Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia 2022, Historia

Temat: Zamach majowy i rządy sanacji. Konstytucja kwietniowa

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeń:
2) wyjaśnia przyczyny przewrotu majowego, charakteryzuje jego przebieg oraz ocenia skutki ustrojowe (nowela sierpniowa, konstytucja kwietniowa z 1935 r.);
4) charakteryzuje życie polityczne w Polsce w czasie rządów sanacyjnych;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2) charakteryzuje dynamikę zmian na polskiej scenie politycznej w okresie międzywojennym;
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeń:
2) wyjaśnia przyczyny przewrotu majowego, charakteryzuje jego przebieg oraz ocenia skutki ustrojowe (nowela sierpniowa, konstytucja kwietniowa z 1935 roku);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • przedstawia przyczynę i przebieg zamachu majowego w 1926 r.

  • wyjaśnia znaczenie takich pojęć jak sanacja, Centrolew, BBWR, konstytucja kwietniowa.

  • omawia rządy sanacji po zamachu majowym.

  • porównuje zapisy konstytucji kwietniowej z wcześniejszą konstytucją marcową.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Zamach majowy i rządy sanacji. Konstytucja kwietniowa”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

  1. Przybliżenie przez nauczyciela wyświetlonych na tablicy: tematu i celów lekcji. Określenie przebiegu zajęć.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Będą to obowiązujące ich kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Praca indywidualna z treścią e‑materiału. Uczniowie na podstawie przeczytanego tekstu oraz obejrzanego filmu układają indywidualnie pytania. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza najlepiej odpowiadających, np. ocenami z aktywności.

  2. Praca z pierwszym multimedium („Audiobook”). Nauczyciel zapowiada, że uczniowie wysłuchają dwóch opinii historyków dotyczących zmian ustroju II RP. Odwtarza nagranie, a następnie poleca, aby uczniowie w parach wykonali polecenie nr 2: „Wyjaśnij, w jaki sposób obaj historycy oceniają rolę Józefa Piłsudskiego w zamachu majowym. Na jakie kwestie polskiej polityki wewnętrznej i zewnętrznej wskazują?”. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Następnie uczniowie wykonują poelcenie nr 3 („Czy zgadzasz się z opinią historyka Janusza Ciska, że zamach majowy 1926 r. był wydarzeniem potrzebnym i „przyniósł dobre owoce”? Uzasadnij swoją odpowiedź.”). Uczniowie przedstawiają swoje opinie wraz z argumentami, mogą dyskutować.

  3. Na koniec uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenie 4 z sekcji „Film + Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi na forum klasy.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Zamach majowy i rządy sanacji. Konstytucja kwietniowa” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia nr 1, 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

W. Roszkowski, Historia Polski 1914‑2000, Warszawa 2001.

R. M. Watt, Gorzka chwała. Polska i jej los 1918‑1939, Wydawnictwo AMF 2019.

K. Kawalec, Spadkobiercy niepokornych. Dzieje polskiej myśli politycznej 1918‑1939, Wrocław 2000.

A. Garlicki, Józef Piłsudski 1867‑1935, Warszawa 1988.

Wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Audiobook”, aby przygotować się do późniejszej pracy.