Autor: Jolanta Loritz‑Dobrowolska

Przedmiot: biologia

Temat: Odpowiedzialne gospodarowanie odpadami

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XI. Różnorodność biologiczna, jej zagrożenia i ochrona. Uczeń:
7) uzasadnia konieczność stosowania różnych form ochrony przyrody, w tym Natura 2000;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XVIII. Różnorodność biologiczna, jej zagrożenia i ochrona. Uczeń:
7) uzasadnia konieczność stosowania różnych form ochrony przyrody, w tym Natura 2000;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • porównuje sposoby postępowania z odpadami w różnych rodzinach;

  • planuje i przeprowadza eksperyment;

  • wykorzystuje informacje do przewidywania wyników eksperymentu.

Strategie nauczania:

  • konstruktywistyczna;

  • konektywizm;

  • IBSE;

  • eksperymentalno‑obserwacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • odwrócona klasa;

  • obserwacja;

  • praca z materiałem źródłowym;

  • burza mózgów;

  • eksperyment.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • broszury, ulotki, materiały informacyjne urzędów gmin;

  • pojemniki szklane (np. słoiczki) – 5 szt. z zakrętkami, ziemia ogrodnicza (ok. 2 kg), paczka drożdży, woda, odpadki: ogryzek, kawałek papieru toaletowego, torebka herbaty, papierek od cukierka, skórka chleba.

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału. Przez tydzień obserwują i notują, ile (szacunkowo) i jakie odpady powstają w ich domach.

Przebieg lekcji:

Faza wstępna:

  1. Nawiązanie do tematu – nauczyciel zadaje pytania, np.: „Jakich odpadów najwięcej powstaje w waszych domach?”, „Czy są prawidłowo sortowane?”.

  2. Uczniowie odpowiadają, przedstawiają wyniki swoich obserwacji, ewentualne wnioski.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie w parach wyszukują w internecie informacje, jak szybko rozkładają się różne rodzaje odpadów; chętny uczeń zapisuje je na tablicy.

  2. Nauczyciel prosi uczniów o pomysły, jak można eksperymentalnie sprawdzić wyszukane informacje – burza mózgów.

  3. Uczniowie w grupach przygotowują eksperyment (karty pracy – zał. 1) z jednym rodzajem odpadu – jego nazwę wpisują na karcie. Nauczyciel sprawdza, czy w planie występuje zwilżenie gleby z drożdżami i odpadem.
    UWAGA: eksperyment długoterminowy – 4 tyg.

  4. Uczniowie na podstawie zebranych wcześniej informacji przewidują czas rozkładu „swoich” odpadów, zapisują przewidywanie na kartach pracy.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie grają w grę edukacyjną (multimedium), zliczając swoje punkty (element grywalizacji) i otrzymując informację zwrotną.

  2. Nauczyciel prosi o wypowiedzi na temat: „Czego dziś się nauczyłam?”, „Co było dla mnie nowe, zaskakujące?”.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

  • Instrukcja wykonania eksperymentu.

R1W2FKoxzS5iQ

Załącznik 1. Instrukcja wykonania eksperymentu.
Plik PDF o rozmiarze 50.41 KB w języku polskim

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry edukacyjnej:

Grę można wykorzystać na różnych etapach edukacyjnych, także na lekcjach chemii, wychowania obywatelskiego czy lekcjach wychowawczych.