Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Wielki kryzys gospodarczy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje przyczyny i przebieg wielkiego kryzysu gospodarczego;

• wyjaśnia takie pojęcia jak: czarny czwartek, nożyce cen, etatyzm, interwencjonizm, Nowy Ład, państwo opiekuńcze, roboty publiczne;

• opisuje, w jaki sposób państwa próbowały walczyć ze skutkami kryzysu gospodarczego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Wielki kryzys gospodarczy”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i pierwszym filmem dotyczącym wielkiego kryzysu w sekcji „Film + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Mogą podzielić się zagadnieniami.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat i cele zajęć, wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu w postaci pytań, na które chcą znaleźć odpowiedzi.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranym osobom (lub ochotnikom) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.

2. Praca z multimedium („Symulacja interaktywna”). Nauczyciel czyta polecenie 2: „Powyższe źródło ilustruje zjawisko gospodarcze charakterystyczne dla wielkiego kryzysu gospodarczego. Nazwij je i wyjaśnij, odwołując się do źródła i własnej wiedzy”, poleca uczniom, aby w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w e‑materiale. Następnie jedna para przedstawia odpowiedź wraz z uzasadnieniem, nauczyciel weryfikuje jej poprawność. W podobny sposób uczniowie w parach wykonują polecenie 3.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel prezentuje uczniom film będący omówieniem sytuacji w II RP w czasie wielkiego kryzysu. Po emisji uczniowie, tym razem w grupach czteroosobowych, przygotowują odpowiedzi na polecenia 4 i 5. Po wyznaczonym czasie wybrane grupy odczytują swoje odpowiedzi na forum. Inni uczniowie uzupełniają ich wypowiedzi. Nauczyciel pilnuje porządku pracy i w razie potrzeby udziela uczniom dodatkowych informacji.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Wielki kryzys gospodarczy” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Londyn 1992.

Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska, S.B. Lenard, Warszawa 1998.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

S. Sierpowski, Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. 2, 1927–1934, Poznań 1992.

J. Skodlarski, Historia gospodarcza, Warszawa 2013.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Symulacja interaktywna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.