Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Wpływ filozofii antycznej na średniowieczną
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Zdefiniujesz, czym są patrystyka i scholastyka.
Poznasz głównych przedstawicieli filozofii chrześcijańskiej.
Przeanalizujesz wpływ filozofii antycznej na średniowieczną.
Uzasadnisz twierdzenie głoszące, że rozwój filozofii to proces ciągły.
Cele operacyjne. Uczeń:
przedstawia główne założenia patrystyki i scholastyki;
zna czołowych przedstawicieli patrystyki i scholastyki;
wyjaśnia różnice w myśli scholastycznej i patrystycznej;
analizuje wpływ filozofii antycznej na średniowieczną;
wyjaśnia twierdzenie głoszące, że rozwój filozofii to proces ciągły.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
drama;
prezentacja multimedialna.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami z sekcji „Przeczytaj”.
Uczniowie indywidualnie szukają informacji na temat przedstawicieli scholastyki i patrystyki. Wiedzę zdobytą przed lekcją uczniowie wykorzystają w pracy metodą dramy.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel, po zalogowaniu się na platformie i wyświetleniu e‑materiału, odczytuje uczniom temat zajęć oraz cele, a następnie prosi, by na ich podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel prosi uczniów, aby przypomnieli sobie najważniejsze nurty w filozofii antycznej. Prezentacja odpowiedzi na forum klasy.
Faza realizacyjna:
Drama. Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy. Przedstawia tematykę dram:
– grupa 1.: Manifest przedstawicieli patrystyki;
– grupa 2.: Manifest przedstawicieli scholastyki.
Następnie objaśnia zasady metody. Z każdej grupy uczniowie wybierają przedstawicieli, którzy wcielą się w rolę głównych reprezentantów danego nurtu. Pozostali uczniowie zadają im pytania, które mają na celu pogłębienie świadomości, czym dany nurt jest. Następnie uczniowie przedstawiają swoje scenki.Praca z multimedium. Nauczyciel udostępnia uczniom materiał z sekcji „Prezentacja multimedialna”. Odczytanie poleceń do multimedium:
– Poniższa prezentacja ukazuje przykłady wpływów myśli antycznej na doktryny dwóch spośród największych filozofów chrześcijańskich. Przeanalizuj jej treść. Zastanów się, jak daleko zaszły poszczególne reinterpretacje konkretnych idei greckich filozofów.
– Ponownie przeanalizuj załączoną prezentację. Zastanów się, jakie elementy filozofii św. Augustyna i św. Tomasza (pomimo tak dalekich różnic pomiędzy nimi) pozostają tożsame.
Uczniowie pracują w parach. Omówienie wyników na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Jako formę podsumowania uczniowie indywidualnie rozwiązują ćwiczenia 1‑4.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Uczniowie rozwiązują ćwiczenia 5‑8.
Materiały pomocnicze:
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, Warszawa 2005.
Brudnik E., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie: przewodnik po metodach aktywizujących, Warszawa 2010.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja multimedialna” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.