Dla nauczyciela

Scenariusz

Autor

Learnetic SA

Temat zajęć

Współrzędne geograficzne

Grupa docelowa

szkoła podstawowa, klasa 6

Ogólny cel kształcenia

Odczytywanie szerokości i długości geograficznej dowolnie wybranych punktów na globusie oraz na mapie.

Wskazywanie położenia punktów na mapie w różnych skalach przy użyciu współrzędnych geograficznych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

1) porozumiewanie się w języku ojczystym;

3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

5) umiejętność uczenia się.

Cele ( szczegółowe) operacyjne

  1. omawia konstrukcję siatki geograficznej i kartograficznej oraz wskazuje różnice pomiędzy nimi;

  2. wyznacza długość i szerokość geograficzną;

  3. wykorzystuje współrzędne geograficzne w praktyce;

  4. rozumie, czym są szerokość i długość geograficzna;

  5. określa rozciągłość południkową i równoleżnikową.

Metody kształcenia

  • metoda asymilacji wiedzy: pogadanka

  • metoda oglądowa: pokaz filmu

  • metody programowane: praca z mapą, praca z użyciem programów komputerowych lub zasobów sieci internetowej

Formy organizacji pracy:

  • indywidualna

  • zbiorowa

Pomoce

  • tablica interaktywna lub projektor multimedialny

  • komputery lub tablety (po jednym na zespół uczniów) z dostępem do Internetu

  • ścienna mapa świata

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

  1. Przywitanie uczniów i przedstawienie tematu lekcji.

  2. Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji, zadając pytania, np.: Dokąd podróżowaliście ostatnio? Jakie informacje były Wam potrzebne, aby trafić do celu podróży? Gdzie położony był cel podróży w stosunku do Waszego miejsca zamieszkania? W jakim kierunku trzeba było wyruszyć, aby do niego dotrzeć? Jak określić położenie tego miejsca w przypadku, gdy punkt, z którego się wyrusza za każdym razem jest inny? Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela.

Faza realizacyjna

  1. Uczniowie wraz z nauczycielem oglądają film pt. Współrzędne geograficzne. Nauczyciel wstrzymuje projekcję po scenie kończącej się słowami „Oto róża wiatrów ilustrująca ich ułożenie. E oznacza wschód, W oznacza zachód, N to północ, a S południe”. Nauczyciel zaznacza na mapie Warszawę. Następnie wskazuje kolejno kilka innych miast świata i zadaje pytania, np.: Jeśli chcę pojechać z Warszawy do Nowego Jorku, to jaki kierunek geograficzny muszę obrać? Jeśli chcę jechać z Warszawy do Oslo, to jaki kierunek geograficzny muszę obrać? Uczniowie starają się odpowiadać na pytania nauczyciela. Nauczyciel ponownie zadaje pytanie: Jak określić położenie celu podróży w przypadku, gdy punkt z którego wyruszamy za każdym razem jest inny?

  2. Nauczyciel odtwarza dalszy ciąg filmu. Wstrzymuje jego projekcję po zakończeniu sceny, która kończy się zdaniem „Najważniejsze z nich to równik: przyjmujący wartość 0° […], bieguny północny i południowy z wartościami po 90°”. Zaraz potem pokazuje na mapie i na globusie południk zerowy, południk 180°, równik, zwrotniki i prosi uczniów o ich nazwanie.

  3. Nauczyciel ponownie włącza film i prosi uczniów, aby w trakcie jego oglądania zwrócili uwagę na zasady wyznaczania współrzędnych geograficznych. W trakcie sceny, w której narrator prosi o wyznaczenie współrzędnych punktu C, nauczyciel zatrzymuje film. Uczniowie z pomocą nauczyciela wykonują zadanie i porównują wyniki z rozwiązaniem podanym w filmie. Nauczyciel prezentuje na tablicy kilka podobnych zadań dla utrwalenia. Każdy z uczniów indywidualnie szuka rozwiązania, po czym następuje porównanie wyników na forum klasy.

