Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Leibniz: harmonia wprzódy ustanowiona, teodycea
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
charakteryzuje rozwinięty przez Leibniza pogląd o harmonii świata;
analizuje teodyceę Leibniza;
wyjaśnia znaczenie stwierdzenia, że zło jest warunkiem lepszego dobra.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
nauczanie wyprzedzające.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z medium w sekcji „Film”.
Faza wprowadzająca:
Prowadzący zajęcia loguje się na platformie. Na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika wyświetla temat lekcji, następnie omawia cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Za pomocą raportu dostępnego w panelu użytkownika nauczyciel sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji. Następnie inicjuje rozmowę kierowaną na podstawie pytań zawartych we wprowadzeniu.
Faza realizacyjna:
Burza mózgów. Nauczyciel informuje uczniów, że będą pracować metodą burzy mózgów i, jeśli to konieczne, wyjaśnia jej zasady. Wyłania także moderatora, który będzie zapisywał pomysły na tablicy, a następnie określa czas wykonania zadania.
Następnie nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Jak Leibniz usprawiedliwia zło istniejące w „najlepszym z możliwych światów”? Uczniowie podają propozycje odpowiedzi. Po zakończeniu fazy twórczej następuje wspólna weryfikacja pomysłów. Nauczyciel prosi uczniów, aby porównali swoje propozycje z informacjami zamieszczonymi na tablicy.Praca z multimedium. Uczniowie indywidualnie rozwiązują test samosprawdzający. Następnie układają pytanie testowe i zadają je osobie z ławki.
Praca z drugim multimedium. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Film”. Każdy uczeń pracuje indywidualnie, samodzielnie przygotowując odpowiedzi do polecenia nr 1 i ćwiczeń. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania uczniowie udzielają odpowiedzi na polecenie nr 2 z zakładki „Film”: Leibniz uważa, że świat stanowi harmonijną całość. Czy współczesny stan wiedzy fizycznej o świecie potwierdza to stanowisko?
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Stwórz krzyżówkę podsumowującą zajęcia i zawierającą minimum dziesięć haseł.
Materiały pomocnicze:
Sytnik‑Czetwertyński J., Metafizyczne zasady wszechświata. Kartezjusz, Newton, Leibniz, Kraków 2006.
Sytnik‑Czetwertyński J., Monadologia – teoria absolutna, w: „Kwartalnik Filozoficzny”, tom XLIV, 2016, zeszyt 4, s. 67‑80.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Gra edukacyjna” do podsumowania lekcji.