Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Zmiany roli sektorów gospodarki w rozwoju cywilizacyjnym w Polsce
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące/technikum, zakres podstawowy, klasa II
PODSTAWA PROGRAMOWA
IX. Uwarunkowania rozwoju gospodarki światowej: rola poszczególnych sektorów gospodarki w rozwoju cywilizacyjnym, procesy globalizacji, współpraca międzynarodowa, gospodarka oparta na wiedzy, społeczeństwo informacyjne.
Uczeń:
wyjaśnia przyczyny i formułuje twierdzenia o prawidłowościach w zakresie zmiany roli sektorów gospodarki (rolnictwa, przemysłu i usług) w rozwoju cywilizacyjnym dla wybranych krajów świata, w tym Polski.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
analizuje zmiany w strukturze zatrudnienia w Polsce od 1930 r. oraz wyjaśnia ich przyczyny,
formułuje prawidłowości w zakresie zmiany roli sektorów gospodarki Polski,
porównuje zmiany struktury zatrudnienia i zmiany struktury tworzenia PKB w Polsce oraz wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania,
ocenia regionalne zróżnicowanie struktury zatrudnienia w Polsce i jego zmiany oraz wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania.
Strategie nauczania: konektywizm
Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
B. Luchter, J. Wrona, Podstawy geografii społeczno‑ekonomicznej świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2018.
GUS, 100 lat Polski w liczbach, Warszawa 2018.
NBP, Gospodarka Polski na przełomie wieków od A do Z Warszawa 2005.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Dialog z uczniami mający na celu wprowadzenie do tematyki lekcji.
Przeczytanie przez uczniów wprowadzenia do e‑materiału i krótka dyskusja na ten temat.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat prawidłowości dotyczących zmian w roli sektorów gospodarki na świecie. Następnie wyświetla na ekranie fragment części „Przeczytaj” e‑materiału i kontynuuje dyskusję na ten temat, tym razem w kontekście Polski. W dyskusji poruszane są także kwestie dotyczące struktury zatrudnienia w Polsce na tle innych krajów UE.
W kolejnym etapie uczniowie pracują w parach, analizując fragment części „Przeczytaj” dotyczący porównania zmian struktury zatrudnienia i struktury tworzenia PKB w Polsce. Po zakończonej pracy uczniowie na forum klasy dzielą się swoim wnioskami. Następuje klasowa dyskusja, nad przebiegiem której czuwa nauczyciel.
Następnie uczniowie pracują w grupach z multimedium przedstawiającym regionalne zróżnicowanie struktury zatrudnienia w Polsce oraz dynamikę tych zmian (każda z grup zajmuje się szczegółowo jednym lub kilkoma województwami, w zależności od liczby grup). Uczniowie wykonują polecenia do tych materiałów multimedialnych. Po zakończonej pracy następuje klasowa dyskusja na ten temat. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel, oceniając poprawność odpowiedzi i wyjaśniając trudniejsze kwestie.
W kolejnym etapie uczniowie, pracując w parach, wykonują polecenia do wykresu interaktywnego dotyczącego zmian roli poszczególnych sekcji usług w Polsce. Następuje klasowa dyskusja na ten temat. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi przez uczniów.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.
Praca domowa
Praca pisemna na temat prognoz zmian roli sektorów gospodarki w Polsce w przyszłości do 2050r.
Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Multimedium bazowe może posłużyć zarówno w trakcie lekcji (podczas pracy w grupach i w fazie podsumowującej), jak i po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej, a także podczas zagadnień dotyczących geografii ludności Polski.