Dla nauczyciela
Autor: Daria Reczyńska, Anna Juwan
Przedmiot: biologia
Temat: Cykl rozrodczy kobiet
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Omówisz cykl rozrodczy kobiet.
Wykażesz zależność między stężeniem hormonów a cyklem menstruacyjnym i jajnikowym.
Wyjaśnisz różnicę pomiędzy rują a cyklem rozrodczym kobiet.
Strategie nauczania:
nauczanie wyprzedzające;
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
mapa myśli;
praca z filmem;
gra dydaktyczna;
burza mózgów.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca grupowa;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu
magnesy;
arkusze papieru A3, flamastry.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Nauczyciel rozpoczyna burzę mózgów, mówiąc: „Ssaki łożyskowe, tak jak człowiek, rozmnażają się płciowo, a ich cykle rozrodcze są cykliczne. Czym zatem różni się ruja od cyklu rozrodczego kobiet?”. Uczniowie odpowiadają na podstawie tekstu, z którym zapoznali się przed lekcją.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel wyświetla fragment filmu (0:00–7:42), w którym zostały omówione zagadnienia: „Jak przebiega cykl rozrodczy u kobiet?” oraz „Na czym polega zależność między stężeniem hormonów a cyklem menstruacyjnym i jajnikowym?”. Następnie każda grupa dostaje arkusz papieru i markery, za pomocą których mają wykonać mapę myśli porządkującą informacje na temat cyklu rozrodczego kobiet (uwzględniającą fazy składające się na cykl rozrodczy u kobiet oraz uczestniczące w nim hormony). Uczniowie powinni uwzględnić fazy cyklu rozrodczego wraz z ich charakterystyką oraz rolę hormonów w cyklu rozrodczym. Po określonym przez nauczyciela czasie liderzy grup prezentują wyniki pracy.
Nauczyciel podsumowuje wykonane zadanie, podkreśla, jakich elementów zabrakło w stworzonych przez uczniów mapach myśli, oraz zwraca uwagę na szczególnie istotne hasła.
Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia nr 7 i 8, dotyczące wpływu hormonów na cykl rozrodczy u kobiet. Następnie porównują rozwiązania z osobą z pary. Wybrane osoby przedstawiają odpowiedzi na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Uczniowie na podstawie przeczytanego tekstu oraz informacji zawartych w wyświetlonym wcześniej fragmencie filmu układają pytania do quizu dla innych par. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel ogłasza zwycięską parę.
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W tym kontekście dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji oraz wyjaśnia wątpliwości uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 6 zawarte w e‑materiale.
Materiały pomocnicze:
Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:
Film może zostać wykorzystany w fazie podsumowującej lekcji.