Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.1.2

Imię i nazwisko autora lekcji: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny - język niemiecki

Temat zajęć: Ein typischer Punker? Ein typischer … /Typowy punk? Typowy…

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Doskonalenie umiejętności opisywania i wypowiadania się na temat subkultur młodzieżowych oraz poczucia tożsamości z grupą.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
7) wyraża i opisuje uczucia i emocje;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).
Podstawa programowa – wariant III.1.R Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie rozszerzonym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, społeczny i osobisty system wartości, autorytety, poczucie tożsamości);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • wymienia cechy charakterystyczne różnych subkultur młodzieżowych w Niemczech;

  • przedstawia, w jaki sposób zorganizować Dzień Młodzieży w szkole;

  • proponuje koleżance/koledze wspólny udział w targach młodzieżowych.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • pracuje z autentycznymi materiałami językowymi;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata.

Strategie uczenia się:

  • rozumienie informacji - czytanie tekstu w celu jego ogólnego zrozumienia, a także znalezienia określonych szczegółów;

  • zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem.

Metody, techniki i formy pracy:

  • podająca – technika: praca ze źródłem drukowanym;

  • eksponująca – technika: ćwiczenia przedmiotowe;

  • praktyczna – technika: burza mózgów; kuli śnieżnej;

  • kognitywna – technika: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w grupie,

  • praca w parach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • przymiotniki na flipchart,

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (ilustracja interaktywna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  1. Nauczyciel, wprowadzając ten temat, może zastosować metodę kuli śnieżnej, która pozwoli każdemu uczniowi sprecyzować swoje myśli i zaprezentować własne zdanie na temat: Die Jugendgruppen. Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się ilustracji interaktywnej, aby przybliżyć temat zajęć. Dzięki tej metodzie pracy uczniowie mają możliwość zapoznania się również ze zdaniem innych oraz podjęcia dyskusji na temat definiowanego pojęcia, jego rozumienia, przykładów itp. (Übung 3 w części Ilustracja interaktywna).

  2. Wskazówki dla uczniów:

  • uczniowie siedzą w kręgu lub przy swoich stolikach (wszystko zależy od układu sali lekcyjnej),

  • każdy z uczniów otrzymuje kartkę,

  • uczniowie indywidualnie piszą cechy charakterystyczne podanych przez nauczyciela grup młodzieżowych, wszystko, co na ich temat wiedzą,

  • następnie uczniowie łączą się w pary, przedstawiają sobie nawzajem własne definicje i tworzą jedną wspólną – na kolejnej kartce,

  • w dalszej kolejności pary łączą się w czwórki, ustalają wspólne stanowisko, po czym zapisują nową definicję na kartce,

  • efektem pracy jest jedna wspólna definicja/cechy charakterystyczne grup młodzieżowych. Alternatywnie uczniowie mogą wypisywać swoje skojarzenia na tablicy.

b) Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel prosi uczniów, aby zaprezentowali efekty swojej pracy.

  2. Uczniowie czytają tekst w części Przeczytaj. Nauczyciel opowiada o targach kultury młodzieżowej Jugendmesse lub przedstawia je i prosi uczniów, aby spróbowali przygotować Dni Młodzieży w swojej szkole. Zadaniem uczniów jest określić czas, miejsce oraz pomysły związane z organizacją tego eventu (Aufgabe 7 w części Sprawdź się).

  3. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia w części Przeczytaj, Ilustracja interaktywna oraz Sprawdź się.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie wypowiadają się na temat grup młodzieżowych oraz swoich preferencji, do jakiej grupy/grup chcieliby należeć i dlaczego.

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy pytania: Co było dla mnie na tej lekcji najważniejsze? Czego się dziś nauczyłem/nauczyłam? Co mnie zaskoczyło? Uczniowie mogą pisemnie odpowiedzieć na każde pytanie. Odpowiedzi na anonimowych kartkach mogą zostać zebrane i podsumowane przez nauczyciela (odczytane na forum lub zapisane odpowiednio na tablicy).

Praca domowa:

Uczniowie piszą list do koleżanki/kolegi i proponują wspólne uczestnictwo w targach młodzieżowych YOU.

Inne możliwości realizacji materiału:

  • materiał nadaje się do wykorzystania metody LdL (nauka przez nauczanie) – można wyznaczyć ucznia/uczniów, którzy poprowadzą (w roli nauczyciela) fragment lub fragmenty lekcji. Należy pamiętać, aby wcześniej omówić z kandydatem/kandydatami metody i formy pracy do wykorzystania w prowadzonej przez nich lekcji, np. uczeń/uczniowie przygotowują streszczenie tekstu z sekcji Przeczytaj, wyjaśniają nieznane pojęcia, przygotowują dodatkowe pytania do tekstu, quiz, również w formie online.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania ilustracji interaktywnej:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa

    • Nauczyciel prezentuje na przygotowanym flipcharcie przymiotniki, występujące w tekście ilustracji interaktywnej, np. rebellisch, provokativ, nihilistisch, schlampig, wertlos, dunkel, antiästhetisch, schwer, bewusst, aggressiv. Nauczyciel czyta opis/definicję danego słowa, np. Diese Person ist oft ungeduldig und mit den bestehenden Regeln und Verhältnissen nicht einverstanden. Sie möchte diese Regeln ablehnen und verändern. Uczniowie wskazują opisywany termin.

    • Kolejnym ćwiczeniem na przygotowanie słownictwa może być przygotowanie na tablicy listy nazw odzieży. Uczniowie po kolei podają nazwy poszczególnych części garderoby tak długo, aż wszystkie pomysły zostaną wyczerpane.

  • w trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm)

    • Po analizie ilustracji interaktywnej wybierani są (lub zgłaszają się samodzielnie) uczniowie, którzy wcielą się w rolę przedstawicieli danej subkultury. Pozostali uczniowe zgadują zadając na podstawie informacji w ilustracji oraz własnych pomysłów pytania dotyczące danej subkultury.

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu

    • Uczniowie przygotowują plakat lub grafikę na podstawie przeprowadzonej ankiety na temat upodobań, cech charakterystycznych, subkultur współczesnej młodzieży. Praca może określać sposób ubierania się, cele, rodzaj muzyki, wzorce do naśladowania oraz poglądy.

Wykaz źródeł:

  1. https://de.statista.com/themen/163/jugendliche/#topicHeader__wrapper

  2. https://de.wikipedia.org/wiki/YOU

Słownik