Dla nauczyciela
Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Funkcjonowanie partii politycznych na podstawie ustawy
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
II. Społeczeństwo obywatelskie.
Uczeń:
2) przygotowuje materiał do zamieszczenia w internecie na temat działań indywidualnych lub grupowych w życiu publicznym (np. w wątku publicznym swojego profilu na portalach społecznościowych lub na blogu);
4) przedstawia cechy konstytutywne partii politycznych; wymienia partie polityczne, które w ostatnich wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przekroczyły próg niezbędny do uzyskania dotacji budżetowej, i nazwiska ich liderów; przedstawia podstawowe założenia programowe tych ugrupowań.
Zakres rozszerzony
VII. Rywalizacja o władzę.
Uczeń:
1) przedstawia proces ewolucji instytucjonalnej i ideologicznej partii politycznych; charakteryzuje funkcje partii politycznych;
2) wyjaśnia związki między partiami politycznymi a społeczeństwem; rozważa na wybranych przykładach zjawisko kryzysu partii politycznych i trafność kategorii „polityki bez ideologii”.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje prawne podstawy funkcjonowania partii politycznych w Polsce;
analizuje tekst ustawy o partiach politycznych;
ocenia możliwość powstawania nowych ugrupowań politycznych.
Strategie nauczania:
konektywizm;
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza tekstu źródłowego;
metoda akwarium.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Burza mózgów. Uczniowie formułują definicje partii politycznej, systemu partyjnego oraz pluralizmu politycznego. W krótkiej dyskusji oceniają poziom pluralizmu politycznego w Polsce.
2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
Faza realizacyjna
1. Podział na grupy. Każdy zespół przygotowuje ocenę procedury powstawania i rejestracji partii politycznej w Polsce. W tym celu analizują materiał źródłowy – tekst ustawy o partiach politycznych.
2. W trakcie analizy uczniowie powinni zwrócić uwagę na zasady członkostwa, sposób formułowania i ramy prawne programu politycznego (nawiązują do art. 13. Konstytucji RP), sposób rejestracji i kontrolowania działań partii. Powinni również wskazać sposoby finansowania partii politycznych.
3. Po wyznaczonym czasie przedstawiciele grup prezentują efekty pracy. Następnie uczniowie dyskutują i uzupełniają wypowiedzi prelegentów. Jeśli to konieczne, uzupełnia je również nauczyciel.
4. Metoda akwarium. Zespół klasowy zostaje podzielony na dwie grupy. Pierwsza siada w kręgu i dokonuje oceny, czy nowe ugrupowania polityczne mogą wejść do polskiego systemu partyjnego. Uczniowie powinni odnieść się do uregulowań prawnych i realnego funkcjonowania tego systemu. Druga grupa przysłuchuje się dyskusji. Następnie chętni obserwatorzy podsumowują dyskusję. Najważniejsze wnioski zostają zapisane na tablicy.
Faza podsumowująca
1. Praca w parach. Uczniowie rozwiązują zadania z sekcji Sprawdź się wskazane przez nauczyciela. Wspólne omówienie odpowiedzi.
2. Dokonanie oceny pracy grup i przedstawienie informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Zapoznaj się z samouczkiem, a potem zaproponuj własne ugrupowanie polityczne i przedstaw sposób jego rejestracji.
Materiały pomocnicze:
Ustawa o partiach politycznych z dnia 27 czerwca 197 r., sejm.gov.pl.
Katarzyna Sobolewska‑Myślik, Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa 2004.
Marek Migalski, Waldemar Wojtasik, Marek Mazur, Polski system partyjny, Warszawa 2006.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Samouczek może zostać wykorzystany w trakcie analizy materiału źródłowego lub w ramach przygotowania do lekcji powtórkowej.