Autor: Dorota Czarny

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Wielokulturowość w Europie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

7) przedstawia wielowarstwowość tożsamości narodowej na przykładzie społeczeństw europejskich (Królestwa Belgii, Królestwa Hiszpanii, Konfederacji Szwajcarskiej oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje wielokulturowość w Europie i jej przyczyny;

• porównuje różne modele polityki wobec imigrantów w państwach Europy;

• przedstawia wielowarstwowość tożsamości narodowej na przykładzie społeczeństw europejskich (Królestwa Belgii, Królestwa Hiszpanii, Konfederacji Szwajcarskiej oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej).

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• prezentacje;

• mapa mentalna;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

1. Podczas wcześniejszej lekcji nauczyciel tworzy 6 grup 3–4‑osobowych, każda wybiera wśród siebie lidera. Losują kartki, na których znajdują się nazwy państw europejskich (Królestwo Belgii, Królestwo Hiszpanii, Konfederacja Szwajcarska, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Francja i Niemcy).

2. Zadaniem grup jest przygotowanie prezentacji poszczególnych państw pod względem wielowarstwowości tożsamości narodowej, przyczyn migracji, modeli polityki wobec imigrantów. Mogą wykorzystać w tym celu zasoby e‑materiału, mapę interaktywną oraz inne dostępne źródła informacji. Sposób prezentacji jest dowolny.

Faza wstępna

1. Nauczyciel przedstawia uczniom temat i cel lekcji. Na dzisiejszej lekcji poznamy wielowarstwowość tożsamości narodowej państw europejskich oraz różne modele polityki stosowane wobec imigrantów.

2. Na wstępie uczniowie metodą burzy mózgów mają wyjaśnić pojęcie „wielokulturowość”. Po fazie twórczej następuje weryfikacja pomysłów, która tworzy zarys mapy mentalnej (będzie uzupełniona po prezentacji poszczególnych grup).

3. Osoby, które nie biorą udziału w prezentacji, w parach lub indywidualnie wynotowują z każdej prezentacji:

• kulturowe czynniki budowania tożsamości;

• charakter procesów integracyjnych;

• modele polityki, jakie przyjęły poszczególne państwa.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi poszczególne grupy, aby przygotowały się do prezentacji. Uczniowie ustalają między sobą kolejność występów.

2. Następuje prezentacja państw europejskich przygotowanych według ustalonych kryteriów.

3. Nauczyciel wyznacza czas na prezentację każdej z grup.

4. Po wszystkich prezentacjach nauczyciel prosi, aby osoby, które nie brały w nich udziału, przedstawiły swoje spostrzeżenia dotyczące poszczególnych państw. Najistotniejsze wiadomości po wspólnej dyskusji zapisywane są na tablicy (mapa mentalna).

5. Prowadzący poleca, aby uczniowie w parach przeanalizowali mapę interaktywną, wyjaśnili, jaki model integracji wprowadziły Stany Zjednoczone i porównali go z poznanymi modelami państw europejskich – dyskusja.

6. Uczniowie wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia interaktywne, a następnie wspólnie omawiają udzielone przez siebie odpowiedzi.

Faza podsumowująca

1. Jako podsumowanie uczniowie mają za zadanie w parach napisać dwa wnioski do lekcji. Wskazane/chętne osoby odczytują swoje spostrzeżenia, a najtrafniejsze zostają zapisane na tablicy – uczniowie zapisują je do zeszytu jako notatkę z lekcji.

2. Osoby, które przygotowywały prezentacje, zostają ocenione przez nauczyciela.

Praca domowa:

Wykonanie ćwiczeń pozostałych lub wybranych przez nauczyciela.

Na podstawie poznanych wiadomości napisz, do których państw europejskich wyjechało najwięcej Polaków i w jakim okresie. Uzasadnij, jakie były powody ich migracji.

Materiały pomocnicze:

Cudzoziemcy pracujący w Polsce – statystyki, gov.pl.

Dzielnica Czterech Świątyń, wrocław.pl.

Turcja okiem nieobiektywnym, innaturcja.blogspot.com.

Stephen Castles, Mark J. Miller, Migracje we współczesnym świecie, Warszawa 2011.

Marian Golka, Imiona wielokulturowości, Warszawa 2010.

Patrick Savidan, Wielokulturowość, Warszawa 2012.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Mapy interaktywne można wykorzystać do tworzenia map mentalnych na lekcji – praca w grupach.

Mapa interaktywna może służyć jako wprowadzenie do tematu o wielokulturowości.