Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Lewandowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Nowe postawy artystyczne. Wprowadzenie do epoki Młodej Polski
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
rozpoznaje podstawowe cechy impresjonizmu i symbolizmu,
umiejscawia cykl sonetów Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach Jana Kasprowicza w kontekście głównych kierunków poezji Młodej Polski,
wyjaśnia, jakie funkcje spełniają środki poetyckie użyte przez Kasprowicza.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Nowe postawy artystyczne. Wprowadzenie do epoki Młodej Polski”. Uczniowie powinni się zapoznać z utworem poetyckim zawartym w lekcji: Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach. Przygotowują się do omówienia tekstu, szukając informacji na temat kontekstu biograficznego i/lub historycznoliterackiego. Wybrane osoby mogą zebrać potrzebne wiadomości do wstępnego rozpoznania tekstu. Będą pełniły rolę ekspertów.
Przekład intersemiotyczny. Chętni uczniowie przygotowują impresję z wykorzystaniem środków artystycznego wyrazu na temat przeczytanych utworów: Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom cele zajęć oraz wspólnie ustala z nimi kryteria sukcesu.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Jakie nastroje budził wśród twórców koniec wieku XIX?
Faza realizacyjna:
Prezentacje uczniów. Wybrani przed lekcją uczniowie prezentują efekty swojej pracy. Wspólne omówienie wystąpień ze szczególnym uwzględnieniem mocnych stron propozycji ucznia.
Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie.
Praca z multimedium. Uczniowie pracują w parach. Zapoznają się z multimedium w sekcji „Audiobook”. Następnie analizują treść zadania: „Zinterpretuj symbole krzaku dzikiej róży i próchniejącej limby w kontekście całego cyklu wierszy. Porównaj swoją propozycję interpretacyjną z propozycjami koleżanek i kolegów. Przedyskutujcie, które odczytania są najbardziej przekonujące”, dyskutują i zapisują wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie, w parach, rozwiązują ćwiczenia 1, 3 i 4 zawarte w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Następnie, aby uzasadnić poprawność rozwiązań, omawiają je w większych grupach, przygotowując spójną argumentację, którą zaprezentują na forum klasy. Po wyznaczonym czasie następuje wspólne omówienie zadań.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel prosi uczniów o podsumowanie zgromadzonej wiedzy, zadając pytania: Jakie cechy można przypisać do impresjonizmu, a jakie do symbolizmu?
Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćw. 2 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.
Materiały pomocnicze:
Anna Pilch, Hermeneutyka jako metoda interpretowania tekstów poetyckich, w: Polonista w szkole, pod red. Anny Janus‑Sitarz, Kraków 2004.
Antoni Lange, Pochodnie w mroku, Warszawa 1924.
Artur Hutnikiewicz, Młoda Polska, Warszawa 2004.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.