Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Cesarstwo a „młodsza Europa”. Otto III

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• tłumaczy, czym była „młodsza Europa”.

• ocenia wizję polityczną Ottona III.

• charakteryzuje powody przyjęcia przez władców chrztu z ośrodków łacińskich.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Cesarstwo a „młodsza Europa”. Otto III”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 1 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.

2. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla uczniom temat, cel zajęć zawarte w sekcji „Wprowadzenie” oraz omawia planowany ich przebieg.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem, m.in. sprawdza, kto wykonał zadane ćwiczenie. Może wyświetlić odpowiedzi uczniów na tablicy interaktywnej. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni przypomnieć m.in. podział Imperium Rzymskiego na część wschodnią i zachodnią, upadek zachodniego cesarstwa i powstawanie państw w Europie Zachodniej oraz Środkowo‑Wschodniej.

Faza realizacyjna:

1. Prezentacje uczniów. Wybrani przed lekcją uczniowie prezentują efekty swojej pracy. Wspólne omówienie wystąpień ze szczególnym uwzględnieniem mocnych stron propozycji ucznia.

2. Praca z multimedium („Prezentacja multimedialna”). Uczniowie odczytują polecenie nr 2 - „Oceń politykę zagraniczną Ottona III” i wykonują je w parach na podstawie tekstów źródłowych. Następnie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy. Prowadzący weryfikuje poprawność odpowiedzi. W ten sam sposób wykonują polecenie nr 3, opisując wpływ cesarstwa Ludolfingów na kształtowanie się państw europejskich we wczesnym średniowieczu.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia od 1 do 3. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

4. Nauczyciel wyświetla uczestnikom zajęć kolejne ćwiczenie nr 4. Uczniowie tym razem pracują w 4‑osobowych grupach. Analizują mapę, ustalają wspólne stanowisko i przygotowują odpowiedzi, używając telefonów lub komputerów. Nauczyciel kontroluje wyniki pracy uczniów, prosi przedstawiciela wybranego zespołu o przedstawienie rozwiązania. Pozostali uczniowie mogą ustosunkowywać się do zaprezentowanej odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście ich realizacji następuje omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się” oraz prezentacji multimedialnej.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, a także ocenia pracę uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 6,7, 8 i 9 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocznicze:

R. Michałowski, Historia Powszechna. Średniowiecze, Warszawa 2012.

J. Kłoczowski, Młodsza Europa. Europa Środkowo‑Wschodnia, Warszawa 2003.

B. Zientara, Historia Powszechna średniowiecza, Warszawa 1994.

Wielka historia świata. Kształtowanie średniowiecza, red. M. Salamon, Kraków 2005 W. Chrzanowski, Słowianie i Wikingowie, Kraków 2007.

J. Strzelczyk, Apostołowie Europy, Poznań 2010.

Wiek V‑XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska‑Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1997.

Wskazówki metodyczne:

Cały e‑materiał może być wykorzystany do realizacji zajęć metodą odwróconej klasy. Wtedy uczniowie zapoznają się z informacjami w sekcji „Prezentacja multimedialna” i przygotowują swoje propozycje odpowiedzi. W szkole następuje czytanie i ocena koleżeńska opracowań uczniów.