Dla nauczyciela
Autor: Jolanta Loritz‑Dobrowolska
Przedmiot: biologia
Temat: Odpowiedzialne gospodarowanie odpadami
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
porównuje sposoby postępowania z odpadami w różnych rodzinach;
planuje i przeprowadza eksperyment;
wykorzystuje informacje do przewidywania wyników eksperymentu.
Strategie nauczania:
konstruktywistyczna;
konektywizm;
IBSE;
eksperymentalno‑obserwacyjna.
Metody i techniki nauczania:
odwrócona klasa;
obserwacja;
praca z materiałem źródłowym;
burza mózgów;
eksperyment.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
broszury, ulotki, materiały informacyjne urzędów gmin;
pojemniki szklane (np. słoiczki) – 5 szt. z zakrętkami, ziemia ogrodnicza (ok. 2 kg), paczka drożdży, woda, odpadki: ogryzek, kawałek papieru toaletowego, torebka herbaty, papierek od cukierka, skórka chleba.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału. Przez tydzień obserwują i notują, ile (szacunkowo) i jakie odpady powstają w ich domach.
Przebieg lekcji:
Faza wstępna:
Nawiązanie do tematu – nauczyciel zadaje pytania, np.: „Jakich odpadów najwięcej powstaje w waszych domach?”, „Czy są prawidłowo sortowane?”.
Uczniowie odpowiadają, przedstawiają wyniki swoich obserwacji, ewentualne wnioski.
Faza realizacyjna:
Uczniowie w parach wyszukują w internecie informacje, jak szybko rozkładają się różne rodzaje odpadów; chętny uczeń zapisuje je na tablicy.
Nauczyciel prosi uczniów o pomysły, jak można eksperymentalnie sprawdzić wyszukane informacje – burza mózgów.
Uczniowie w grupach przygotowują eksperyment (karty pracy – zał. 1) z jednym rodzajem odpadu – jego nazwę wpisują na karcie. Nauczyciel sprawdza, czy w planie występuje zwilżenie gleby z drożdżami i odpadem.
UWAGA: eksperyment długoterminowy – 4 tyg.Uczniowie na podstawie zebranych wcześniej informacji przewidują czas rozkładu „swoich” odpadów, zapisują przewidywanie na kartach pracy.
Faza podsumowująca:
Uczniowie grają w grę edukacyjną (multimedium), zliczając swoje punkty (element grywalizacji) i otrzymując informację zwrotną.
Nauczyciel prosi o wypowiedzi na temat: „Czego dziś się nauczyłam?”, „Co było dla mnie nowe, zaskakujące?”.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Instrukcja wykonania eksperymentu.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry edukacyjnej:
Grę można wykorzystać na różnych etapach edukacyjnych, także na lekcjach chemii, wychowania obywatelskiego czy lekcjach wychowawczych.