Scenariusz

Autor

Learnetic

Temat zajęć

Morus czy Machiavelli?

Grupa docelowa

szkoła podstawowa, klasa 6

Ogólny cel kształcenia:

Uczeń rozpoznaje charakterystyczne cechy renesansu europejskiego.

Kształtowane kompetencje ogólne:

porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje społeczne i obywatelskie,
kompetencje informatyczne,
umiejętność uczenia się.

Cele (szczegółowe) operacyjne

Uczeń:

wyjaśnia, kim byli Niccolo Machiavelli i Tomasz Morus;
charakteryzuje poglądy Machiavellego na temat sprawowania władzy;
ocenia teorię Machiavellego;
wyjaśnia, czym jest utopia;
charakteryzuje organizację państwa i społeczeństwa w myśl idei politycznej Morusa;
ocenia możliwości zaistnienia takiego państwa.

Metody/techniki kształcenia:

metody programowane: z wykorzystaniem e‑podręcznika, z użyciem multimediów;
metody: aktywizujące: dyskusja;
metody podające: wykład, rozmowa nauczająca.

Formy organizacji pracy

indywidualna
zbiorowa
grupowa

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

Czynności organizacyjne. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji zgodny z podstawa programową i etapem nauczania.

Nauczyciel prosi uczniów o wymienienie ustrojów politycznych państw europejskich epoki średniowiecza. Następnie wspólnie z uczniami dokonuje ich charakterystyki ze względu na rolę i zakres władzy posiadanej przez władcę oraz na istnienie i znaczenie organów przedstawicielskich poszczególnych warstw społeczeństwa.

Faza realizacyjna:

W krótkim wykładzie nauczyciel przypomina okoliczności narodzin renesansu oraz najważniejsze cechy charakteryzujące ten nurt w europejskiej kulturze i sztuce. Jednocześnie zwraca uwagę, że renesans dał także światu dwa interesujące pomysły dotyczące organizacji państwa i społeczeństwa.

Nauczyciel objaśnia, że krótkie powtórzenie z początku zajęć było jednocześnie wstępem do właściwej lekcji, w trakcie której uczniowie w drodze dwuetapowej dyskusji przeanalizują i ocenią mocne i słabe strony tych dwóch idei politycznych, które narodziły się w czasach renesansu.

Nauczyciel dzieli uczniów na grupy i rozdaje instrukcje (zob. komentarz do lekcji).

Instrukcja dla grupy I
Obejrzyjcie uważnie film do słów narratora: „Nad wszystko inne zważać należy wtedy na to, aby zapewnić jej przetrwanie i uratować jej wolność”, a następnie przeanalizujcie zebrane materiały. Na ich podstawie przygotujcie argumenty w pierwszym etapie dyskusji, który w waszym przypadku będzie dotyczył mocnych stron idei stworzonej przez Niccola Machiavellego, z punktu widzenia władcy i państwa.

Instrukcja dla grupy II
Obejrzyjcie uważnie film do słów narratora”Nad wszystko inne zważać należy wtedy na to, aby zapewnić jej przetrwanie i uratować jej wolność”, a następnie przeanalizujcie zebrane materiały. Na ich podstawie przygotujcie argumenty w pierwszym etapie dyskusji, który w waszym przypadku będzie dotyczył słabych stron idei stworzonej przez Niccola Machiavellego, z punktu widzenia władcy i państwa.

Uczniowie oglądają film, a następnie przygotowują się do dyskusji. Po upływie wyznaczonego czasu nauczyciel daje znak do jej rozpoczęcia. Rolą nauczyciela jest nadzór nad poprawnością merytoryczną formułowanych argumentów oraz czuwanie nad właściwym przebiegiem dyskusji. Uczniowie należący do grup III i IV obserwują dyskusję, starając się zapamiętać jak najwięcej szczegółów.

