Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Anna Juwan

Przedmiot: Biologia

Temat: Etapy i znaczenie cyklu Krebsa w katabolizmie tlenowym cukrów

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
III. Energia i metabolizm.
3. Oddychanie komórkowe. Uczeń:
2) określa na podstawie analizy schematu przebiegu glikolizy, reakcji pomostowej i cyklu Krebsa, substraty i produkty tych procesów;
3) porównuje na podstawie analizy schematu, drogi przemiany pirogronianu jako produktu glikolizy w fermentacji mleczanowej i w oddychaniu tlenowym;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
III. Energia i metabolizm.
5. Pozyskiwanie energii użytecznej biologicznie. Uczeń:
2) analizuje na podstawie schematu przebieg glikolizy, reakcji pomostowej i cyklu Krebsa, wyróżnia substraty i produkty tych procesów;
6) wyjaśnia, dlaczego utlenianie substratu energetycznego w warunkach tlenowych dostarcza więcej energii niż w warunkach beztlenowych;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Opiszesz przebieg cyklu Krebsa oraz podasz jego substraty i produkty.

  • Wykażesz związek cyklu Krebsa z pozyskiwaniem energii przez komórkę.

  • Wyjaśnisz, jak produkty cyklu Krebsa wykorzystywane są w kolejnych etapach katabolizmu tlenowego cukrów.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem komputera;

  • ćwiczenia interaktywne;

  • praca z filmem samouczkiem;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • arkusze papieru, flamastry.

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Etapy i znaczenie cyklu Krebsa w katabolizmie tlenowym cukrów”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 2 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla cele zajęć z sekcji „Wprowadzenie”, a następnie wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: „Dlaczego cykl Krebsa nazywany jest też cyklem kwasu cytrynowego?”.

Faza realizacyjna:

  1. Mapa myśli. Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy. Każda z nich opracowuje mapę myśli na temat etapów i znaczenia cyklu Krebsa w katabolizmie tlenowym cukrów. Grupy prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel uzupełnia brakujące informacje, koryguje ewentualne błędy.

  2. Praca z multimedium („Film samouczek”). Uczniowie samodzielnie wykonują polecenie nr 1 z sekcji „Film samouczek”. Następnie nauczyciel wyświetla film samouczek i uczniowie weryfikują swoją odpowiedź. Prowadzący zajęcia wyjaśnia ewentualne wątpliwości.

  3. Uczniowie wykonują indywidualnie polecenie nr 2 (w którym mają za zadanie wymienić produkty powstające w wyniku cyklu Krebsa), a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

  4. Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenie interaktywne nr 7 (w którym mają za zadanie wyjaśnić, dlaczego w dojrzałych erytrocytach człowieka nie zachodzi cykl Krebsa, i określić, w jaki sposób komórki te pozyskują niezbędną energię), a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

  5. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenie nr 8. Następnie konsultują swoje rozwiązanie z inną parą uczniów i formułują wspólne uzasadnienie. Nauczyciel monitoruje pracę uczniów, w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowy tok rozumowania. Chętni prezentują odpowiedzi na forum klasy. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 5 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: tworzą trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

  2. Nauczyciel zadaje pytanie: „Dlaczego cykl Krebsa ma istotne znaczenie w uwalnianiu energii?”.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia 1, 3, 4 i 6 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

  • Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

  • „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

  • Treści w sekcji „Film samouczek” można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu i utrwaleniu wiedzy uczniów.