SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Struktura i wielkość produkcji energii elektrycznej na świecie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

XI. Przemysł: czynniki lokalizacji, przemysł tradycyjny i zaawansowanych technologii, deindustrializacja i reindustrializacja, struktura produkcji energii i bilans energetyczny, zmiany wykorzystania poszczególnych źródeł energii, dylematy rozwoju energetyki jądrowej.

Uczeń:

4) charakteryzuje zmiany w strukturze zużycia energii, z uwzględnieniem podziału na źródła odnawialne i nieodnawialne oraz porównuje strukturę produkcji energii w Polsce ze strukturą w innych krajach w kontekście bezpieczeństwa energetycznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• nakreśla strukturę i wielkość produkcji energii elektrycznej na świecie,

• charakteryzuje zmiany bilansu energetycznego na świecie,

• opisuje współczesne tendencje rozwoju światowej energetyki.

Strategie nauczania: konstruktywizm, konektywizm

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, analiza SWOT, metody operatywne (analiza wykresów, mapy, tekstu)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, mapa polityczna świata, arkusze papieru, pisaki

Materiały pomocnicze

Desperak J., Balon J., Tablice geograficzne, Świat Książki, Warszawa 2003 (s. 583–592).

Norwegia stała się największym eksporterem prądu w Europie. Skąd tak wielka nadwyżka mocy?, 10.02.2021, forsal.pl (dostęp 24.03.2021).

Produkcja energii elektrycznej z węgla w Europie ostro hamuje, 5.02.2020, wysokienapiecie.pl (dostęp 24.03.2021).

Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w Afryce, 2020, brief.outride.rs (dostęp 24.03.2021).

Światowi liderzy zużycia energii elektrycznej, 5.02.2020, cire.pl (dostęp 24.03.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – pogadanka: Czy w XXI wieku produkcja energii elektrycznej na świecie cały czas rośnie, czy może maleje? Dlaczego? Czy wciąż ludzie produkują energię z takich samych źródeł? Jakich?

• Nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Uczniowie, korzystając z tekstu e‑materiału, dyskutują: czym jest bilans energetyczny, jak się zmieniał na świecie w XX i XXI wieku?

• Analiza wykresów zawartych w e‑materiale: Najwięksi producenci energii elektrycznej na świecie w 2019 roku oraz Najwięksi producenci energii elektrycznej w Polsce w 2019 roku.

• Podział uczniów na grupy. Uczniowie zapoznają się z grafiką interaktywną, po analizie materiałów tam zawartych wykonują polecenia zawarte w tej części e‑materiału.

• Krótka dyskusja na forum klasy: Które kraje cechują się największą produkcją energii całkowitą i w przeliczeniu na 1 mieszkańca? Jakie są źródła energii w krajach będących głównymi producentami energii? Które źródła energii dominują współcześnie na świecie (struktura produkcji energii na świecie)? Jakie mają dominować w przyszłości?

• Następnie uczniowie w grupach dostają arkusze papieru i pisaki. Korzystając z przeprowadzonej dyskusji i e‑materiału, uczniowie tworzą analizę SWOT, określając mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia wynikające z obecnej struktury produkcji energii na świecie.

• Przy analizie SWOT uczniowie zastanawiają się nie tylko nad współczesnymi tendencjami rozwoju światowej energetyki, ale także nad przyszłymi zmianami struktury produkcji energii na świecie i w wybranych krajach.

• Każda grupa przedstawia wyniki swojej pracy.

• Uczniowie razem z nauczycielem podsumowują efekty pracy grup.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie.

• Następnie nauczyciel wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie wykonują wskazane ćwiczenia z e‑materiału, nauczyciel w razie potrzeby wspiera ich.

• Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – mówią, co było łatwe, trudne, ciekawe, jakie są możliwości zastosowania zdobytej wiedzy.

Praca domowa

• Uzasadnij możliwą strukturę produkcji energii elektrycznej w Twoim województwie, z wykorzystaniem energii odnawialnej.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafikę interaktywną można wykorzystać na lekcjach dotyczących zmiany bilansu energetycznego świata i Polski oraz pozytywnych i negatywnych skutków stosowania odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii (zakres podstawowy: XI. 5, XI. 6) oraz na lekcji powtórzeniowej z działu „Przemysł” (zakres podstawowy: XI).