Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.11.5

Imię i nazwisko autora: Beata Mamica/Nicole Krohn‑Nadarzyński

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Die innere Uhr des menschlichen Körpers/Wewnętrzny zegar ludzkiego organizmu.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność informowania i wypowiadania się na temat rytmu biologicznego, stylu życia człowieka.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
11) zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie, niepełnosprawność, uzależnienia, pierwsza pomoc w nagłych wypadkach);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
4) przedstawia publicznie w języku obcym wcześniej przygotowany materiał, np. prezentację, film.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART

Uczeń:

  • analizuje znaczenie zegara biologicznego człowieka;

  • opisuje swoją dobową aktywność;

  • opowiada o korelacji zegara biologicznego człowieka z rozwojem cywilizacji.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dokonuje samooceny;

  • jest nagradzany za proces i postęp;

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych, np. umiejscawianie nowych wyrazów w kontekście, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;

  • używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych, odtwarzanie dźwięków z pamięci);

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet, dokonywanie świadomej analizy języka obcego, np. tłumaczenie wyrazów;

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie;

  • odgadywanie znaczeń na pomocą używania wskazówek i sugestii językowych oraz wskazówek pozajęzykowych, np. ilustracje, struktura i układ tekstu;

  • zadawanie pytania (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów), współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie).

Metody i formy nauczania:

  • podejście humanistyczne,

  • podejście komunikacyjne,

  • podająca: praca z tekstem źródłowym,

  • aktywizująca: burza mózgów

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w parach,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (animacja),

  • asocjogram na flipcharcie,

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel przygotowuje w sali zegary przedstawiające różne strefy czasowe. Zajęcia rozpoczynają się rozmową na temat różnic w przedziałach czasowych w różnych miejscach na świecie.

  • Nauczyciel zachęca uczniów do refleksji, jaki wpływ na samopoczucie człowieka ma podróżowanie na dużych odległościach, podczas których turysta zmienia strefę czasową. Pyta uczniów, co sądzą na temat, jakie uczucia towarzyszą podróżującym, jakie trudności muszą pokonać, żeby dobrze funkcjonować w zmienionej strefie czasowej.

  • Następnie nauczyciel zachęca uczniów do przeczytania tekstu wprowadzającego.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie zapoznają się z treścią tekstu źródłowego o wewnętrznym zegarze biologicznym człowieka, starają się zrozumieć jego treść (w razie potrzeby mogą skorzystać ze słowniczka). Po przeczytaniu tekstu przez uczniów nauczyciel zachęca ich do krótkiej wymiany zdań na jego temat, zadając pytania, np. Czego dowiedziałeś/dowiedziałaś się z tekstu? Z którymi stwierdzeniami z tekstu się zgadzasz? (Was hast du aus dem Text erfahren? Welchen Aussagen des Textes stimmst du zu?)

  • Następnie uczniowie indywidualnie sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, rozwiązując Übung 1‑3 w części Przeczytaj.

  • Uczniowie dobierają się w grupy 3‑4 osobowe. Otrzymują od nauczyciela pytania do tekstu zapisane na kartkach i odpowiadają najpierw indywidualnie, a następnie w grupie porównują swoje odpowiedzi. Efekty pracy prezentowane są na forum klasy. Przykładowe pytania do tekstu:

  1. Wie bezeichnet man Menschen, die in der Nacht hellwach sind?

  2. Was passiert bei einem Jetlag?

  3. Was versteht man unter dem Begriff die innere Uhr?

  4. Warum ist es wichtig, sich an die innere Uhr zu halten?

  5. Welchen Einfluss hat das Licht auf den menschlichen Körper?

  6. Wie reagiert der Organismus auf unterschiedliche Jahreszeiten?

  7. Was kritisieren viele Schlafforscher?

  • W kolejnej części lekcji nauczyciel zachęca do obejrzenia animacji na temat naturalnego rytmu biologicznego człowieka. Uczniowie w parach wykonują zadania do multimedium (Übung 1‑2 w części Animacja 2D), a następnie dzielą się na forum przemyśleniami, które z wiadomości były dla nich oczywiste, które były zaskoczeniem. Każdy z uczniów indywidualnie analizuje, na ile jego dobowy tryb życia zgodny jest z naturalnym zegarem biologicznym człowieka (Übung 3 w części Animacja 2D). Swoje obserwacje prezentuje na forum klasy.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie opowiadają o znaczeniu zrównoważonego dobowego trybu życia i jego korelacji z naturalnymi mechanizmami biologicznymi organizmu. Do tego zadania nauczyciel wykorzystuje przygotowany wcześniej na flipcharcie asocjogram z głównymi hasłami (wyrazami lub zwrotami), które pomogą uczniom w trakcie formułowania wypowiedzi. W tej fazie lekcji wykorzystana zostaje metoda kuli śnieżnej. Jeden uczeń zaczyna wypowiedź, kolejni uczniowie dodają własne zdania.

Praca domowa

W ramach pracy domowej uczniowie realizują polecenie do Aufgabe 8 – piszą wypowiedź na temat stylu życia współczesnego człowieka w odniesieniu do naturalnego cyklu biologicznego, jego skutków i wpływu na cykl życia.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

  • Przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa – nauczyciel wyświetla obrazy z animacji, do których uczniowie kolejno odczytują odpowiednie hasło z listy zwrotów, którą otrzymali, np. Die Leber wird gereinigt. Das Gehirn ist in Hochform. Die Verdauung beginnt.

  • W trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm). Uczniowie otrzymują listę zwrotów dotyczących funkcjonowania organizmu, np. die Körpertemperatur steigt, der Blutdruck sinkt i próbują określić sytuacje, w jakich ludzki organizm tak reaguje. Mogą podać tutaj porę dnia, właściwą według nich dla danej reakcji w ludzkim ciele.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu. Uczniowie przedstawiają w formie grafiki kolejne fazy swojego dnia i ilustrują lub opisują w postaci krótkich haseł swoje samopoczucie. Uczniowie wymieniają się swoimi ilustracjami i starają się omówić rytm dnia kolegi/koleżanki oraz jego samopoczucie w poszczególnych porach dnia.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik