Autor: Marcin Sawicki

Przedmiot: historia

Temat: Atak III Rzeszy na Danię i Norwegię

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• tłumaczy przyczyny agresji hitlerowskiej na Danię i Norwegię;

• omawia przebieg działań wojennych na frontach w 1940 r.;

• wskazuje przyczyny klęski Danii i Norwegii w wojnie z państwami Osi.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Atak III Rzeszy na Danię i Norwegię”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”, a następnie rozwiązanie ćwiczeń 1 i 2 zawartych w sekcji „Sprawdź się”.

2. Nauczyciel wyznacza uczniów do przygotowania prezentacji. Nad jedną prezentacją może pracować jeden uczeń lub grupa uczniów (do trzech osób).
   Tematy prezentacji:

• Przyczyny i przebieg działań wojennych w Danii i Norwegii,

• Bitwa o Narwik.

Nauczyciel informuje uczniów, by zwrócili uwagę na powiązania sytuacji na omawianych przez nich frontach z innymi frontami II wojny światowej.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza m.in., którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i kto wykonał zadane ćwiczenia. Może wyświetlić odpowiedzi uczniów na tablicy interaktywnej. Uczniowie próbują intuicyjnie zadać pytania, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Rekapitulacja wtórna: wybrani uczniowie (lub ochotnicy) przypominają, jak wyglądała sytuacja na frontach wojennych od momentu ataku Niemiec i ZSRS na Polskę.

2. Prezentacje uczniowskie. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

3. Praca z multimedium („Animacja”). Nauczyciel prosi, aby uczniowie podzielili się na czteroosobowe grupy i w takich zespołach pracowali z multimedium. Nawiązując do informacji przedstawionych przez uczniów i dotyczących walk o Narwik, zapowiada, że uczniowie obejrzą animację poświęconą temu wydarzeniu. Odtwarza nagranie, a następnie ustala czas na opracowanie przez uczniów odpowiedzi do polecenia 2 – uczniowie opisują udział żołnierzy polskich w walkach o Narwik.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia 3, 4 i 5, po ustalonym czasie wybrana para prezentuje odpowiedzi. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonywanych zadań wraz z uczniami.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie wskazują przyczyny klęsk Danii i Norwegii w starciu z Niemcami oraz opisują sytuację w Europie w połowie 1940 r.

2. Podsumowanie i ocena pracy uczniów przez nauczyciela.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Wskazówki metodyczne:

Animacja może zostać wykorzystana do przygotowania przez zainteresowanych uczniów prezentacji opisującej udział żołnierzy polskich w walkach o Norwegię.

Materiały pomocnicze:

• P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Londyn 1992.

• Najnowsza historia świata, t. 1, 1945–1963, pod red. A. Patka, J. Rydla, J.J. Węca, Kraków 2000.

• J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.

Spis ilustracji nieopisanych:

• Ćwiczenie 4 – Przemówienie dowódcy do grupy niemieckich pilotów bombowców Stuka; Bundesarchiv, Bild 101I‑760‑0165N‑26 / Lange / CC BY‑SA 3.0, Wikimedia Commons

• Ćwiczenie 4 – Generał Władysław Sikorski żegna Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich przed jej wyjazdem do Norwegii, 21 kwietnia 1940 r.; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4 – Żołnierze niemieccy prowadzą ostrzał pozycji przeciwnika z wykorzystaniem granatnika; Bundesarchiv, Bild 146‑1984‑105‑13A / Ehlert, Max / CC BY‑SA 3.0, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4 – Grupa żołnierzy francuskich i norweskich podczas walk w Norwegii w 1940 r.; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4 – Żołnierze angielscy w otoczeniu norweskich cywilów; Arkiv i Nordland from Bodø, Norway, CC BY‑SA 2.0, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4 – Żołnierze brytyjscy obserwują grupę niemieckich jeńców w miasteczku w północnej Norwegii; domena publiczna, Wikimedia Commons.