Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Międzynarodowa sytuacja Polski w 1918 r.

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje sytuację międzynarodową w 1918 r.;

• charakteryzuje postawy Polaków wobec propozycji państw centralnych oraz ententy dotyczących dalszego losu Polski;

• wyjaśnia znaczenie takich pojęć jak 14 punktów Wilsona, Akt 5 listopada.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Międzynarodowa sytuacja Polski w 1918 r.”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 1 „Dopasuj daty do odpowiednich wydarzeń” z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie na tablicy uczniom tematu oraz celów lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum.

3. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni opisać sytuację w Europie podczas I wojny światowej, położenie państw centralnych i ententy.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel poleca, aby wybrana osoba przypomniała, jaka była sytuacja Polaków w 1918 r. Jakie istniały możliwości walki o odrodzenie Polski? Co oferowały poszczególne strony? Jeden z uczniów może zapisywać najważniejsze informacje w formie punktów na tablicy.

2. Nauczyciel, korzystając z tablicy interaktywnej lub rzutnika, wyświetla treść ćwiczeń 3 i 4 zawartych w sekcji „Sprawdź się”. Następuje wspólne rozwiązanie zadań na forum klasy.

3. Kolejne ćwiczenia 5 i 6 uczniowie wykonują indywidualnie. Nauczyciel kontroluje wskazywane przez uczniów odpowiedzi. Następnie uczniowie w parach dyskutują, porównując swoje odpowiedzi na forum klasy.

4. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Uczniowie zapoznają się z filmem, a następnie w parach analizują treść polecenia 2: „Określ, czy zgodziłbyś/zgodziłabyś się ze zdaniem ekspertów odnośnie do dwóch wydarzeń, które miały decydujące znaczenie dla odzyskania przez Polskę niepodległości. Jakie byłyby ewentualnie twoje propozycje?”, dyskutują i zapisują wnioski. Wybrane pary omawiają swoje odpowiedzi i spostrzeżenia na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę, pytając, czego uczniowie się nauczyli.

2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

A. Chwalba, Wielka Wojna Polaków. 1914‑1918, Warszawa 2018.

R. Kaczmarek, Historia Polski 1914‑1989, Warszawa 2014.

J. Pajewski, Odbudowa państwa polskiego 1914‑1918, Warszawa 1980.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Film edukacyjny”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.