Dla nauczyciela
Autor: Tomasz Mazur
Przedmiot: Filozofia
Temat: Kurs logiki: lekcja 43. Badanie wnioskowań. Analiza tekstów wybitnych filozofów pod kątem badania strategii dowodzenia
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
ćwiczy rozpoznawanie różnych typów wnioskowań w dialogu filozoficznym;
buduje wnioskowania;
utrwala wiedzę na temat rozumienia wybranych, najważniejszych typów wnioskowań.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi klasę o powtórzenie wszystkich form wnioskowania zawodnego i niezawodnego.
Faza wprowadzająca:
Podanie tematu i celu lekcji.
Nauczyciel upewnia się, czy uczniowie wywiązali się z zadania, prosząc, by ochotnicy podali typy i przykłady wnioskowania zawodnego i niezawodnego. Komentuje trafność podanych przykładów.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel dobiera uczniów w trójki. Każda z nich ma za zadanie zapoznać się z dialogiem George'a Berkeleya i przenalizować zawarte w nim typy wnioskowań. Ich zadaniem jest także odróżnienie wniosków od przesłanek.
Nauczyciel prosi kolejne grupy o zaprezentowanie wyników swojej pracy. Po wszystkich prezentacjach klasa dyskutuje chwilę w sposób moderowany przez nauczyciela nad różnicami w wynikach pracy poszczególnych zespołów.
Uczniowie zapoznają się z dalszą częścią e‑materiału. Nauczyciel komentuje kolejne etapy analizy eseju, upewniając się, czy uczniowie dobrze je rozumieją.
Nauczyciel kontynuuje rozmowę kierowaną, omawiając z uczniami wnioskowania zaproponowane przez Berkeleya, zwłaszcza funkcję oraz trafność każdego z nich.
Faza podsumowująca:
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Zadaniem ucznia jest wysłuchanie dowolnej rozmowy toczonej w mediach i wyróżnienie wybranych wnioskowań.
Materiały pomocnicze:
Dlaczego filozofia? Filozofia a świat współczesny, doświadczenia źródłowe, drogi do filozofii, „Filo‑Sofija” 26(2014/3), s. 237–256.
Drozdowicz Z., Czego powinni nauczyć się filozofowie i czego mogą oni nauczyć innych?, w: „Filo‑Sofija” 26(2014/3), s. 29–40.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Przeczytaj” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.