Numer e‑materiału: 3.1.8.2.

Imię i nazwisko autora: Paweł Przywara

Przedmiot: język niemiecki

Temat zajęć: Radeln/Jazda na rowerze

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji

Kształtowanie umiejętności wypowiadania się na temat środków transportu (rowerów i e‑bike'ów) oraz ich zalet.

Cele szczegółowe lekcji

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, baza noclegowa, wycieczki, zwiedzanie, awarie i wypadki w podróży, ruch uliczny);
11) zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie, niepełnosprawność, uzależnienia, pierwsza pomoc w nagłych wypadkach);
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • opowiada o tym, dlaczego warto jeździć na rowerze;

  • przedstawia statystykę na temat środków lokomocji wybieranych przez Niemców;

  • analizuje wyniki ankiety dotyczącej korzystania z rowerów i e‑bike’ów.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • pracuje w oparciu o autentyczne materiały językowe;

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości;

  • opinie ucznia są ważnym elementem lekcji i wzajemnego porozumienia;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • sam decyduje, które zadanie z pracy domowej wybierze.

Strategie uczenia się

  • używanie obrazu i dźwięku - wprowadzanie słów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych;

  • ćwiczenie tworzenia stopniowania przymiotników i przysłówków;

  • odgadywanie znaczeń na pomocą używania wskazówek i sugestii pozajęzykowych - ilustracje, diagramy, wykresy;

  • koncentrowanie uwagi - podczas uczenia się unika się czynników rozpraszających uwagę.

Metody/techniki nauczania

  • podająca – techniki: opis, praca z źródłem drukowanym;

  • technika: termometr;

  • praktyczna: technika Think‑Pair‑Share

  • kognitywna – technika: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy.

Formy zajęć

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupie,

  • praca w plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (prezentacja multimedialna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • zestaw 10 zdjęć z prezentacji,

  • termometr zaangażowania,

  • tekst z sekcji Przeczytaj bez danych liczbowych,

  • plakat z pytaniem: „Wie bist du heute zur Schule gekommen?” i listą środków transportu,

  • plakaty z odpowiedziami,

  • zdjęcie niemieckiej szkoły z parkingiem rowerowym.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel przed lekcją zawiesza na drzwiach plakat z pytaniem: „Wie bist du heute zur Schule gekommen?” i zamieszcza proponowane odpowiedzi  – a. mit dem Bus,
    b. mit der Straßenbahn,
    c. zu Fuß,
    d. mit dem Auto,
    e. mit dem Fahrrad,
    f. mit dem Roller.

    Uczniowie wchodząc do klasy, wstawiają krzyżyk przy wybranej odpowiedzi. Nauczyciel prosi o omówienie wyników (na tablicy wyświetla zwroty potrzebne do opisu statystyki). Następnie nauczyciel pokazuje przykładowe zdjęcie niemieckiej szkoły, przed którą widać parking rowerowy. Nauczyciel pyta: „Warum sind Fahrräder bei deutschen Jugendlichen so beliebt?”.

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat korzystania przez Niemców z rowerów i e‑bike'ów. Następnie prosi uczniów o oszacowanie, jak ta sytuacja wygląda w Polsce.

  • Jako ciekawostkę nauczyciel podaje informację, że w Polsce tylko 10 % ludności systematycznie jeździ na rowerze.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel przygotowuje tekst z sekcji Przeczytaj, usuwając z niego dane liczbowe, np. 14, 49, 53. Każdy uczeń próbuje samodzielnie dopasować dane do luk w tekście. W parach porównują wyniki, a uzupełniony tekst zostaje wyświetlony  na tablicy.  Uczniowie wykonują polecenia do tekstu.

  • W trakcie  pracy z częścią multimedium (prezentacja multimedialna) nauczyciel może wykorzystać w pracy z uczniami metodę Think‑Pair‑Share, która polega na trzech głównych krokach:

  1. pomyśl (pracuj sam, przeczytaj, zrozum, zrób notatki);

  2. skonfrontuj swoją wiedzę i podziel się nią, pracując w parze;

  3. przedstaw wyniki swojej pracy na forum.

  • W grupach uczniowie otrzymują zestaw 10 zdjęć (materiał multimedialny). Zadaniem uczniów jest połączenie zdjęć w jedną spójną historię oraz przedstawienie, dlaczego powinno się częściej jeździć na rowerze. Nauczyciel proponuje następujące formy prezentacji: napisanie historii lub odegranie scenki. Efekty pracy grup prezentowane będą na lekcji kolejnej.

c) Faza podsumowująca

  • W ramach ewaluacji lekcji nauczyciel korzysta z techniki termometru. Uczniowie wychodząc z klasy, zaznaczają na termometrze swoją ocenę zaangażowania podczas lekcji (w skali -5 do +5).

Praca domowa

Uczeń sam decyduje, które informacje wykorzysta w pracy domowej na wybrany przez niego temat:

  • porównanie możliwości jazdy na rowerze w wybranych krajach DACHL oraz w Polsce,

  • zalety i wady jazdy na rowerze,

  • bezpieczna jazda na rowerze itp.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania prezentacji multimedialnej

  • przed lekcją: uczeń  pisze najpierw na kartce, co wie na temat jazdy na rowerze, np. od kiedy ludzie jeżdżą na rowerze, w jakim celu jeżdżą na rowerze, jakie typy rowerów  istnieją, jakie skutki zdrowotne ma codzienna jazda na rowerze, jak nazywają się części roweru po niemiecku, jakie synonimy istnieją do  niemieckiego słowa Fahrrad itd. Pytania, na które nie potrafi odpowiedzieć sam, wpisuje do rubryki: „Czego chciałbym się dowiedzieć?” i dopisuje ewentualne własne pytania.

  • w trakcie lekcji: weryfikowanie odpowiedzi udzielonych na kartce w domu, wpisywanie odpowiedzi, na które uczeń nie potrafił odpowiedzieć sam.

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego tematu na bazie materiału ilustracyjnego (nauczyciel usuwa tekst z danego slajdu, prezentuje tylko zdjęcie, uczniowie wypowiadają się na podstawie zdjęcia, które widzą, na temat powodów częstszego korzystania z roweru).

Wykaz źródeł

  1. Paweł Przywara, Die Deutschen fahren immer mehr Rad, [na podstawie:] Fahrrad‑Monitor Deutschland 2019, Ergebnisse einer repräsentativen Online‑Befragung,  www.bmvi.de.

  2. Knapp jeder zweite Radfahrer trägt nie einen Helm, de.statista.com.

  3. RadKULTUR Baden‑Württemberg - für Gemeinden, Städte und Landkreise, Ministerium für Verkehr Baden‑Württemberg, 2016.