SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Wykorzystanie lasów na świecie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa I

PODSTAWA PROGRAMOWA

X. Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo: czynniki rozwoju rolnictwa, struktura użytków rolnych, obszary upraw i chow zwierząt, zrównoważona gospodarka leśna, rybactwo (morskie i śródlądowe, akwakultura).

Uczeń:

4) wyjaśnia zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika lesistości na świecie i w Polsce, przedstawia wielorakie wartości lasu oraz uzasadnia konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami leśnymi zgodnie z zasadami zrównoważonej gospodarki leśnej i ochrony przyrody.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• poznaje przyrodnicze, społeczne i gospodarcze funkcje lasów,

• ocenia ich znaczenie dla ekosystemu leśnego i człowieka,

• identyfikuje zagrożenia związane z wykorzystaniem różnych funkcji lasów i określa zasady wielofunkcyjnej gospodarki leśnej.

Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, flipped classroom.

Formy zajęć: praca w grupach.

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Raport FAO o stanie lasów na świecie 2020: fao.org/state‑of‑forests/en

PRZEBIEG LEKCJI

Przed lekcją uczniowie powinni zapoznać się z e‑materiałem oraz innymi źródłami informacji dotyczącymi przyrodniczych, społecznych i produkcyjnych funkcji lasu.

Faza wprowadzająca

• Przedstawienie celów lekcji.

• Wprowadzenie w temat lekcji: krótkie omówienie/przypomnienie pojęcia „las” w ujęciu ekologicznym, społecznym i gospodarczym oraz najważniejszych jego funkcji.

Faza realizacyjna

• Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest przeprowadzenie debaty (wg uproszczonych zasad debaty oksfordzkiej) po obejrzeniu filmu edukacyjnego.

• Prezentacja filmu edukacyjnego omawiającego przyczyny i skutki wykorzystania lasów na świecie.

• Przedstawienie przez nauczyciela zasad organizacji debaty:

  • 8‑10 uczniów uczestniczy bezpośrednio w debacie, dzieląc się na zwolenników i przeciwników dyskutowanej tezy (uczniów typuje nauczyciel) – „Czy wykorzystanie lasów doprowadzi do ich degradacji?”,

  • dwie grupy siadają przy stołach ustawionych po obu stronach sali lekcyjnej, pozostali uczniowie zajmują miejsca w ławkach,

  • debatą kieruje nauczyciel, udzielając głosu na przemian poszczególnym stronom (zaczyna strona broniąca tezy) i podsumowując wystąpienia,

  • każda runda wypowiedzi zwolenników i przeciwników dyskutowanego problemu trwa 3‑4 minuty,

  • pozostali uczniowie głosują po każdej rundzie, przesiadając się na odpowiednią stronę sali lekcyjnej.

• Przeprowadzenie debaty – proponowane tematy:

  • Czy musimy eksploatować lasy?

  • Czy wykorzystanie lasów zawsze prowadzi do ich degradacji?

  • Czy konieczna jest powszechna ochrona lasów, zwłaszcza pierwotnych?

  • Czy możliwe jest racjonalne gospodarowanie zasobami leśnymi?

  • Czy konieczna jest międzynarodowa współpraca w ochronie lasów?

• Podsumowanie wyników debaty przez nauczyciela.

• Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału i przedstawienie rezultatów.

• Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji i treści przedstawionych na filmie edukacyjnym.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

• Praca pisemna: Jak wykorzystywane są lasy w moim regionie (miejscu zamieszkania/nauki) i jakie są tego skutki?

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafiki zawarte w e‑materiale mogą być wykorzystane podczas innych, zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących różnych zagadnień związanych z biosferą i rozwojem zrównoważonym. Zawarty w e‑materiale film może być przydatny podczas samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu oraz w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego biosfery.