Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.10.1

Imię i nazwisko autora: Paweł Przywara i Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Rund um den Fußball/O piłce nożnej

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat dyscyplin sportu ze szczególnym uwzględnieniem piłki nożnej.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
10) sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, imprezy sportowe, uprawianie sportu, pozytywne i negatywne skutki uprawiania sportu);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • rozpoznaje niemieckie drużyny sportowe.

  • nazywa elementy wyposażenia stroju piłkarza.

  • opisuje funkcje zawodników i innych osób na boisku.

Cele motywacyjne:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi,

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia,

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem,

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach,

  • sam decyduje, jak rozwiązać problem i udzielić wyjaśnień,

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata,

  • uczy się sztuki przemawiania i argumentowania,

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność,

Strategie uczenia się:

  • używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie słów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych)

  • ćwiczenie (wymowa, pisownia, tworzenie różnych kombinacji zdań),

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów,

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka takich jak słowniki czy Internet,

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego, np. porównywanie struktur z językiem ojczystym lub innym językiem obcym na przykład angielskim, tłumaczenie słów, uogólnianie,

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych - niektórych znanych słów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim,),

Metody i formy pracy:

  • podająca: pogadanka, opis, praca z tekstem źródłowym, wyjaśnienie;

  • aktywizująca: gry dydaktyczne, LdL, termometr, Partner Check;

  • dyskusja dydaktyczna: burza mózgów;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca grupowa,

  • plenum,

  • praca w parach

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • karteczki do zapisu numerów zadań,

  • multimedium: animacja 2D,

  • zestaw zadań interaktywnych.

PRZEBIEG LEKCJI:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu. Zwraca także ich uwagę na tekst wprowadzający „Czy wiesz, że…“ i pyta uczniów: „Czy domyślacie się, co będzie tematem dzisiejszej lekcji?“.

  • Następnie inicjuje rozmowę, zadając pytanie, co uczniowie wiedzą na temat piłki nożnej.  Podczas wymiany wiedzy i doświadczeń zbiera i odświeża wraz z uczniami słownictwo dotyczące tego sportu. Zwroty zapisane zostają na tablicy.

  • Nauczyciel może także posłużyć się animacją w tym materiale, aby rozpocząć lekcję i zaciekawić uczniów.

b) Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej tytuł tekstu w części Przeczytaj i prosi, aby uczniowie zapisali swoje przypuszczenia dotyczące jego treści, zadając pytanie, np. Was könnte der Titel des Textes deiner Meinung nach bedeuten? Uczniowie zapisuję na kartce papieru 2‑3 przewidywania dotyczące tego, co może zawierać tekst. Uczniowie czytają tekst źródłowy, starając się zrozumieć jego treść (w razie potrzeby mogą skorzystać ze słowniczka). Po przeczytaniu tekstu nauczyciel zachęca uczniów do krótkiej wymiany zdań na temat przeczytanego tekstu oraz wcześniej sformułowanych przypuszczeń na temat jego treści, zadając pytania, np.: Was hast du aus dem Text erfahren? , Welche Informationen aus dem Text waren für dich neu/überraschend? Uczniowie dobierają się w grupy 3–4 osobowe; otrzymują pytania zapisane na kartkach i odpowiadają najpierw indywidualnie, a następnie w grupie porównują swoje odpowiedzi. Efekty pracy prezentowane są na forum klasy.

  • Uczniowie sprawdzają rozumienie tekstu, wykonując zadania typu prawda/fałsz (Übung 1), uzupełniają tabelkę informacjami wyszukanymi w tekście (Übung 2).  Nauczyciel powinien podsumować zadanie, zwracając uwagę uczniów na kluczowe zwroty, wyrażenia zawarte w tekście, może także zachęcić uczniów do podzielenia się informacjami na temat ich ulubionej drużyny piłkarskiej. Uczniowie doskonalą znajomość słownictwa poznanego na lekcji, łącząc niemieckie pojęcia z ich polskimi odpowiednikami (Übung 3) oraz dopasowując osoby do właściwych określeń (Übung 4).

