Dla nauczyciela
Autor: Stanisław Mrozowicz
Przedmiot: Historia 2022, Historia
Temat: Międzynarodowa sytuacja Polski w 1918 r.
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
opisuje sytuację międzynarodową w 1918 r.;
charakteryzuje postawy Polaków wobec propozycji państw centralnych oraz ententy dotyczących dalszego losu Polski;
wyjaśnia znaczenie takich pojęć jak 14 punktów Wilsona, Akt 5 listopada.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Międzynarodowa sytuacja Polski w 1918 r.”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 1 „Dopasuj daty do odpowiednich wydarzeń” z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wstępna:
Wyświetlenie na tablicy uczniom tematu oraz celów lekcji.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum.
Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni opisać sytuację w Europie podczas I wojny światowej, położenie państw centralnych i ententy.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel poleca, aby wybrana osoba przypomniała, jaka była sytuacja Polaków w 1918 r. Jakie istniały możliwości walki o odrodzenie Polski? Co oferowały poszczególne strony? Jeden z uczniów może zapisywać najważniejsze informacje w formie punktów na tablicy.
Nauczyciel, korzystając z tablicy interaktywnej lub rzutnika, wyświetla treść ćwiczeń 3 i 4 zawartych w sekcji „Sprawdź się”. Następuje wspólne rozwiązanie zadań na forum klasy.
Kolejne ćwiczenia 5 i 6 uczniowie wykonują indywidualnie. Nauczyciel kontroluje wskazywane przez uczniów odpowiedzi. Następnie uczniowie w parach dyskutują, porównując swoje odpowiedzi na forum klasy.
Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Uczniowie zapoznają się z filmem, a następnie w parach analizują treść polecenia 2: „Określ, czy zgodziłbyś/zgodziłabyś się ze zdaniem ekspertów odnośnie do dwóch wydarzeń, które miały decydujące znaczenie dla odzyskania przez Polskę niepodległości. Jakie byłyby ewentualnie twoje propozycje?”, dyskutują i zapisują wnioski. Wybrane pary omawiają swoje odpowiedzi i spostrzeżenia na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę, pytając, czego uczniowie się nauczyli.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.
Materiały pomocnicze:
A. Chwalba, Wielka Wojna Polaków. 1914‑1918, Warszawa 2018.
R. Kaczmarek, Historia Polski 1914‑1989, Warszawa 2014.
J. Pajewski, Odbudowa państwa polskiego 1914‑1918, Warszawa 1980.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Film edukacyjny”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.