Imię i nazwisko autora:

Krystyna Wosińska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak działa lodówka?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
VI. Termodynamika. Uczeń:
15) analizuje przepływ energii w postaci ciepła i pracy mechanicznej w silnikach i pompach cieplnych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. omówi zasadę działania lodówki;

2. wymieni procesy, które pozwalają zwiększyć różnicę temperatur między wnętrzem lodówki a jej otoczeniem;

3. wyjaśni, dlaczego lodówka wymaga zasilania energią;

4. przeanalizuje cykl pracy lodówki.

Strategie nauczania:

strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów)

Metody nauczania:

wykład informacyjny, pokaz multimedialny, analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca w grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia

Materiały pomocnicze:

e‑materiały: „Co to jest pompa ciepła”, „Ciepło parowania”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Wprowadzenie zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”.
Odwołanie do wiedzy uczniów o zjawiskach parowania i skraplania.

Faza realizacyjna:

Uczniowie przypominają, na czym polega przepływ ciepła od ciała o wyższej temperaturze do ciała o niższej temperaturze. Nauczyciel omawia ogólnie cykl przepływu energii w chłodziarce (Rys. 1.). Uczniowie na podstawie zasady zachowania energii ustalają związek między ciepłem oddanym do otoczenia, ciepłem pobranym we wnętrzu lodówki i dostarczoną energią w jednym cyklu. Uczniowie oglądają animację i zadają pytania, jeśli potrzebują dodatkowych wyjaśnień. Po wyjaśnieniach nauczyciel zadaje pytania uczniom, aby upewnić się, że zrozumieli zasadę działania lodówki. Uczniowie w grupach rozwiązują zadania związane z animacją, a następnie omawiają rozwiązania na forum klasy. Nauczyciel pyta, dlaczego nazwa chłodziarki podkreśla sprężanie (chłodziarka sprężarkowa). Uczniowie dyskutują, jakie znaczenie ma sprężanie gazu i zwiększanie tym jego temperatury, dochodząc do wniosku, że jest ono warunkiem oddania ciepła na zewnątrz lodówki.

Faza podsumowująca:

W celu sprawdzenia przyswojenia wiadomości uczniowie rozwiązują zadania 5, 6 i 8 z zestawu ćwiczeń.

Praca domowa:

Zadania z zestawu ćwiczeń, do wyboru cztery zadania.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Animacja może też być wykorzystana przez uczniów po lekcji do powtórzenia i utrwalenia materiału.