  4. Nauczyciel wznawia projekcję filmu i zatrzymuje go po scenie kończącej się zdaniem*:* „Na koniec obliczamy różnicę długości geograficznej pomiędzy tymi punktami”. Wskazuje na mapie skrajne punkty Polski i zapisuje na tablicy ich współrzędne. Wspólnie z uczniami oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową kraju.

  5. Uczniowie oglądają dalszą część filmu. Po jego zakończeniu nauczyciel zadaje klasie pytania, np.: Jak w praktyce są wykorzystywane współrzędne geograficzne? Czy korzystacie z GPS‑u? Czy wiecie, jak on działa?

  6. Nauczyciel zaprasza uczniów do zajęcia miejsc przy komputerach (indywidualnie lub w 2–

    4 osobowych zespołach) i prosi o wejście do serwisu www.geoportal.gov.pl lub www.google.pl/maps. Tłumaczy uczniom zasady obsługi danego serwisu i demonstruje, w jaki sposób odczytać z mapy prezentowanej w serwisie współrzędne wybranego punktu. Prosi o wyszukanie konkretnych miejscowości (np. miejsca zamieszkania uczniów) i odczytanie ich współrzędnych. Następnie prosi o odczytanie punktów skrajnych wybranej jednostki administracyjnej (np. województwa) i obliczenie jej rozciągłości równoleżnikowej i południkowej.

Faza podsumowująca

  1. Na koniec lekcji nauczyciel wraz z uczniami dokonuje podsumowania. Wymieniają kierunki świata, definiują pojęcie długości i szerokości geograficznej, wymieniają najważniejsze południki i równoleżniki.

  2. Uczniowie rozwiązują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia interaktywne, które stanowią podsumowanie wiedzy zdobytej podczas lekcji.

Praca domowa

Opisz krótko miejsce, do którego chciałbyś pojechać na wycieczkę klasową i podaj jego współrzędne geograficzne.

m790f84937aca6f49_1523531862898_0

Metryczka

Tytuł

Współrzędne geograficzne

Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi

1.3. Współrzędne geograficzne

1. Co to są południki i równoleżniki i jakie cechy posiadają?

2. Współrzędne geograficzne, czyli jak wyznaczyć długość i szerokość geograficzną

3. Jakie znaczenie mają zwrotnik koła podbiegunowe?

4. Rozciągłość południkowa i równoleżnikowa

Przedmiot

Geografia

Etap edukacyjny

szkoła podstawowa, klasa 6

Nowa podstawa programowa

VI. Współrzędne geograficzne: szerokość i długość geograficzna; położenie matematyczno‑geograficzne punktów i obszarów; rozciągłość południkowa i równoleżnikowa.

Uczeń:

  1. odczytuje szerokość i długość geograficzną wybranych punktów na globusie i na mapie;

  2. na podstawie podanych współrzędnych geograficznych wskazuje położenie punktów i obszarów na mapach w różnych skalach;

  3. wyznacza w terenie współrzędne dowolnych punktów (za pomocą mapy lub GPS).

Kompetencje kluczowe

1) porozumiewanie się w języku ojczystym;

3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;

5) umiejętność uczenia się;

Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia

Po zapoznaniu się z e‑materiałem, uczeń:

  1. omawia konstrukcję siatki geograficznej składającej się z linii opisujących położenie dowolnego miejsca na Ziemi;

  2. rozumie, czym są szerokość i długość geograficzna;

  3. wyjaśnia, w jaki sposób określa się szerokość geograficzną i długość geograficzną dowolnego punktu na powierzchni Ziem;

  4. określa współrzędne geograficzne i kartograficzne;

  5. określa rozciągłość południkową i równoleżnikową.

Powiązanie z e‑podręcznikiem

http://www.epodreczniki.pl/reader/c/148602/v/latest/t/student-canon/m/i9mGDaIHq4#i9mGDaIHq4_d5e250

Słowniczek