Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Krzysztof Błaszczak
Przedmiot: chemia
Temat: Produkujemy polipeptydy
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XVIII. Związki organiczne zawierające azot. Uczeń:
13) pisze równania reakcji kondensacji cząsteczek aminokwasów (o podanych wzorach) prowadzących do powstania di- i tripeptydów i wskazuje wiązania peptydowe w otrzymanym produkcie.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
przedstawia klasyfikację peptydów;
analizuje reakcję kondensacji aminokwasów;
zapisuje równania reakcji kondensacji aminokwasów do di- i tripeptydów.
Strategie nauczania:
asocjacyjna.
Metody i techniki nauczania:
pogadanka;
analiza materiału źródłowego;
ćwiczenia uczniowskie;
gra edukacyjna;
okienko informacyjne.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, kreda/pisak;
rzutnik multimedialny;
wizualizer.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Zaciekawienie i pogadanka. Uczniowie odpowiadają na pytanie: Czy jest możliwe otrzymywanie białek w laboratorium?
Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów. Chętny uczeń wyjaśnia pojęcie polikondensacji.
Ustalenie celów. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami określa cele lekcji, które zapisują sobie w portfolio.
Faza realizacyjna:
Uczniowie na forum klasy w formie pogadanki dokonują klasyfikacji peptydów. Nauczyciel wyjaśnia ewentualnie niezrozumiałe kwestie.
Uczniowie indywidualnie analizują w e‑materiale w sekcji „Przeczytaj”, na czym polega synteza polipetydów. Następnie nauczyciel podaje przykłady aminokwasów z wykorzystaniem ich do zapisywania równań reakcji polikondensacji i tworzenia dipeptydów, tripeptydów oraz ich nazewnictwa.
Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: „Na czym polega synteza białek w laboratorium?”. Uczniowie wyszukują odpowiedzi w e‑materiale, po czym chętne osoby na forum klasy udzielają odpowiedzi.
Nauczyciel proponuje uczniom indywidualną pracę z grą edukacyjną – uczniowie udzielają odpowiedzi na pytania.
Uczniowie pracują w parach z częścią „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują zadania. Nauczyciel może wyświetlić treść poleceń na tablicy multimedialnej. Po każdym przeczytanym poleceniu, daje uczniom określony czas na zastanowienie się, a następnie chętna osoba z danej pary udziela odpowiedzi/prezentuje rozwiązanie na tablicy. Pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, proponując ewentualnie swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej. Ćwiczenia, których uczniowie nie zdążą wykonać podczas lekcji mogą być zlecone do wykonania w ramach pracy domowej.
Faza podsumowująca:
1. Okienko informacyjne – forma indywidualnej twórczej notatki. Kartkę papieru w zeszycie uczniowie dzielą na cztery części (poziom, pion lub po przekątnej). W pierwsze okienko uczniowie wpisują hasło, które ich interesuje. W drugim okienku podają definicję danego terminu (z różnych źródeł). W trzecie okienko wpisują metaforyczne znaczenie wyrazu, żart językowy, rebus itp. Ostatnie może mieć formę scenki komiksowej, dialogu, karykatury z zastosowaniem interesującego uczniów terminu. Po wyznaczonym czasie chętni uczniowie mogą zaprezentować swoje efekty na forum klasy z wykorzystaniem wizualizera.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują w e‑materiale w sekcji „Sprawdź się” pozostałe ćwiczenia, których nie zdążyli wykonać na lekcji.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Grę edukacyjną uczniowie mogą wykorzystać podczas przygotowania się do lekcji czy pracy kontrolnej.
Materiały pomocnicze:
Proponowane linki:
http://chemia.wpt.kpswjg.pl/semestr2/temat11/temat11.html, dostęp z dn. 03.06.2021 r.
http://www2.chemia.uj.edu.pl/dydaktyka/polimery/wykladVII.pdf, dostęp z dn. 03.06.2021 r.