Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Początki chrześcijaństwa. Prześladowania

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia genezę religii chrześcijańskiej;

• analizuje proces przekształcania się chrześcijaństwa z religii prześladowanej w państwową;

• wyjaśnia treść nauk Jezusa.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli;

• metoda jigsaw.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla uczniom temat oraz cele zajęć zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Ustala kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Uczniowie interpretują ilustrację okładkową, wskazując na jej powiązania z tematem i celami lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do trzech lub do sześciu (w zależności od liczebności klasy). Łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• grupa 1 i 4 – od Religii rzymskiej do Początków chrześcijaństwa;

• grupa 2 i 5– Kościół pierwszych chrześcijan;

• grupa 3 i 6 – Prześladowania chrześcijan.

Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Prezentacja multimedialna”). Nauczyciel zapowiada, że uczniowie w tych samych grupach, w których opracowywali informacje z sekcji „Przeczytaj”, będą pracować z tekstami źródłowymi dotyczącymi pierwszych wieków chrześcijaństwa. Uczniowie w zespołach zapoznają się z materiałami, a następnie wykonują polecenie 1 – charakteryzują początki chrześcijaństwa. Mogą opracować notatkę pisemną albo w formie mapy myśli. Następnie przedstawiciel wybranej (lub wylosowanej) grupy prezentuje ją pozostałym uczniom. Nauczyciel w razie konieczności dopowiada istotne fakty, udzielając uczniom informacji zwrotnej. Poleca też uczniom, aby wykonali polecenie 2 i wskazali zdania prawdziwe i fałszywe.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel zapowiada, że uczniowie w parach wykonają ćwiczenia 9 i 10 z sekcji „Sprawdź się” – będą analizować m.in. fragmenty dzieł Józefa Flawiusza i Tacyta i na ich podstawie udzielać odpowiedzi na postawione pytania. Następnie porównają swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania nauczyciel inicjuje krótką dyskusję, zadając uczniom pytania, np.: Które elementy nowej wiary miały źródło w judaizmie, a które wyraźnie odróżniały ją od religii żydowskiej? Które elementy nauki Jezusa spowodowały, że religia chrześcijańska zaczęła się rozprzestrzeniać po imperium? Które z nich waszym zdaniem odegrały najważniejszą rolę? Dlaczego cesarze rzymscy zmienili swój stosunek do chrześcijaństwa? Uczniowie zgłaszają swoje propozycje odpowiedzi, jedna osoba może spisywać wnioski w punktach na tablicy.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

Zapoznaj się z fragmentem Ewangelii wg św. Łukasza (ćwiczenie 6), a następnie wykonaj ćwiczenia od 6 do 8.

Materiały pomocnicze:

J. Flawiusz, Dawne dzieje Izraela, ks. XVIII, rozdz. 3.

K. Christ, Historia Cesarstwa Rzymskiego. Od Augusta do Konstantyna, Poznań–Gniezno 2016.

Ewangelia wg św. Łukasza, (6, 17‑38a), Biblia Tysiąclecia, wyd. V.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Prezentacja multimedialna”, aby przygotować się do późniejszej pracy.