  • Uczniowie pracują metodą LdL. Wyznaczeni uczniowie mają przygotowane fragmenty animacji 2D, które po kolei przedstawiają na forum klasy, wyjaśniając nieznane kluczowe zwroty i pojęcia.  Przed lekcją przygotowywali pytania lub quiz do animacji 2D. Quiz można przeprowadzić również w wersji online. Po rozwiązaniu quizu proszą uczniów, aby opowiedzieli o swoich doświadczeniach związanych z piłką nożną oraz wyrazili swoje preferencje sportowe.

  • Uczniowie w parach naprzemiennie rozwiązują zadania do animacji 2D, które służą sprawdzeniu znajomości informacji z animacji 2D oraz utrwaleniu słownictwa: uczniowie wybierają wyraz niepasujący do pozostałych (Übung 1), określają prawdziwość informacji (Übung 2), wstawiają brakujące słowo w wolne miejsce w zdaniu (Übung 3) oraz proponują własne dokończenie zdań (Übung 4). Podczas rozwiązywania zadań uczniowie wyjaśniają partnerowi swój tok rozumowania. Nauczyciel przypomina zasady rozwiązywania ćwiczeń w parach: Wykonaj ćwiczenie samodzielnie, porównaj z koleżanką/kolegą, omów z koleżanką/kolegą odpowiedzi, które się od siebie różnią, w razie wątpliwości skonsultuj z nauczycielem.

c) Faza podsumowująca:

  • Każdy uczeń losuje jedną karteczkę z liczbą od 1 do 6. Następnie nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej kolejno Aufgabe 1 do Aufgabe 6. Zadania służą utrwaleniu i doskonaleniu struktur leksykalno‑gramatycznych poznanych na lekcji. Uczniowie, którzy wylosowali dany numer: rozwiązują krzyżówkę, wpisując słowa poznane na lekcji (Aufgabe 1), dopasowują czynności do ich wykonawców (Aufgabe 2), dopasowują wyrazy do brakujących elementów (Aufgabe 3), zaznaczają wyraz, który poprawnie uzupełnia zdanie (Aufgabe 4), zaznaczają wyraz, który nie pasuje do wskazanej grupy leksykalnej (Aufgabe 5) oraz wstawiają brakujący wyraz w zdaniu (Aufgabe 6).

  • W ramach ewaluacji lekcji nauczyciel korzysta z techniki termometru. Uczniowie wychodząc z klasy, zaznaczają na termometrze swoją ocenę zaangażowania podczas lekcji (w skali -5 do +5).

Praca domowa:

Zadaniem ucznia jest przedstawienie swojej ulubionej (lub wybranej dowolnie) drużyny piłkarskiej. Zależnie od nauczyciela zadanie może być wykonane w formie ustnej (prezentacja) lub pisemnej/graficznej (plakat/prezentacja multimedialna). Uczeń powinien odnieść się krótko (w kilku zdaniach) do historii drużyny, a także opowiedzieć o jej sukcesach i/lub o wybranych graczach.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania animacji 2D:

  • przed lekcją: zapoznanie się z tematem i nowym słownictwem, zaciekawienie uczniów. Uczniowie przygotowują galerię zdjęć znanych piłkarzy, opisują kto to, w jakim klubie gra i na jakiej pozycji.

  • w trakcie lekcji: stosowanie jako bazy leksykalnej i interaktywnego słowniczka. Uczniowie wcielają się w rolę znanych piłkarzy (można wykorzystać z galerii zdjęć) i opowiadają o sobie, jakie mają na sobie elementy stroju, w jakich kolorach, na jakiej pozycji grają. Można również przygotować quiz z podziałem na drużyny, uczniowie mówią o sobie, jako o znanym piłkarzu, prezentują siebie, nie podając imienia i nazwiska. Zadaniem pozostałych uczniów jest odgadnięcie, kim jesteśmy.

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z  piłki nożnej, inspiracja do wykonania zadania domowego, interaktywna notatka z lekcji: Uczniowie przygotowują makietę boiska do piłki nożnej, wraz z opisem zawodników oraz zasadami gry. 

Wykaz źródeł:

Lena Wilkiewicz, Bekannte Vereine der Fußball‑Bundesliga, [na podstawie:] https://de.wikipedia.org/wiki/Liste_der_Vereine_der_Fu%C3%9Fball-Bundesliga.

Słownik