Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.2.5

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny - język niemiecki

Temat zajęć: Kein Bock aufzuräumen?/Brak ochoty na porządki?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa 4, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność udzielania wskazówek ze szczególnym uwzględnieniem porad dotyczących sprzątania.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
2) miejsce zamieszkania (np. dom i jego okolica, pomieszczenia i wyposażenie domu, prace domowe, wynajmowanie, kupno i sprzedaż mieszkania, przeprowadzka);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. formę, czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
8) odróżnia informacje o faktach od opinii;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
9) prosi o radę i udziela rady;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
9) prosi o radę i udziela rady;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśnia, dlaczego sprzątanie jest ważne,

  • udziela wskazówek dotyczących sprzątania,

  • formułuje pytania, które chciałby zadać specjaliście do spraw sprzątania lub osobie, która jest typem bałaganiarza.

Cele motywacyjne:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi,

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia,

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem,

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach,

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata,

  • uczy się sztuki przemawiania i argumentowania,

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się

strategie pamięciowe:

  • używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie słów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych, tworzenie ilustracji).

strategie kognitywne:

  • ćwiczenie (tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie zdań ze sobą)

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów,

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia wypowiedzi ustnych i pisemnych (używanie wskazówek językowych - niektórych znanych słów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślamy się treści w  języku niemieckim, np. czego dotyczy rozmowa z ekspertem do spraw sprzątania, jeśli rozpoznajemy tylko niektóre słowa z języka niemieckiego),

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu, np. poprzez tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy.

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: pogadanka, opis, praca ze źródłem drukowanym, wyjaśnienie;

  • aktywizująca: odgrywanie scenek (wcielanie się w inną postać), gry dydaktyczne, burza mózgów;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w plenum,

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium: plik audio,

  • zestaw zadań interaktywnych.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel pokazuje uczniom dwa zdjęcia kontrastowe: jedno przedstawia pomieszczenie uporządkowane, czyste, drugie jest jego przeciwieństwem - obrazuje bałagan i nagromadzenie sprzętów. Następnie nauczyciel sugeruje, by uczniowie podali jak najwięcej skojarzeń, jakie przychodzą im na myśl, gdy oglądają oba zdjęcia. Nauczyciel moderuje burzę mózgów i z wymienianych skojarzeń wypisuje na tablicy istotne dla toku lekcji hasła, jak np. Unordnung, Chaos, Aufräumen, itp.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie czytają tekst źródłowy, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Uczniowie wykonują polecenia do tekstu, zadania na rozumienie tekstu (zadania prawda/fałsz, porządkowanie informacji, praca ze słownictwem).

  • Nauczyciel wspiera uczniów w powyższych zadaniach, upewnia się, że zapoznali się z treścią tekstu i jest on dla nich zrozumiały. Następnie inicjuje krótką dyskusję na temat porządkowania. Może zadać następujące pytania:

  1. Wie oft und wann räumst du deine Wohnung auf?

  2. Mit wem machst du Ordnung?

  3. Warum räumst du dein Zimmer oder andere Räume auf?

  4. Welche Emotionen begleiten dich beim Putzen?

  5. Ist Aufräumen ein Problem für dich?

  • Następnie uczniowie wysłuchują nagrania – wywiadu z trenerką do spraw sprzątania.

  • Uczniowie analizują nagranie i wykonują polecenia do niego. Porządkują informacje, dopasowują poszczególne elementy do siebie, poznają słownictwo.

  • Nauczyciel inicjuje rozmowę i pyta uczniów, jakie inne pytania można zadać specjaliście od porządków?

c) Faza podsumowująca:

  • Uczniowie potrafią napisać krótki tekst, wyjaśniając, jaką rolę odgrywa sprzątanie i dlaczego warto to robić regularnie.

  • Uczniowie umieją udzielić rad i wskazówek, jak zacząć sprzątanie oraz jak postępować, by zbyt szybko nie zniechęcić się i nie zdemotywować.

  • W ramach podsumowania uczniowie podzieleni na kilka grup 4‑5-osobowych zbierają pomysły/wskazówki na szybkie/kreatywne/skuteczne sprzątanie wybranych pomieszczeń lub miejsc. Autorzy największej liczby wskazówek zostaną nagrodzeni.

Praca domowa:
Zadaniem ucznia jest zaplanowanie akcji sprzątania wybranego pomieszczenia w swoim domu i opisanie jej krok po kroku.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania pliku audio

  • Przed lekcją: zapoznanie się z tematem i nowym słownictwem. Na podstawie tytułu wywiadu uczniowie przygotowują zestaw pytań, które można zadać ekspertce do spraw sprzątania.

  • W trakcie lekcji: wykorzystanie jako bazy leksykalnej do wykonywania ćwiczeń, inspiracja do wypowiedzi pisemnych lub ustnych. Część transkrypcji może posłużyć jako tekst dyktanda. Na podstwie dialogu uczniowie wcielają się w rolę eksperta do spraw sprzątania i tworzą podobne dialogi.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa. Uczniowie mogą także przygotować ulotkę informacyjną – wskazówki dotyczące sprzątania.

Słownik