Dla nauczyciela
Autor: Krzysztof Kowaluk
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Polska polityka zagraniczna. Płaszczyzny polskiej polityki zagranicznej w latach 1989‑2010
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
19) przedstawia cele form współpracy regionalnej, w tym inicjatyw międzynarodowych, w których uczestniczy Rzeczpospolita Polska (np. Grupa Wyszehradzka, Trójkąt Weimarski).
XV. Polska polityka zagraniczna.
Uczeń:
3) charakteryzuje relacje Rzeczypospolitej Polskiej z państwami sąsiedzkimi, będącymi członkami Unii Europejskiej;
4) charakteryzuje relacje Rzeczypospolitej Polskiej z państwami sąsiedzkimi, niebędącymi członkami Unii Europejskiej;
5) wyjaśnia cele, instrumenty i treści kierunku euroatlantyckiego polskiej polityki zagranicznej, w tym relacje ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji, kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie przedsiębiorczości;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wskazuje główne kierunki polityki zagranicznej Polski;
analizuje stosunki Polski z innymi państwami;
wymienia inicjatywy międzynarodowe, w których uczestniczy Polska.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
lekcja odwrócona.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
burza mózgów.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Uczniowie zapoznają się z linią chronologiczną dot. stosunków Polski z USA oraz wykonują załączone do niej ćwiczenie.
2. Nauczyciel przedstawia przedmiot i cel zajęć.
Faza realizacyjna
1. Rozpoczynają się przygotowania do debaty oksfordzkiej na temat: „USA czy Europa? Kto powinien być strategicznym partnerem Polski?”. Uczniowie wybierają osobę prowadzącą oraz sekretarza obrad. Zwolennicy partnerstwa z USA siadają po jednej stronie klasy, zwolennicy partnerstwa z krajami europejskimi – po drugiej. Nauczyciel przypomina zasady dyskusji i poucza osobę prowadzącą o obowiązku ich pilnowania.
2. Odbywa się debata. Głos zabierają – na zmianę – przedstawiciele jednej i drugiej frakcji. Debata kończy się przeprowadzeniem głosowania. Jego przedmiotem jest pytanie postawione w tytule debaty. Sekretarz obrad zlicza głosy, osoba prowadząca ogłasza werdykt.
3. Nauczyciel przedstawia swoje uwagi dotyczące zakończonej dyskusji. Prezentuje argumenty obu stron, które powinny zostać użyte w toku dyskusji. Ocenia pracę osoby prowadzącej obrady.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel zwraca uwagę zmiany sytuacji międzynarodowej na świecie po 1989 r. przywołuje zagadnienie rosnącej roli Azji, problemy wewnętrzne USA i Unii Europejskiej oraz możliwy wpływ tych zjawisk na sytuację międzynarodową Polski.
2. Uczniowie rozwiązują wybrane przez nauczyciela ćwiczenia.
Praca domowa:
Wykonanie wskazanych ćwiczeń z e‑materiału.
Wskazanie możliwych przyszłych kierunków polskiej polityki zagranicznej wraz z uzasadnieniem.
Materiały pomocnicze:
Jolanta Bryła, Zbigniew Czachór, Włodzimierz Malendowski, Leksykon współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych, Wrocław 2016.
Andrzej Antoszewski, Ryszard Herbut, Leksykon politologii, Wrocław 2002.
Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2019 roku, gov.pl [online, dostęp: 15.07.2021].
CBOS, O polsko‑amerykańskiej współpracy wojskowej i stosunkach bilateralnych, „Komunikat z badań” 2019 r., cbos.pl.
CBOS, Elektoraty 2019 – charakterystyka poglądów, „Komunikat z badań” 2019 r., cbos.pl [online, dostęp: 15.07.2021].
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Linia chronologiczna może zostać wykorzystana przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze podsumowania.