Scenariusz zajęć

Autor: Daria Szeliga, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: Chemia

Temat: Jakie zastosowanie może mieć etyn?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

XIII. Węglowodory. Uczeń:

4) opisuje właściwości chemiczne alkinów na przykładzie reakcji: spalania, addycji (przyłączenia): ${\text{H}}_2$, ${\text{Cl}}_2$, $\mathrm{HCl}$, ${\text{H}}_2\text{O}$, trimeryzacji etynu; pisze odpowiednie równania reakcji.

Zakres rozszerzony

XIII. Węglowodory. Uczeń:

6) opisuje właściwości chemiczne alkinów na przykładzie reakcji: spalania, addycji: ${\text{H}}_2$, ${\text{Cl}}_2$ i ${\text{Br}}_2$, $\mathrm{HCl}$ i $\mathrm{HBr}$, ${\text{H}}_2\text{O}$, trimeryzacji etynu; pisze odpowiednie równania reakcji.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wymienia i opisuje zastosowania etynu;

• analizuje właściwości etynu w kontekście jego zastosowań.

Strategia nauczania:

• asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• prezentacje;

• dyskusja dydaktyczna;

• mapa myśli.

• dyskusja dydaktyczna;

• ćwiczenia uczniowskie;

• analiza materiału źródłowego;

• film edukacyjny;

• technika zdań podsumowujących.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

• komputer z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu/smartfony, tablety;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• rzutnik multimedialny;

• tablica multimedilana/tablica, kreda, pisak;

• aplikacja Kahoot! lub Quizizz.

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wykorzystuje informacje zawarte we wprowadzeniu do e‑materiału, zadając pytanie: „Jak doszło do odkrycia etynu”?

2. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół zastosowań etynu. Efektem powinny być wskazane zastosowania acetylenu, które uczniowie skonfrontują w fazie realizacyjnej w pkt. 2.

3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel odsyła uczniów do symulacji interaktywnej, która przedstawia zastosowanie acetylenu. Uczniowie samodzielnie wykonują zawarte tam ćwiczenia, po czym w parach sprawdzają sobie nawzajem swoje odpowiedzi.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy, rozdaje arkusze papieru A4, mazaki. Zadaniem uczniów jest wymienienie zastosowań acetylenu. Uczniowie mogą korzystać z e‑materiału i dostępnych źródeł informacji. Po ustalonym czasie, przedstawiciele poszczególnych grup prezentują efekty pracy na forum. Powrót do burzy mózgów z fazy wstępnej i skonfrontowanie poprzednich wypowiedzi uczniów z informacjami, z którymi zapoznali się podczas pracy ze źródłami informacji.

3. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej film edukacyjny „Jak przeciąć i zespawać metal gazem?” (Nagranie filmu ze spawaczem, który pokazuje i tłumaczy proces cięcia i spawania metali za pomocą palnika acetylenowo‑tlenowego). Zadaniem uczniów jest ułożenie pytań do filmu. Po zakończeniu projekcji, zadają sobie pytania na forum i udzielają nawzajem odpowiedzi. Pozostałe osoby weryfikują poprawność merytoryczną odpowiedzi kolegów. Następnie wszyscy samodzielnie wykonują zawarte w medium ćwiczenia.

4. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel podsumowuje informacje przedstawione przez uczniów. Następnie sprawdza ich wiedzę. Nauczyciel może przygotować quiz z zastosowaniem aplikacji Kahoot! lub Quizizz z zastosowaniem smartfonów/tabletów lub uczniowie odpowiadają na pytania: Jakie jest zastosowanie acetylenu? Jaką temperaturę spalania ma acetylen? Co to są karbidówki? Jaki związek jest wykorzystany do produkcji nici chirurgicznych?

2. Jako podsumowanie lekcji, nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio:

• Przypomniałem/łam sobie, że...

• Dziś nauczyłem/łam się...

• Co było dla mnie łatwe...

• Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Symulacja interaktywna może być wykorzystana przez uczniów podczas samodzielnej pracy na lekcji lub przed wykonaniem ćwiczeń dołączonych do medium. Medium może być również wykorzystane podczas odrabiania zadania domowego.

Materiały pomocnicze:

1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

• Jakie jest zastosowanie etynu?

• Jaką temperaturę spalania ma etyn?

• Co to są karbidówki?

• Jaki związek jest wykorzystany do produkcji nici chirurgicznych?

2. Nauczyciel przygotowuje arkusze papieru A4, mazaki.