Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Klasycyzm i romantyzm

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• porównuje najważniejsze cechy obu kierunków: klasycyzmu i romantyzmu;

• charakteryzuje motywy literackie, które były popularne w dobie romantyzmu;

• opisuje, jakie nurty filozoficzne narodziły się w okresie romantyzmu;

• wymienia głównych twórców literatury pokolenia „burzy i naporu”.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Klasycyzm i romantyzm”. Uczniowie mają przygotować prezentację na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy tematu i celów lekcji. Prowadzący określa wiążące dla uczniów kryteria sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem dotyczącym klasycyzmu i romantyzmu. Uczniowie próbują intuicyjnie zadać pytania, na które odpowiedzą w trakcie lekcji. Powinny się one skupiać wokół cech charakterystycznych tych stylów i najważniejszych postaci związanych z danym nurtem.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją, a związanych z tematem klasycyzmu i romantyzmu w Europie. Wybrana przez niego osoba (lub ochotnik) prezentuje swoją pracę przed resztą klasy. Następnie uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, podają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.

2. W ramach podsumowania tej części lekcji uczniowie opracowują mapy myśli związane osobno z nurtem klasycyzmu oraz romantyzmu, zawierają w nich idee, cechy charakterystyczne, różnice, przedstawicieli itp. Jedna osoba może notować propozycje na tablicy.

3. Praca z multimedium. Uczniowie zapoznają się z wirtualną wycieczką i zaprezentowanymi w niej elementami, a nauczyciel wprowadza ich w treść polecenia nr 2: „Wyjaśnij, czym przede wszystkim kierowali się polscy twórcy romantyczni przy wyborze tematyki swoich dzieł”. Uczniowie wykonują je w parach, następnie porównują swoje rozwiązanie z innym zespołem, omawiając kolejno wykonane kroki.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują ćwiczenia od 1 do 3, odpowiadając na proste pytania sprawdzające ich wiedzę. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

5. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia 4 i 5 (analiza tekstu oraz ilustracji), które zostają wyświetlone na tablicy. Nauczyciel śledzi na platformie postępy uczestników zajęć, sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

6. Nauczyciel udostępnia uczniom za pomocą tablicy interaktywnej lub rzutnika ćwiczenie 6. Uczniowie pracują indywidualnie, analizując fragment wiersza. Po zalogowaniu się na telefonie, tablecie lub komputerze przystępują do wykonania zadania. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i rezultaty. Prosi ucznia, który wskazał błędne rozwiązanie, o uzasadnienie swojej decyzji i zaprasza pozostałych uczniów do dyskusji.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Klasycyzm i romantyzm” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów, ocenia przedstaiwone prezentacje.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

2. (Dla uczniów chętnych) Wykonaj polecenie nr 3 dołączone do sekcji „Wirtualny spacer”.

Materiały pomocnicze:

P. Franaszek, Wielka Historia Świata, t. 8, Świat w XVIII wieku, Warszawa 2006.

Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

Wielka historia Polski, tomy 1‑10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.

E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Wirtualny spacer” do przygotowania się do lekcji powtórkowej dotyczącej różnych stylów w historii sztuki.

Spis nieopisanych ilustracji

• Ćwiczenie 4 - Ilustracja A: Barbara Czernoff, Park w Puławach, w tle Domek Grecki (dawna oranżeria), 1858 r.; Muzeum Czartoryskich w Puławach, domena publiczna.

• Ćwiczenie 4 - Ilustracja B: Ogród francuski w pałacu Nymphenburg, ok. 1722, Monachium, Niemcy; Wikimedia Commons, domena publiczna.

• Ćwiczenie 7 - Ilustracja A: Brama Brandenburska; fot. Berthold Werner, Wikimedia Commons, licencja: CC BY‑SA 3.0: Brama Brandenburska; fot. Berthold Werner, Wikimedia Commons, licencja: CC BY‑SA 3.0.

• Ćwiczenie 7 - Ilustracja B: Katedra w Kolonii, Niemcy; fot. Velvet, Wikimedia Commons, licencja: CC BY‑SA 4.0.

• Ćwiczenie 8 - Ilustracja A: Jacques‑Louis David, Portret pani Récamier, 1800 r., Luwr, Francja; Wikimedia Commons, domena publiczna.

• Ćwiczenie 8 - Ilustracja B: Caspar David Friedrich, Dwaj mężczyźni kontemplujący księżyc, 1819‑1820 r., Galeria Nowych Mistrzów, Niemcy; domena publiczna, Wikimedia Commons.