Po zakończeniu dyskusji uczniowie rozwiązują zadania interaktywne (od nr 1 do nr 4) utrwalające wiadomości zdobyte w trakcie oglądania filmu. Nauczyciel omawia wszystkie zadania, uczniowie podają odpowiedzi.

Instrukcja dla grupy III
Obejrzyjcie uważnie drugą część filmu, a następnie przeanalizujcie zebrane materiały. Na ich podstawie przygotujcie argumenty w drugim etapie dyskusji, który w waszym przypadku będzie dotyczył mocnych stron idei stworzonej przez Tomasza Morusa, z punktu widzenia funkcjonowania państwa i społeczeństwa.

Instrukcja dla grupy IV
Obejrzyjcie uważnie drugą część filmu, a następnie przeanalizujcie zebrane materiały. Na ich podstawie przygotujcie argumenty w drugim etapie dyskusji, który w waszym przypadku będzie dotyczył słabych stron idei stworzonej przez Tomasza Morusa, z punktu widzenia funkcjonowania państwa i społeczeństwa.

Uczniowie oglądają film, a następnie przygotowują się do dyskusji. Po upływie wyznaczonego czasu nauczyciel daje znak do jej rozpoczęcia. Rolą nauczyciela jest nadzór nad poprawnością merytoryczną formułowanych argumentów oraz czuwanie nad właściwym przebiegiem dyskusji. Uczniowie należący do grup I i II obserwują dyskusję, starając się zapamiętać jak najwięcej szczegółów.

Po zakończeniu dyskusji nauczyciel podsumowuje jej wynik, a następnie prosi uczniów o wskazanie, która z grup przygotowała najbardziej merytoryczne argumenty. W dalszej części lekcji uczniowie rozwiązują zadania interaktywne (od nr 5 do nr 10) utrwalające wiadomości zdobyte w trakcie oglądania filmu. Nauczyciel omawia wszystkie zadania, uczniowie podają odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel zapisuje na tablicy tezę Machiavellego: Lepiej jest wzbudzać strach niż miłość i inicjuje krótką rozmowę, w której uczniowie wypowiadają się na temat prawdziwości i skuteczności tezy.

Nauczyciel inicjuje pogadankę w celu omówienia i utrwalenia zagadnień poruszonych w filmie i na zajęciach.

Nauczyciel podsumowuje lekcję, wykorzystując do tego ostatnią stronę Podsumowanie, uczniowie formułują wnioski.

Praca domowa

Polskie wersje niemożliwego. Czy dzieło O naprawie Rzeczypospolitej autorstwa Andrzeja Frycza Modrzewskiego również miało charakter utopii? Przygotuj krótkie wystąpienie, w którym wyrazisz i uzasadnisz własne stanowisko.

Komentarz do lekcji

Na tydzień przed planowanymi zajęciami nauczyciel poleca uczniom zebrać informacje dotyczące działalności Niccola Machiavellego oraz Tomasza Morusa.

m874245cdbf103984_1519378789093_0

Metryczka

Tytuł

Morus czy Machiavelli?

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego w‑materiał się odnosi

Nowy człowiek. Ideał władcy i społeczeństwa

Przedmiot

historia

Etap edukacyjny

szkoła podstawowa

Podstawa programowa

17. Humanizm i renesans. Uczeń:

1) wyjaśnia źródła rozwoju kultury renesansu oraz opisuje jej charakterystyczne cechy;

Nowa podstawa programowa

IX. „Złoty wiek” w Polsce na tle europejskim. Uczeń:

1) rozpoznaje charakterystyczne cechy renesansu europejskiego; charakteryzuje największe osiągnięcia Leonarda da Vinci, Michała Anioła, Rafaela Santi, ErazmazRotterdamu, MikołajaKopernika, Galileuszai Jana Gutenberga;

Kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie:

1) porozumiewanie się w języku ojczystym,

5) umiejętność uczenia się,

6) kompetencje społeczne i obywatelskie,

7) świadomość i eksperecja kulturalna.

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia