Dla nauczyciela
Autor: Marta Kulikowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Atrakcje turystyczne Tatr w wierszach Kazimierza Przerwy‑Tetmajera
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
identyfikuje popularne atrakcje turystyczne Tatr w wierszach Kazimierza Przerwy‑Tetmajera,
porówuje język literacki z językiem reklamy,
ocenia, czy utwór poetycki może pełnić funkcje reklamowe,
tworzy własny tekst reklamowy, w którym wykorzystuje cytaty z wiersza Kazimierza Przerwy‑Tetmajera.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
giełda pomysłów.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”. Nauczyciel prosi także, by zastanowili się, jakie cechy tekstu reklamowego powodują, że jest on skutecznym narzędziem wywierania wpływu na odbiorców.
Recytacja. Chętna lub wybrana osoba przygotowuje głośne czytanie utworu poetyckiego Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej, Pod Rysami, W Kościeliskach w nocy, Nie mój Dunajec..., z elementami aktorskiej interpretacji.
Faza wprowadzająca:
Wyświetlenie na tablicy tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: nauczyciel pyta, czy wśród uczniów znajdują się wielbiciele górskich wędrówek. Czy bywają w Tatrach? Prosi te osoby o podzielenie się swoimi wrażeniami, opowieściami. Następnie wszyscy uczniowie zastanawiają się nad odpowiedzią na pytanie: jakie uczucia mogą towarzyszyć wędrowcowi w Tatrach?
Nauczyciel informuje, że wiersze K. Przerwy‑Tetmajera będą traktowane podczas lekcji jako inspiracja do wyprawy w góry. Celem uczniów będzie również stworzenie tekstu reklamowego.
Faza realizacyjna:
Odczytanie tekstów literackich z elementami interpretacji aktorskiej. Wybrane przed lekcją osoby prezentują recytację utworów: Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej, Pod Rysami, W Kościeliskach w nocy, Nie mój Dunajec... Po uczniowskiej prezentacji pozostała część klasy przedstawia swoje wrażenia dotyczące utworów oraz prezentacji. Uczniowie zapisują swoje wrażenia w formie notatki.
Nauczyciel prosi, by uczestnicy zajęć podzielili się na 6 grup. Następnie wyświetla prezentację multimedialną i poleca, by każda grupa wybrała jedno tatrzańskie miejsce spośród przedstawionych w prezentacji (a także w bloku tekstowym).
Grupy wykonują polecenie 1 z sekcji „Prezentacja multimedialna”, każda w odniesieniu do wybranego przez siebie miejsca w Tatrach. Przedstawiciele grup prezentują efekty swojej pracy, a następnie wszystkie grupy przechodzą do wykonania polecenia 2. Kiedy prace są gotowe, uczniowie odczytują je, a członkowie pozostałych grup oceniają je, przyznając punkty od 0 do 10.
Uczniowie, nadal pracując w grupach, wykonują ćw. 4 i 5 oraz 8 z sekcji „Sprawdź się”, odnosząc się do wybranego miejsca w Tatrach.
Faza podsumowująca:
W podsumowaniu lekcji nauczyciel stawia pytanie z ćw. 7 (przygotowanie do rozprawki): czy wiersz może być reklamą? Uczniowie wymieniają się swoimi opiniami, korzystając z informacji zdobytych podczas lekcji. Na koniec zajęć nauczyciel prosi wybranych uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem się…, nauczyłem się...
Praca domowa:
Do wyboru:
1) Ćwiczenie 7 z sekcji „Sprawdź się”.
2) Przygotuj się do dyskusji na temat: Co dzisiaj zachęca do odwiedzenia Tatr? Czy ma w tym udział kultura regionu i literatura, w której występują wątki tatrzańskie?
Materiały pomocnicze:
Jacek Kolbuszewski, Tatry i górale w literaturze polskiej: antologia, Wrocław 1992.
Stanisław Zieliński, W stronę Pysznej, Warszawa 1975.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.