Dla nauczyciela
Autor: Marcin Sawicki
Przedmiot: historia
Temat: Atak III Rzeszy na Danię i Norwegię
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
tłumaczy przyczyny agresji hitlerowskiej na Danię i Norwegię;
omawia przebieg działań wojennych na frontach w 1940 r.;
wskazuje przyczyny klęski Danii i Norwegii w wojnie z państwami Osi.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Atak III Rzeszy na Danię i Norwegię”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”, a następnie rozwiązanie ćwiczeń 1 i 2 zawartych w sekcji „Sprawdź się”.
Nauczyciel wyznacza uczniów do przygotowania prezentacji. Nad jedną prezentacją może pracować jeden uczeń lub grupa uczniów (do trzech osób).
Tematy prezentacji:
Przyczyny i przebieg działań wojennych w Danii i Norwegii,
Bitwa o Narwik.
Nauczyciel informuje uczniów, by zwrócili uwagę na powiązania sytuacji na omawianych przez nich frontach z innymi frontami II wojny światowej.
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.
Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza m.in., którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i kto wykonał zadane ćwiczenia. Może wyświetlić odpowiedzi uczniów na tablicy interaktywnej. Uczniowie próbują intuicyjnie zadać pytania, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.
Faza realizacyjna:
Rekapitulacja wtórna: wybrani uczniowie (lub ochotnicy) przypominają, jak wyglądała sytuacja na frontach wojennych od momentu ataku Niemiec i ZSRS na Polskę.
Prezentacje uczniowskie. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.
Praca z multimedium („Animacja”). Nauczyciel prosi, aby uczniowie podzielili się na czteroosobowe grupy i w takich zespołach pracowali z multimedium. Nawiązując do informacji przedstawionych przez uczniów i dotyczących walk o Narwik, zapowiada, że uczniowie obejrzą animację poświęconą temu wydarzeniu. Odtwarza nagranie, a następnie ustala czas na opracowanie przez uczniów odpowiedzi do polecenia 2 – uczniowie opisują udział żołnierzy polskich w walkach o Narwik.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia 3, 4 i 5, po ustalonym czasie wybrana para prezentuje odpowiedzi. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonywanych zadań wraz z uczniami.
Faza podsumowująca:
Uczniowie wskazują przyczyny klęsk Danii i Norwegii w starciu z Niemcami oraz opisują sytuację w Europie w połowie 1940 r.
Podsumowanie i ocena pracy uczniów przez nauczyciela.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.
Wskazówki metodyczne:
Animacja może zostać wykorzystana do przygotowania przez zainteresowanych uczniów prezentacji opisującej udział żołnierzy polskich w walkach o Norwegię.
Materiały pomocnicze:
P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Londyn 1992.
Najnowsza historia świata, t. 1, 1945–1963, pod red. A. Patka, J. Rydla, J.J. Węca, Kraków 2000.
J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.
Spis ilustracji nieopisanych:
Ćwiczenie 4 – Przemówienie dowódcy do grupy niemieckich pilotów bombowców Stuka; Bundesarchiv, Bild 101I‑760‑0165N‑26 / Lange / CC BY‑SA 3.0, Wikimedia Commons
Ćwiczenie 4 – Generał Władysław Sikorski żegna Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich przed jej wyjazdem do Norwegii, 21 kwietnia 1940 r.; domena publiczna, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 4 – Żołnierze niemieccy prowadzą ostrzał pozycji przeciwnika z wykorzystaniem granatnika; Bundesarchiv, Bild 146‑1984‑105‑13A / Ehlert, Max / CC BY‑SA 3.0, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 4 – Grupa żołnierzy francuskich i norweskich podczas walk w Norwegii w 1940 r.; domena publiczna, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 4 – Żołnierze angielscy w otoczeniu norweskich cywilów; Arkiv i Nordland from Bodø, Norway, CC BY‑SA 2.0, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 4 – Żołnierze brytyjscy obserwują grupę niemieckich jeńców w miasteczku w północnej Norwegii; domena publiczna, Wikimedia Commons.