SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Czy w Polsce warto inwestować w atom?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

XI. Przemysł: czynniki lokalizacji, przemysł tradycyjny i zaawansowanych technologii, deindustrializacja i reindustrializacja, struktura produkcji energii i bilans energetyczny, zmiany wykorzystania poszczególnych źródeł energii, dylematy rozwoju energetyki jądrowej.

Uczeń:

7) analizuje wykorzystanie energetyki jądrowej na świecie, dyskutuje na temat problemów związanych z jej rozwojem oraz rozumie potrzebę społecznej debaty nad decyzją o wykorzystaniu jej w Polsce.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• ocenia korzyści dla polskiej gospodarki wynikające z budowy elektrowni jądrowej,

• wymienia zalety i wady inwestowania w energetykę atomową,

• analizuje i ocenia warunki przyrodnicze i społeczno‑gospodarcze lokalizacji oraz wykorzystywania elektrowni atomowej w Polsce.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa, operacyjna

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, analiza SWOT, metody operatywne (analiza wykresów, mapy, tekstu e‑materiału), gra dydaktyczna

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, mapa fizyczna Europy, atlasy geograficzne

Materiały pomocnicze

Partyka M. (red.), Wiem, jak uczyć o energii jądrowej, Ministerstwo Energii, Warszawa 2017.

Strona informacyjna o energii atomowej: atom.edu.pl (dostęp 17.05.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne.

• Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć. Pogadanka: czy dużo codziennie zużywamy energii elektrycznej? jakie źródła energii są wykorzystywane w Polsce? które możemy jeszcze wykorzystać? które są najbardziej wydajne?

• Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie wprowadzenia do e‑materiału.

• Nauczyciel zadaje pytania dotyczące planów budowy elektrowni jądrowej w Polsce – dawniej i obecnie: dlaczego takie plany ciągle są dyskutowane?

• Wprowadzenie terminu: dywersyfikacja źródeł energii (przypomnienie faktu importu ropy naftowej z Rosji, wyczerpywania się złóż węgla kamiennego w Polsce).

• Produkcja energii elektrycznej w Unii Europejskiej wg źródeł oraz udział energii jądrowej w wybranych państwach – analiza schematu i danych statystycznych z e‑materiału (można prosić uczniów o wykonanie poleceń zawartych pod schematem w e‑materiale), zwrócenie uwagi na udział energetyki jądrowej.

• Nauczyciel przedstawia problem: Czy w Polsce warto inwestować w energetykę jądrową?

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy – ich zadaniem będzie rozwiązanie problemu z zastosowaniem analizy SWOT.

• Uczniowie otrzymują arkusze papieru, dzielą je na cztery części, zapisując mocne i słabe strony budowy elektrowni jądrowej w Polsce oraz szanse i zagrożenia.

• Nauczyciel prosi, aby uczniowie, oceniając mocne i słabe strony, wzięli pod uwagę sytuację „wewnętrzną” (np. zasoby ludzkie, rzeczowe, czas, informacje), a rozpatrując szanse i zagrożenia, uwzględnili sytuację „zewnętrzną” (np. czynniki polityczne, gospodarcze, społeczne, kulturowe, techniczne, edukacyjne, organizacyjne). Przypomina uczniom, że zestawienie mocnych stron i szans ma wykazać pozytywne aspekty sytuacji, a zestawienie słabych stron i zagrożeń – aspekty negatywne.

• Uczniowie, korzystając z e‑materiału (zwłaszcza fragmenty „Za” budową elektrowni jądrowej w Polsce oraz „Przeciw” budowie elektrowni atomowej – fakty i mity z części „Przeczytaj”), wyszukują i hierarchizują argumenty przemawiające za decyzją lub przeciw niej (dyskusja w grupach).

• Po upływie określonego przez nauczyciela czasu uczniowie wieszają obok siebie wypełnione arkusze z analizą SWOT. Reprezentanci grup przedstawiają rezultaty pracy uczniów.

• Dyskusja na forum klasy: czy w Polsce warto inwestować w atom? jakie korzyści z tego wynikają? Nauczyciel wspomaga uczniów, kieruje dyskusją, może podkreślić przykłady z e‑materiału (np. tabela Awaria reaktorów w Czarnobylu i Fukushimie – porównanie).

• Wspólne wnioski (mogą być częścią notatki z lekcji).

• Następnie uczniowie analizują mapę (e‑materiał) lokalizacji wybranych elektrowni atomowych położonych najbliżej granicy Polski – wskazują je na mapie Europy.

• Krótka dyskusja nad lokalizacją takiej elektrowni w Polsce, ocena warunków przyrodniczych i społeczno‑gospodarczych lokalizacji elektrowni atomowej w Polsce (nawiązanie do gry dydaktycznej zawartej w e‑materiale – patrz: praca domowa).

Faza podsumowująca

• Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów i ich zaangażowanie.

• Następnie nauczyciel wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie indywidualnie wykonują wskazane ćwiczenia z e‑materiału (przynajmniej jedno, dwa - np. ćwiczenie 4 i 6).

• Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – mówią, co było łatwe, trudne, ciekawe, jakie są możliwości zastosowania zdobytej wiedzy.

Praca domowa

• Zagraj w grę zawartą w e‑materiale. Po jej zakończeniu zapisz wniosek: czy łatwo podjąć decyzję o lokalizacji elektrowni jądrowej? Uzasadnij krótko dlaczego.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Gra dydaktyczna może zostać wykorzystana przy omawianiu czynników lokalizacji przemysłu (zakres podstawowy: XI. 1, XI. 5). Uczeń może wykorzystać grę do samodzielnej nauki.