artystycznych szkła. Posługując się tradycyjnymi technikami i wprowadzając nowe, tworzono niezwykle wyrafinowane artystycznie przedmioty. Porzucono przy tym koncepcję perfekcji technicznej dającej efekt daleki od naturalności i zaczęto wykorzystywać również niedoskonałości powstające w trakcie obróbki, takie jak pęcherze powietrza, nieregularne zacieki, niedające się przewidzieć odkształcenia płynnych form. Motywy dekoracyjne inspirowane światem natury wyłaniały się z opalizującej mgiełki, jaką powleczona była powierzchnia; stylizowane rośliny i zwierzęta: chrząszcze, motyle, jaszczurki o migotliwych ciałach odwoływały się do bogatego świata przyrody. Szczególnie aktywny we wprowadzaniu owych formalnych i technicznych nowości do wyrobów ze szkła był <foreign lang='fr''>Émile Gallé, jeden z czołowych przedstawicieli francuskiej secesji. [...] Dzięki własnym metodom barwienia szkła tworzył przedmioty niepowtarzalne, mogące rywalizować z drogimi kamieniami, zdobione wspaniałymi, stylizowanymi motywami zaczerpniętymi z natury, jak kwiaty, ptaki, owady z wkomponowanymi cytatami z utworów literackich Baudelaire’a, Mallarmégo, Musseta, Maeterlincka.
    Zadaniem uczniów jest odszukanie w internecie ciekawych przykładów wykorzystania walorów artystycznych szkła.

  3. Praca z multimedium. Nauczyciel poleca, aby wybrany uczeń przeczytał polecenia 1 i 2 z sekcji „Film edukacyjny”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na grupy i opracowali odpowiedzi do poleceń. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie zapoznają się z materiałem zamieszczonym w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Na podstawie zdjęć zamieszczonych w galerii notują przykłady motywów secesyjnych pojawiających się w polskiej architekturze przełomu XIX i XX wieku. Polecenie 2 oraz ćwiczenie 1 z tej sekcji uczniowie wykonują w parach.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

  3. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

  1. Pod obejrzeniu galerii oraz zdjęć zamieszczonych w sekcji „Przeczytaj” napisz, co sądzisz o współczesnych wyrobach nawiązujących do stylu secesji. Swoją odpowiedź uzasadnij, przywołując konkretne przykłady realizacji z epoki oraz współczesnych.
    Ćwiczenie 2 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.

Materiały pomocnicze:

  • Jan Białostocki, Sztuka cenniejsza niż złoto, t. 2, Warszawa 1991.

  • Mieczysław Wallis, Secesja, Warszawa 1967.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Film”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.